Իմունաբանության, բջջի մոլեկուլային կենսաբանության և վարակական հիվանդությունների համաճարակաբանության բնագավառում հայտնի գիտնական, բժշկական գիտությունների դոկտոր, ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս, պրոֆեսոր Յուրի Թադևոսի Ալեքսանյանը ծնվել է 1938 թ. հուլիսի 9-ին Հայկական ԽՍՀ Ստեփանավան քաղաքում:

Երևանի պետական բժշկական ինստիտուտի բուժ-կանխարգելիչ ֆակուլտետը 1961 թ. ավարտելուց հետո աշխատել է որպես բժիշկ Հայկական ԽՍՀ Ստեփանավանի շրջանում:

1963 թ. նա ընդունվել է նույն ինստիտուտի ասպիրանտուրան, ուսումը անցնելով Մոսկվայում ԽՍՀՄ ԲԳԱ Փորձարարական կենսաբանության ինստիտուտում:

1967 թ. Յու. Թ. Ալեքսանյանը պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսությունը, նվիրված ուռուցքային բջիջների իմունակենսաբանական հատկությունների ուսումնասիրմանը միաշերտ կուլտուրաներում:

1968-1985 թթ. նա ղեկավարել է Հայաստանի ԳԱ Փորձարարական կենսաբանության ինստիտուտի (ներկայումս ՀՀ ԳԱԱ մոլեկուլային կենսաբանության ինստիտուտ) իմունաբանության լաբորատորիան (վերանվանված մոլեկուլա-բջջային իմունաբանության լաբորատորիայի):

1985 թ. ԽՍՀՄ ԱՆ Իմունաբանության ինստիտուտում (Մոսկվա) Յու. Թ.Ալեքսանյանը պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսությունը «Ուռուցքային բջիջների իմունաբանությունը երկարատև կուլտիվացման և հիբրիդիզացիայի ընթացքում» թեմայով:

Յու. Թ. Ալեքսանյանի կողմից մի շարք տարիների ընթացքում (1968-1985թթ.) «մոլեկուլային կենսաբանություն» հիմնահարցի մշակման ընթացքում կատարվել է աշխատանքների ցիկլ, նվիրված երկարատև կուլտիվացվող ուռուցքային բջիջների և նրանց հիբրիդների համալիր իմունաբանական և իմունոքիմիական անալիզին: Մկնային հեպատոմայի բջիջների մոդելի օգտագործմամբ պարզաբանվել է երկարատև (8 տարի) կուլտիվացվող ուռուցքային բջիջների և նրանց ներ ու միջտեսակային հիբրիդների անտիգենային կազմը: Ցույց է տրվել տարբեր անտիգենների օգտագործման հնարավորությունը որպես կուլտիվացվող ուռուցքային և հիբրիդ բջիջների դրոշմներ սոմատիկ բջիջների գենետիկայի, փորձարարական ուռուցքաբանության, բջջային տարբերակման և բջջի մոլեկուլային կենսաբանության այլ կարևորագույն հարցերի ուսումնասիրման համար: Սահմանվել է սպիտակուցների՝ ալբումինի, տրանսֆերրինի և ալֆա ֆետոպրոտեինի սինթեզի օրինաչափությունները երկարատև կուլտիվացվող ուռուցքների բջիջներում և նրանց հիբրիդներում: Կուլտիվացվող միջտեսակային միկրոբջջային հիբրիդը օգտագործվել է հակաուռուցքային ռեզիստենտության ինդուկցիայի հնարավորությունները բացահայտելու համար: Յու. Թ. Ալեքսանյանի կողմից կատարված հետազոտությունների արդյունքները նշանակալի ներդրում են կենսաբանության այնպիսի հիմնարար բնագավառներում, ինչպիսիք են ուռուցքների իմունաբանությունը և բջջի մոլեկուլային կենսաբանությունը: Նրա կողմից հրապարակվել է «Կուլտիվացվող ուռուցքային և հիբրիդ բջիջների իմունակենսաբանությունը» մենագրությունը (Երևան, Հայկական ԽՍՀ ԳԱ հրատարակչություն, 1985): Ալեքսանյանի և իր աշխատակիցների կողմից ստացված ՄԳ XXIIa բջջային գիծը ընդունվել է բջջային կուլտուրաների համամիութենական կոլեկցիայում (Լենինգրադ) և օգտագործվել ԽՍՀՄ մի շարք գիտական հիմնարկներում (ԽՍՀՄ ԳԱ բջջաբանության ինստիտուտ, ԽՍՀՄ ԳԱ մոլեկուլային գենետիկայի ինստիտուտ, ԽՍՀՄ ԳԱ սիբիրյան բաժանմունքի բջջաբանության և գենետիկայի ինստիտուտ և այլն) մոլեկուլա-բջջային կենսաբանության և բժշկության տարբեր հարցերի ուսումնասիրման համար, ինչպես նաև օգտագործվել է որպես մոդել թեկնածուական ու դոկտորական ատենախոսությունների կատարման ժամանակ: 1986 թ. Յու. Թ. Ալեքսանյանը ընտրվել է Հայաստանի ԳԱ թղթակից-անդամ «մոլեկուլային կենսաբանություն» մասնագիտությամբ, իսկ 1996 թ.՝ ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս: 1993 թ.նրան շնորհվել է պրոֆեսորի կոչում:

Մի շարք տարիների ընթացքում Հայկական ԽՍՀ ԳԱ Փորձարարական կենսաբանության ինստիտուտի իմունաբանության (մոլեկուլա-բջջային իմունաբանության) լաբորատորիայում Յու. Թ. Ալեքսանյանի գիտական ղեկավարությամբ ԽՍՀՄ առաջատար գիտական կենտրոնների հետ համատեղ (ԽՍՀՄ ԳԱ Մոլեկուլային կենսաբանության ինստիտուտ, ԽՍՀՄ ԲԳԱ Ն. Ֆ. Գամալեայի անվան համաճարակաբանության և մանրէաբանության ինստիտուտ և այլն) իմունոլոգիական տոլերանտության և իմունոգլոբուլինների մոլեկուլների ալլոտիպիկ սուպրեսսիայի մոդելների օգտագործմամբ ուսումնասիրվել են իմուն պատասխանի ձևավորման մոլեկուլա-բջջային մեխանիզմները, տարբեր քիմիական և կենսաբանական ակտիվ միացությունների ազդեցությունը հակամարմինների կենսասինթեզի պրոցեսի վրա:

1986- 2006 թթ. որպես ՀՀ ԱՆ Ա. Բ. Ալեքսանյանի անվան համաճարակաբանության, վիրուսաբանության և բժշկական մակաբուծաբանության ԳՀԻ-ի տնօրենի, իսկ 2007 թ.-ից մինչև 2017 թ.-ը ինստիտուտի գիտական խորհրդականի պաշտոնում Յու. Թ. Ալեքսանյանի գիտական ղեկավարությամբ կատարվել է Հայաստանում տարածված մանրէային, վիրուսային և մակաբուծային բնույթի վարակական հիվանդությունների համաճարակաբանության, էկոլոգիայի, ախտորոշման և կանխարգելման հարցերի ուսումնասիրությունը: Նա միաժամանակ 1991 թ.-ից հանդիսացել է նույն ինստիտուտի իմունաբանության (2006 թ.-ից՝ համաճարակաբանության և իմունաբանության) լաբորատորիայի ղեկավար: Յու. Թ. Ալեքսանյանի ղեկավարությամբ կատարված վարակական հիվանդությունների համաճարակաբանության ուղղությամբ գիտա-հետազոտական աշխատանքների արդյունքները հանդիսանում են ժամանակակից բժշկության և գործնական առողջապահության արդիական ուղղություններից մեկը, ներկայացնելով զգալի տեսական և գործնական հետաքրքրություն: Մեծ արժեք ունեն նաև նրա ղեկավարությամբ կատարված աշխատանքները, նվիրված մարդու կուլտիվացվող լիմֆոցիտների իմուն պատասխանի ձևավորման մոլեկուլա-բջջային մեխանիզմների պարզաբանմանը:

2018 -2020 թթ. Յու. Թ. Ալեքսանյանը հանդիսացել է գիտական խորհրդական ՀՀ ԱՆ Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման ազգային կենտրոնում: Նրա ուշադրության կենտրոնում էր կորոնավիրուսային վարակի հիմնահարցը:

Յու. Թ. Ալեքսանյանը 527 հրատարակված գիտական աշխատանքների (այդ թվում 5 մենագրությունների) հեղինակ է, բազմիցս հանդես է եկել գիտական զեկույցներով տարբեր կոնֆերանսներում: Նա կատարել է մեծ աշխատանք բարձրորակ գիտական կադրերի պատրաստման ուղղությամբ: Նրա գիտական ղեկավարությամբ պաշտպանվել են 17 թեկնածուական և 4 դոկտորական ատենախոսություններ:

Ակադեմիկոս Յու. Թ. Ալեքսանյանը բազմաթիվ տարիների ընթացքում համատեղել է գիտական և գիտա-կազմակերպչական աշխատանքը մանկավարժական գործունեության և գիտելիքների տարածման աշխատանքի հետ: 1980-1999 թթ. Երևանի պետական համալսարանում, իսկ 1997-2012 թթ.՝ Հայկական բժշկական ինստիտուտում նա վարել է իմունաբանության դասընթացը:

2001-2011 թթ. Յու. Թ. Ալեքսանյանը ՀՀ ԱՆ Ս. Ավդալբեկյանի անվան Առողջապահության ազգային ինստիտուտում հանդիսացել է իմունաբանության դասընթացի ղեկավարը, 2007-2018 թթ.՝ Ռուս-հայկական (Սլավոնական) պետական համալսարանի իմունաբանության գծով պրոֆեսոր: Նա Մխիթար Հերացու անվան Երևանի պետական բժշկական համալսարանի համաճարակաբանության ամբիոնում որպես պրոֆեսոր կարդացել է իմունաբանության դասընթացներ կլինիկական օրդինատորներին: Մեծ արժեք է ներկայացնում Յու. Թ. Ալեքանյանի և Լ. Ս. Ոսկանյանի կողմից հայերեն լեզվով հրապարակված «Իմունաբանություն» ուսումնական ձեռնարկը (Երևան, 2018): Գիտելիքների տարածման բազմամյա գործունեության համար Համամիութենական «Գիտելիք» ընկերության կողմից նա պարգևատրվել է «Շնորհակալագրով»:

Յու. Թ. Ալեքսանյանը 2008-2018 թթ. հանդիսացել է «Հայաստանի բժշկագիտություն» հանդեսի գլխավոր խմբագիր, «Медицинская паразитология и паразитарные болезни» ու «Журнал микробиологии, эпидемиологии и иммунологии» ամսագրերի խմբագրական խորհուրդի անդամ: Նա եղել է նաև ատենախոսությունների պաշտպանության մասնագիտացված խորհուրդի ու ՀՀ ԳԱԱ Միկրոկենսաբանության ինստիտուտին կից մասնագիտացված խորհրդի անդամ, ՀՀ առողջապահության նախարարության Գիտական բժշկական խորհրդի իսկական անդամ, «Հայատան» հանրագիտարանի գիտահրատարակչական խորհրդի անդամ։

Ակադեմիկոս Յու. Թ Ալեքսանյանը 2000 թ. ընտրվել է Ռուսաստանի բնական գիտությունների ակադեմիայի իսկական անդամ, Էկոլոգիայի և կենսագործունեության անվտանգության գիտությունների միջազգային ակադեմիայի իսկական անդամ (ակադեմիկոս), իսկ 2003 թ.՝ «Արարատ» միջազգային ակադեմիայի (Փարիզ) պատվավոր անդամ: 2007 թ. Էկոլոգիայի և կենսագործունեության անվտանգության գիտությունների միջազգային ակադեմիայի կողմից նա արժանացել է «Գիտության վաստակավոր գործիչ» պատվավոր կոչման և պարգևատրվել է «Գիտնականի Աստղ» շքանշանով: