Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի ակադեմիկոս Սեն Սուրենի Արևշատյանը ծնվել է 1928 թ. հունվարի 7-ին Երևանում: Հայրը` իրավաբան Սուրեն Արևշատյանը, Երևանի պետական համալսարանի և Թատերական ինստիտուտի դասախոս էր՝ մեծ հարգանք վայելող մտավորական, հռետորության բուհական առաջին ձեռնարկի հեղինակը:

1951 թ. Սեն Արևշատյանը գերազանցությամբ ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի պատմության ֆակուլտետը: 1951-1954 թթ. ՀՍՍՀ ԳԱ ասպիրանտուրայում մասնագիտացել է հայ հին և միջնադարյան փիլիսոփայության պատմության մեջ: 1956 թ. պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն` 14-15-րդ դարերի մատենագիր, ականավոր գիտնական Գրիգոր Տաթևացու փիլիսոփայական հայացքների վերաբերյալ: 1954-1959 թթ. Ս. Արևշատյանը եղել է ՀՍՍՀ ԳԱ փիլիսոփայության և իրավունքի սեկտորի գիտաշխատող: 1959 թ. ապրիլին Սեն Արևշատյանը աշխատանքի է անցել ՀԽՍՀ Մինիստրների խորհրդին առընթեր հին ձեռագրերի նորաստեղծ գիտահետազոտական ինստիտուտում` Մատենադարանում` որպես սկզբնաղբյուրների գիտական թարգմանության բաժնի վարիչ: 1973 թ. Ս. Արևշատյանը ղեկավարել է Մատենադարանի հին բնագրերի ուսումնասիրման և հրապարակման բաժինը, իսկ 1982 թ. մարտին նշանակվել է Մատենադարանի տնօրեն: Ս. Արևշատյանը համատեղության կարգով եղել է նաև ՀԽՍՀ ԳԱ «Պատմաբանասիրական հանդեսի» պատասխանատու քարտուղարը (1958-1960 թթ.), փիլիսոփայության և իրավունքի ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող` 1972-1979 թթ.:

Սեն Արևշատյանը հեղինակ է ավելի քան 160 գիտական աշխատությունների, այդ թվում 30 մենագրության ու բազմաթիվ հոդվածների, որոնք լույս են տեսել ոչ միայն Հայաստանում, այլև Մոսկվայում, Փարիզում, Վարշավայում, Շտուտգարտում, Սանկտ Պետերբուրգում, Աթենքում, Կահիրեում և այլուր: Դրանք վերաբերում են հիմնականում հայ հին և միջնադարյան փիլիսոփայության պատմությանը, բայց դրանց ընդգրկումն իրականում շատ ավելի լայն է, իսկ տեսական առումով դրանք պարունակում են հայկական մշակույթին և նրա պատմությանը վերաբերող ընդհանուր տեսական հարցադրումներ: Այս տեսակետից գիտական լուրջ արժեք են ներկայացնում նրա «Գրիգոր Տաթևացու փիլիսոփայական հայացքները», «Միջնադարյան Հայաստանի փիլիսոփայական դպրոցների պատմության շուրջ», «Դավիթ Անհաղթ», «Գլաձորի Համալսարանը` միջնադարյան Հայաստանի լուսավորության կենտրոն» (հեղ-կից` Ա. Մաթևոսյան, Եր., 1984) մենագրությունները, որոնցից յուրաքանչյուրը բովանդակում է նոր գաղափարներ, մշակույթի պատմության ժամանակաշրջանների նոր իմաստավորում, գրավոր հուշարձանների նոր ընթերցում:

Պրոֆեսոր Արևշատյանի գիտական վաստակի կարևորագույն մասը հայ փիլիսոփայության պատմության և առհասարակ հայ հին և միջնադարյան հոգևոր մշակույթի պատմության աղբյուրագիտական հիմքի ամրապնդումն ու հարստացումն է: Սեն Արևշատյանը, ուրիշ գիտնականների աշխատակցությամբ, պատրաստել, ծանոթագրել, մեկնաբանել է, աշխարհաբար և կամ ռուսերեն թարգմանությամբ ներկայացրել է մատենագրական այնպիսի հուշարձաններ, ինչպիսիք են «Հերմեայ Եռամեծի առ Ասկղեպիաս սահմանք», Զենոն իմաստասերի «Յաղագս բնութեան», Հովհաննես Երզնկացու (Պլուզի) «Ի տաճկաց իմստասիրաց գրոց քաղեալ բանք», «Անանուն Մեկնութիւն Ստորոգութեանցն Արիստոտելի», Անանիա Շիրակացու «Տիեզերագիտությունը», Գրիգոր Տաթևացու «Սողոմոնի առակների մեկնությունը» հանգամանալից առաջաբաններով և ծանոթագրություններով և այլն:

Մատենագրական մի քանի կարևոր հուշարձանների ներկայացման գործում նա աշխատակցել է բանասիրական գիտությունների դոկտոր Քնարիկ Տեր-Դավթյան-Արևշատյանի հետ:

1971 թ. Սեն Արևշատյանը «Փիլիսոփայական գիտության ձևավորումը Հին Հայաստանում» թեմայով ատենախոսությունը պաշտպանելով` 1972 թ. ստանում է փիլիսոփայական գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճան:

Անհրաժեշտ է կարևորել, որ աղբյուրագիտության բնագավառում կատարված աշխատանքը գնահատելու համար անհրաժեշտ է հաշվի առնել, որ գրական երկի, և առանձնապես հին և միջնադարյան հուշարձանի, քննական բնագրի պատրաստումը դասական իմաստով բանասիրական` ստուգաբանական, պատմահամեմատական տքնաջան աշխատանք է, մի պատմական վերակազմություն: Այդ կերպ պատմական երկը` իր ծանոթագրություններով, տարընթերցումներով, մեկնաբանություններով, դառնում է ինքնուրույն, եզակի գիտական աշխատություն: Համատեղվում են պատմաբանը և մշակութաբանը, ազգագրագետն ու հնագետը, լեզվաբանն ու բանասերը: Սեն Արևշատյանը լավագույնս մարմնավորում է այս իմացություններn ու հմտությունները: Հին և նոր ժամանակների, Արևելքի և Արևմուտքի պատմության, փիլիսոփայության ու մշակույթի պատմության հրաշալի իմացության, լեզուների, այդ թվում` դասական գրական լեզուների, գործնական կիրառության շնորհիվ ստեղծվում են հայագիտական արժեք ներկայացնող աշխատություններ:

Սեն Արևշատյանը մասնակցություն է ունեցել «Հայ ժողովրդի պատմություն» ակադեմիական ութՀ․յակի ստեղծմանը: Ի մի բերելով հայ փիլիսոփայության պատմության ուսումնասիրողների կարևորագույն նվաճումները` պրոֆեսոր Արևշատյանn այդ հրատարակության երկրորդ, երրորդ և չորրորդ Հ․ներում ամփոփ ներկայացրել է 5-18-րդ դարերի հայ փիլիսոփայության պատմությունը: Նրա խմբագրությամբ են լույս տեսել Հովհան Որոտնեցու «Վերլուծութիւն Ստորոգութեանցն Արիստոտելի», Սմբատ Սպարապետի «Դատաստանագիրք» և Վահրամ Ռաբունու «Մեկնութիւն Ստորոգութեանցն Արիստոտելի» մեծարժեք երկերը` քննական բնագրերով և ռուսերեն թարգմանություններով: Նա խմբագրել է նաև մեր նշանավոր միջնադարագետներ Մ. Աբեղյանի «Հայոց հին գրականության պատմություն» և Վ. Չալոյանի «Հայոց փիլիսոփայության պատմություն» ռուսերեն մեկՀ․յակներն ու Եղիշեի «Վարդանանց պատմության»` Հովսեփ Օրբելու ռուսերեն թարգմանությունը, Ք. Տեր-Դավթյանի «Հայկական վարքեր և վկայաբանություններ 5-17-րդ դդ.», «Հայոց նոր վկաներ» ռուսերեն թարգմանությունները:

Մեծ է Սեն Արևշատյանի վաստակը Դավիթ Անհաղթի փիլիսոփայական ժառանգության ուսումնասիրման և նրա միջազգային ճանաչման գործում: 1960-1980 թթ. նա հրատարակել է Դավիթ Անհաղթի երեք աշխատությունների քննական բնագրերը` ռուսերեն զուգահեռ թարգմանությամբ, առաջաբանով ու ծանոթագրություններով: Կազմել ու աշխարհաբար թարգմանությամբ հրատարակել է նաև Դավիթ Անհաղթի երկերի միՀ․յակը: Նրա առաջաբանով ու ծանոթագրություններով 1975 թ. Մոսկվայում «Փիլիսոփայական ժառանգություն» մատենաշարով ռուսերեն լույս է տեսել հայ մտածողի երկերի ընտրանին: Դավիթ Անհաղթի ծննդյան 1500-ամյա հոբելյանի օրերին այն ունեցավ նաև երկրորդ հրատարակությունը: Հոբելյանի առթիվ Սեն Արևշատյանը պատրաստել, ծանոթագրել և ծավալուն առաջաբանով հրատարակել է Դավիթ Անհաղթի փիլիսոփայական չորս երկերի գրաբար միՀ․յակը: Անկասկած, առանց Սեն Արևշատյանի ավելի քան քսանամյա նախապատրաստական տքնաջան աշխատանքի, հազիվ թե հնարավոր լիներ իրագործել Դավիթ Անհաղթի ծննդյան 1500-ամյա հոբելյանի տոնակատարությունը, այն էլ այդպիսի ծավալով ու միջազգային հնչեղությամբ: Դավիթ Անհաղթի «Սահմանք իմաստասիրութեան» երկի Սեն Արևշատյանի կազմած գրաբար քննական բնագիրը դարձել է դասական տեքստ այդ երկի օտարազգի թարգմանիչների և ուսումնասիրողների համար:

Սեն Արևշատյանը «Միջնադարյան Հայաստանի փիլիսոփայական դպրոցների պատմության շուրջը» աշխատության մեջ ըստ էության առաջին անգամ փաստական քննության է առնում միջնադարյան Եվրոպայի լատինական գրականության հայերեն թարգմանությունները, մասնավորաբար, Բարդուղիմեոս Բոլոնացու և Պետրոս Արագոնացու՝ հատկապես հայ միջավայրի համար հայերեն գրած կամ լատիներենից հայերեն թարգմանած աշխատությունները` որպես հայրենական գրականության իրողություններ: Եվ, ընդհանրապես, Ս. Արևշատյանի կարծիքով` 14-րդ և հետագա դարերի հայ մտածողների հայացքների շատ առանձնահատկություններ անհնար է ներկայացնել և ըմբռնել՝ առանց հաշվի առնելու հայ մշակույթի փոխազդեցություններն արևմտյան միջնադարյան գրականության հետ:

Գիտության քարոզչությունը Սեն Արևշատյանի կենսակերպն է, որովհետև նա, որպես իր գործի նվիրյալ, հանրությանը ներկայացնում է հայկական մշակույթի գանձերը: Նա դասախոսություններ է կարդացել արտասահմանյան շատ երկրներում, գիտական զեկուցումներով և հաղորդումներով մասնակցել է միջազգային նստաշրջանների ու գիտաժողովների` ամենուր ներկայացնելով հայագիտությունը և ամեն անգամ ավելացնելով մի նոր երանգ, բացելով մի նոր տեսանկյուն:

1982 թ. Սեն Արևշատյանն ընտրվում է ՀՍՍՀ ԳԱ թղթակից անդամ, 1996 թվականին` ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս: Ակադեմիկոս Արևշատյանը 25 տարի` 1982-2007 թթ. եղել է Մատենադարանի տնօրեն, իսկ 2007 թվականից մինչև կյանքի վերջ Մատենադարանի կառավարման խորհրդի նախագահն էր: Նա 1990-ական թվականների ծանր տարիներին անկորուստ պահեց Մատենադարանը: Արևշատյանի տնօրինության տարիներին Մատենադարանը համալրվել է 1500 ձեռագիր մատյաններով, հրատարակվել են հարյուրից ավելի հայագիտական աշխատություններ, կազմակերպվել են բազմաթիվ գիտաժողովներ և ցուցահանդեսներ Եվրոպայի մայրաքաղաքներում:

Ակադեմիկոս Արևշատյանը ղեկավարել է տասնյակ գիտաշխատողների աշխատանքը` պաշտպանելու թեկնածուական և դոկտորական ատենախոսություն:

Սեն Արևշատյանը Երևանի պատվավոր քաղաքացի է, Հայաստանի Պետական մրցանակի դափնեկիր, պարգևատրվել է շքանշաններով ու մեդալներով: Նա «Բանբեր Մատենադարանի» տարեգրքի գլխավոր խմբագիրն էր, «Պատմաբանասիրական հանդեսի» և ՀՀ ԳԱԱ «Լրաբերի» խմբագրական խորհրդի անդամ, Հայ-հնդկական բարեկամության ընկերության պատվավոր նախագահը, Եվրոպայի մշակույթի ընկերության և «Պո-Արաքս» ընկերության (Վենետիկ) անդամ, Փիլիսոփայական միջազգային ակադեմիայի, Բնության և Հասարակության մասին գիտությունների միջազգային ակադեմիայի իսկական ադամ, «Արարատ» միջազգային ակադեմիայի (Փարիզ) թղթակից անդամ, Երևանի պետական համալսարանի փիլիսոփայության ֆակուլտետի, ԳԱԱ փիլիսոփայության և իրավունքի ինստիտուտի գիտխորհուրդների անդամ:

Ակադեմիկոս Սեն Արևշատյանի՝ հայագիտությունը մնայուն գործերով հարստացնելու անհերքելի ապացույցն են նաև 2000-2009 թթ. Հայաստանում և արտասահմանում հրատարակված հետևյալ կոթողային աշխատությունները` Ագաթանգեղոսի «Հայոց պատմության» ռուսերեն թարգմանությունը (հեղ-կից` Ք. Տեր-Դավթյան, Եր., 2004), Մեսրոպ Մաշտոցին վերագրվող «Սուրբ Գրիգորի վարդապետության» աշխարհաբար նոր թարգմանությունը (Եր., 2007), որը նա կատարել է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի «Հայ եկեղեցու հայրեր» մատենաշարի ծրագրի համար, «Հայոց փիլիսոփայության պատմություն. Հին շրջան և միջնադար» (հեղ-կից` Կ. Միրումյան, Եր., 2007) և մի շարք ուշագրավ հոդվածներ: