Աբրահամ Իսահակի Ալիխանովը ծնվել է 1904 թ. մարտի 3-ին Ելիզավետպոլում (ներկայումս Կիրովաբադ): Վախճանվել է 1970 թ. դեկտեմբերի 8-ին Մոսկվայում:
1921 թ. ավարտել է Թիֆլիսի առաջին առևտրական ուսումնարանը։
1921−1923 թթ. Վրաստանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի լեռնաքիմիական ֆակուլտետի ուսանող:
1927−1943 թթ. Լենինգրադի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտի աշխատակից։
1930 թ. ավարտել է Լենինգրադի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի ֆիզիկամեխանիկական ֆակուլտետը:
1930−1934 թթ. Լենինգրադի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի ֆիզիկամեխանիկական ֆակուլտետի ռենտգենյան ճառագայթների լաբորատորիայի վարիչ:
1934 թ. Լենինգրադի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտի պոզիտրոնների լաբորատորիայի վարիչ:
- Ֆիզիկային նվիրված լոնդոնյան միջազգային կոնֆերանսի մասնակից:
1935 թ. շնորհվել է ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճան:
1937 թ. շնորհվել է պրոֆեսորի գիտական կոչում:
1937−1941 թթ. ՍՍՀՄ ԳԱ ռադիումի ինստիտուտի ֆիզիկայի բաժնի լաբորատորիայի բաժնի վարիչ:
1939−1941 թթ. Լենինգրադի երկաթուղային տրանսպորտի ինժեներների ինստիտուտի ֆիզիկայի ամբիոնի վարիչ:
1939 թ. ընտրվել է ՍՍՀՄ գիտությունների ակադեմիայի թղթակից անդամ:
1940 թ․ կազմակերպել է Էլբրուսի տիեզերական ճառագայթների հետազոտման առաջին արշավախումբը:
1941 թ. շնորհվել է ՍՍՀՄ պետական մրցանակ:
1943 թ. ընտրվել է ՍՍՀՄ և ՀԽՍՀ գիտությունների ակադեմիայի իսկական անդամ:
− ընտրվել է Հայկական ՍՍՀ գիտությունների ակադեմիայի իսկական անդամ:
1943−1944 թթ. ՍՍՀՄ ԳԱ № 2 լաբորատորիայի աշխատակից:
1944−1945 թթ. ՍՍՀՄ ԳԱ ֆիզիկական պրոբլեմների ինստիտուտի ավագ գիտաշխատակից:
1945−1968 թթ. ՍՍՀՄ ԳԱ տեսական և փորձարարական ֆիզիկայի ինստիտուտի հիմնադիր և դիրեկտոր:
1945 թ. պարգևատրվել է Լենինի շքանշանով` գիտության և տեխնիկայի զարգացման ասպարեզում աչքի ընկնող վաստակի համար`ՍՍՀՄ գիտությունների ակադեմիայի 220-ամյակի կապակցությամբ:
1948 թ. շնորհվել է ՍՍՀՄ պետական մրցանակ:
1949 թ․ ՍՍՀՄ ԳԱ տեսական և փորձարարական ֆիզիկայի ինստիտուտի աշխատակիցների հետ ստեղծել է ծանր ջրային դանդաղեցուցիչով ԽՍՀՄ-ում առաջին միջուկային ռեակտորը։
1953 թ. շնորհվել է ՍՍՀՄ պետական մրցանակ:
1954 թ. շնորհվել է Սոցիալիստական աշխատանքի հերոսի կոչում, նրան հանձնելով Լենինի շքանշան և «Մուրճ և մանգաղ» ոսկե մեդալ:
− պարգևատրվել է Լենինի շքանշանով:
1955 թ. ատոմային էներգիայի խաղաղ օգտագործմանը նվիրված առաջին միջազգային կոնֆերանսի մասնակից (Շվեյցարիա):
− գործուղվել է Չինական Ժողովրդական Հանրապետություն` գիտական նպատակով:
1956−1970 թթ. “Атомная энергия” ամսագրի խմբագրական կոլեգիայի անդամ:
1957 թ. մեզոններին և վերջերս հայտնաբերված մասնիկներին նվիրված կոնֆերնսի մասնակից (Իտալիա):
1958 թ. գործուղվել է Չեխոսլովակիա` գիտական նպատակով:
1962 թ. գործուղվել է Շվեյցարիա` գիտական նպատակով:
1963 թ. գործուղվել է Հարավսլավիա` գիտական նպատակով:
1964 թ. պարգևատրվել է Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանով` գիտության և տեխնիկայի ասպարեզում ունեցած վաստակի և ծննդյան 60-ամյակի կապակցությամբ:
− միջուկային ֆիզիկային նվիրված միջազգային կոնգրեսի մասնակից (Ֆրանսիա):
1967 թ. Մարիա Սկլոդովսկայա-Կյուրիի ծննդյան 100-ամյակին նվիրված գիտական կոնֆերանսի մասնակից (Լեհաստան):
Սովետական նշանավոր փորձարար-ֆիզիկոս, մեր երկրում միջուկային ֆիզիկայի հիմնադիիրներից մեկը, Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս, ՍՍՀՄ պետական մրցանակի դափնեկիր, ակադեմիկոս Աբրահամ Իսահակի Ալիխանովը ծնվել է 1904 թ. մարտի 3-ին Ելիզավետպոլ (ներկայումս Կիրովաբադ) քաղաքում, երկաթուղային մեքենավարի ընտանիքում: Վախճանվել է 1970 թ. դեկտեմբերի 8-ին Մոսկվայում:
1912 թ. Ալիխանովի ընտանիքը տեղափոխվում է Հայաստան, Ալեքսանդրապոլ (այժմ` Գյումրի), որտեղ և Ալիխանովը ընդունվում է տեղի միակ միջնակարգ ուսումնական հաստատությունը` առևտրական ուսումնարանը: Այնուհետև նա ուսումը շարունակում է Թիֆլիսի առաջին առևտրական ուսումնարանում, որը ավարտելուց հետո 1921 թ. դառնում է Վրաստանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի լեռնաքիմիական ֆակուլտետի ուսանող: 1923 թ. Ա. Ի. Ալիխանովը տեղափոխվում է Պետրոգրադ և ընդունվում տեղի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի քիմիական ֆակուլտետը: Սակայն պատանի Ալիխանովը ավելի մեծ հակում ուներ դեպի ֆիզիկան և մեկ տարի անց նա տեղափոխվում է նույն ինստիտուտի ֆիզիկամեխանիկական ֆակուլտետը, որտեղ լավ դպրոց է անցնում Ա. Ֆ. Իոֆֆեի, Մ. Վ. Կիրպիչովի, Ի. Վ. Օբրեիմովի, Ն. Ն. Սեմյոնովի, Յա. Ի. Ֆրենկելի և ուրիշների ղեկավարությամբ: Հաղորդակցվելը այս ականավոր ֆիզիկոսների հետ Լենինգրադի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտում (ԼՖՏԻ), ավելի է ամրապնդում Ա. Ի. Ալիխանովի հետաքրքրությունը հետազոտական աշխատանքի նկատմամբ:
1927 թ. հոկտեմբերին ԼՖՏԻ-ի դիրեկտոր և միաժամանակ ֆիզիկամեխանիկական ֆակուլտետի դեկան, ակադեմիկոս Ա. Ֆ. Իոֆֆեն պրպտող մտքի տեր ուսանողին ընդունում է ինստիտուտի ռենտգենատեխնիկական լաբորատորիա: Սկսվում է Ալիխանովի ավելի քան քառասնամյա (1927−1970) բեղմնավոր գիտական գործունեությունը:
Այդ տարիներին Լենինգրադի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտում հետազոտությունները հիմնականում տարվում էին պինդ մարմինների և ռենտգենյան ճառագայթների ֆիզիկայի ուղղությամբ (ռենտգենագրական մեթոդով բյուրեղների մեխանիկական հատկությունների հետազոտումը Ա. Ֆ. Իոֆֆեի և նրա աշխատակիցների կողմից, Ա. Կ. Վալտերի, Ի. Վ. Կուրչատովի, Կ. Դ. Սինելնիկովի և ուրիշների աշխատանքները պինդ մարմինների էլեկտրական հատկությունների ուսումնասիրությունների գծով), ինչպես նաև քիմիական ֆիզիկայի ասպարեզում (փորձարարական և տեսական հետազոտությունները Ն. Ն. Սեմյոնովի ղեկավարությամբ, որոնք հետագայում հանգեցրին ճյուղավորված շղթայական ռեակցիաների և քիմիական կինետիկայում դրանց դերի մասին ֆունդամենտալ պատկերացմանը):
Ա. Ի. Ալիխանովի առաջին աշխատանքները նվիրված էին մետաղների բյուրեղային ցանցի ուսումնասիրությանը` ռենտգենյան ճառագայթների օգնությամբ: 1929 թ.Սովետական Միությունում և արտասահմանում միաժամանակ լույս տեսավ Ա. Ի. Ալիխանովի առաջին գիտական աշխատանքը` «Ալյումինումի ռենտգենագրական հետազոտումը բարձր ջերմաստիճանների դեպքում», որտեղ հեղինակը ապացուցեց, որ բարձր ջերմաստիճանների դեպքում ալյումինը չի ենթարկվում ալոտրոպիկ փոփոխությունների. այն մշտապես պահպանում է կենտրոնացված նիստերով խորանարդի կառուցվածքը: Նույն արդյունքն էին ստացել նաև արտասահմանյան ֆիզիկոսներ Վ. Գյուրտլերը և Տ. Անաստասիադիսը:
1930 թ.Ա. Ի. Ալիխանովը ռենտգենագրական հետազոտություններից անցնում է ռենտգենյան ճառագայթների ֆիզիկական հատկությունների ուսումնասիրությանը: Հատկապես նշանակալից է Լ. Ա. Արցիմովիչի հեղինակակցությամբ 1933 թ. լույս տեսած «Ռենտգենյան ճառագայթների լրիվ ներքին անդրադարձումը բարակ շերտերից» աշխատանքը, որտեղ հեղինակների կողմից հետազոտված էր ռենտգենյան ճառագայթների լրիվ ներքին անդրադարձման մեխանիզմը տարբեր մետաղների բարակ շերտերից: Փորձով որոշված և տեսականորեն գնահատված էր ռենտգենյան ճառագայթների ներթափանցման խորությունը նյութի մեջ լրիվ անդրադարձման դեպքում: Այս հետազոտությունները առաջին անգամ անմիջականորեն ապացուցեցին Ֆրենելի և Մաքսվելի դասական օպտիկայի կիրառելիությունը թափանցիկ և կլանող միջավայրերից ռենտգենյան կոշտ ճառագայթների անդրադարձման երևույթների նկատմամբ: Ներկայումս, երբ աստղագիտական նպատակների համար անհրաժեշտ է ռենտգենյան հեռադիտակների ստեղծումը, Ա. Ի. Ալիխանովի և Լ. Ա. Արցիմովիչի այդ աշխատանքը վերըստին դարձել է խիստ արդիական:
Ա. Ի. Ալիխանովի հետազոտությունները ռենտգենյան ճառագայթների ֆիզիկայի ասպարեզում ամփոփվեցին նրա «Ռենտգենյան ճառագայթների օպտիկան» ոչ մեծ մենագրության մեջ, որը լույս տեսավ 1933 թ. ԼՖՏԻ-ի 15-ամյա հոբելյանի առթիվ` «Նորագույն ֆիզիկայի պրոբլեմները» մատենաշարով: Մենագրությունում համաշխարհային գրականության մեջ առաջին անգամ ներկայացված են տվյալներ ռենտգենյան ճառագայթների բեկման և այդ էֆեկտի նկարագրության համար Բրեգ-Վուլֆի օրենքի կիրառալիության վերաբերյալ, հատուկ վերլուծության է ենթարկված ռենտգենյան ճառագայթների լրիվ ներքին անդրադարձման պրոբլեմը:
Հատկանշական է, որ այդ գրքում, ինչպես և հոբելյանական մատենաշարի հրատարակությունների մեծամասնության մեջ, ծավալի զգալի մասը կազմում է հեղինակի ստացած նոր արդյունքների շարադրանքը: Մենագրությունը ամփոփում է Ա. Ի. Ալիխանովի հետազոտությունները ռենտգենյան ճառագայթների ֆիզիկայի բնագավառում:
1932 թ. վերջին` միջուկային ֆիզիկայում ֆունդամենտալ հայտնագործությունների շնորհիվ (նեյտրոնի, պոզիտրոնի, դեյտերիումի հայտնաբերումը, ցիկլոտրոնի ստեղծումը և այլն) միջուկային թեմատիկան դարձավ ԼՖՏԻ-ում տարվող հետազոտությունների գլխավոր ուղղություններից մեկը: Ա. Ի. Ալիխանովը առաջիններից մեկն էր, որ սկսեց զբաղվել ատոմի միջուկի հետազոտությամբ: Արդեն 1934 թ. մարտին նա նշանակվում է պոզիտրոնների լաբորատորիայի վարիչ: Ա. Ի. Ալիխանովի հետաքրությունների ոլորտն ընդգրկում էր այդ ժամանակի միջուկային ֆիզիկայի հրատապ պրոբլեմները, առաջին հերթին` էլեկտրոն-պոզիտրոնային զույգերի կազմավորման հարցը, β-տրոհումը, արագ էլեկտրոնների արգելակումը և ցրումը նյութի մեջ:
1934 թ. Ա. Ի. Ալիխանովը Մ. Ս. Կոզոդաևի հետ համատեղ ստեղծեցին պոզիտրոնների էներգետիկ սպեկտրների հետազոտման սկզբունքորեն նոր և էֆեկտիվ մեթոդ՝ հիմնված մագնիսական β-սպեկտրաչափի և համընկման սխեմայով աշխատող Գեյգեր-Մյուլլերի երկու հաշվիչների զուգակցման վրա: Նույն տարում Ա. Ի.Ալիխանովը և Մ. Ս. Կոզոդաևը չափումների այդ մեթոդի օգնությամբ, արտասահմանյան հետազոտողներից անկախ, դիտեցին ներքին զույգային կոնվերսիայի երևույթը: Մասնիկների գրանցման եղանակը Գեյգեր-Մյուլլեր երկու հաշվիչներով, որոնք միացված էին 10ˉ5 վ կարգի թույլատրելի ժամանակ ունեցող համընկման սխեմայով, հնարավորություն տվեց հայտնաբերել ներքին զույգային կոնվերսիայի պոզիտրոններ, որոնք նախկինում չէին դիտվում այդ պրոցեսի քիչ հավանական լինելու պատճառով: Ա. Ի. Ալիխանովի լաբորատորիայում ստեղծված համընկման լամպային սխեման սկիզբ դրեց սովետական միջուկային էլեկտրոնիկայի զարգացմանը:
1935 թ. Ա. Ի. Ալիխանովը հաջողությամբ պաշտպանում է դոկտորական դիսերտացիան` «β-տրոհման ժամանակ առաքվող մասնիկների սպեկտրների հետազոտումը» թեմայով, որի մեջ ամփոփված էին զույգային կոնվերսիայի վերաբերյալ նրա առաջին հետազոտությունների արդյունքները: Ներքին զույգային կոնվերսիայի պոզիտրոնների էներգետիկ սպեկտրների հետագա ճշգրիտ հետազոտությունները, որոնք Ա. Ի. Ալիխանովը անցկացրեց իր աշխատակիցների հետ միասին 1935 − 1938 թթ., հանգեցրին կարևոր մեթոդական արդյունքի. պարզվեց, որ ներքին կոնվերսիայի երևույթը միջուկային սպեկտրոսկոպիայի մի շատ էֆեկտիվ միջոց է: Այն հնարավորություն է տալիս չափել նույնիսկ բավականաչափ թույլ γ-քվանտների էներգիան:
Ա. Ի. Ալիխանովը և նրա աշխատակիցները չափումների վերը նկարագրված մեթոդի օգնությամբ անցկացրին նաև նյութի հետ γ-ճառագայթման փոխազդեցության ընթացքում ծնված պոզիտրոնների էներգետիկ
սպեկտրների, ինչպես նաև նյութի վրա ընկնող γ-քվանտների էներգիայից և տարրի կարգահամարից նրանց ելքի կախվածության մանրակրկիտ հետազոտումներ: Դրանց արդյունքները լիովին հաստատեցին γ-քվանտներով էլեկտրոն-պոզիտրոնային զույգերի առաջացման վերաբերյալ տեսության եզրակացությունները:
1934 թ. Ա. Ի. Ալիխանովը Ա. Ի. Ալիխանյանի և Բ. Ս. Ջելեպովի հետ համատեղ առաջինը սովետական ֆիզիկոսներից սկսեց արհեստական ռադիոակտիվության ուսումնասիրությունը: Այդ շարքի հենց առաջին փորձերը Ա. Ի. Ալիխանովին և նրա աշխատակիցներին, անկախ, Ի. և ֆ. Ժյուլիո-Կյուրի ամուսիններից, հանգեցրին արհեստական էլեկտրոնային ռադիոակտիվության հայտնաբերմանը: 1936 − 1937 թթ. Ա. Ի. Ալիխանովը, Ա. Ի. Ալիխանյանը և Բ. Ս. Ջելեպովը կատարեցին բազմաթիվ ռադիոակտիվ նյութերի β-սպեկտրների ճշգրիտ հետազոտումներ և հայտնաբերեցին β-սպեկտորի ձևի կախվածությունը տարրի կարգահամարից:
Ա. Ի. Ալիխանովի հետազոտությունների մյուս պրոբլեմը վերաբերում էր նյութի մեջ արագ էլեկտրոնների (0,6÷2,55 ՄԷՎ էներգիաների տիրույթում) արգելակման և ցրման ուսումնասիրմանը: Ա. Ի. Ալիխանովի լաբորատորիայում կատարած ռելյատիվիստական էլեկտրոնների արգելակման և ցրման մանրակրկիտ հետազոտումները ցույց տվեցին, որ այդ երևույթների բոլոր հիմնական օրինաչափությունները բավարար կերպով նկարագրվում են ռելյատիվիստական քվանտային մեխանիկայի օգնությամբ:
Հատկապես պետք է նշել Ա. Ի. Ալիխանովի այն աշխատանքը, որտեղ փորձնականորեն ապացուցված է էլեկտրոն-պոզիտրոնային զույգի աննիհիլյացիայի դեպքում իմպուլսի պահպանման օրենքի ճշմարտացիությունը: Այդ աշխատանքը կատարվեց 1936 թ. Լ. Ա. Արցիմովիչի և Ա. Ի. Ալիխանյանի հետ համատեղ: Դա մակրոմասնիկների փոխազդեցության տարրական ակտերում էներգիա-իմպուլսի պահպանման օրենքի կիրառելիության անմիջական փորձնական հաստատումն էր: Անհրաժեշտ է նշել, որ պահպանման օրենքների ճշմարտացիությունը միջուկային պրոցեսների համար (30-ական թթ. կեսերին ամերիկացի ֆիզիկոս Ռ. Շենկլանդի փորձերից հետո) շատ գիտնականների կողմից կասկածի էր ենթարկվում:
1939 թ. վերջին Ա. Ի. Ալիխանովի կողմից մշակվեց և նախապատրաստվեց այն տարիներին բացառիկ կարևորություն և հրատապություն ունեցող մի փորձ` նեյտրինոյի գոյությունը ապացուցելու համար: Այդ փորձի նպատակն էր` K-գրավման պրոցեսում 74 Be ռադիոակտիվ միջուկից առաքված նեյտրինոյի հաշվին 73 Li միջուկի կողմից կրած ետհարվածի հայտնաբերումը (նման փորձերում 74 Be միջուկի K-գրավման և օգտագործման գաղափարը առաջին անգամ տվել է Ա. Ի. Ալիխանյանը): K- գրավման դեպքում նեյտրինոյի վարկածով կանխագուշակված միջուկի ետհարվածի էներգիայի որոշակի արժեքների դիտումը կհանդիսանար նեյտրինոյի գոյության անուղղակի հաստատում: Փորձերը ընդհատվեցին Հայրենական մեծ պատերազմի սկզբին: Համանման փորձ կատարեց ամերիկացի ֆիզիկոս Ջ. Ալլենը 1942 թ.:
Ա. Ի. Ալիխանովը և Ի. Վ. Կուրչատովը ԼՖՏԻ-ի մեծ ցիկլոտրոնի կառուցման նախաձեռնողներն էին և ղեկավարում էին դրա նախագծման բոլոր աշխատանքները: Ցիկլոտրոնի կառուցումը սկսվեց 1939 թ., սակայն պատերազմի պատճառով այն դադարեցվեց: Ցիկլոտրոնը գործի դրվեց պատերազմից հետո` 1946 թ.:
1939 թ. Ա. Ի. Ալիխանովի լաբորատորիայում աշխատանքներ ծավալվեցին տիեզերական ճառագայթների ուսումնասիրման ուղղությամբ: Այն ժամանակ արդեն հայտնի փորձարարական տվյալների մանրամասն վերլուծությունը Ա. Ի. Ալիխանովին հանգեցրեց տիեզերական ճառագայթման կազմում պրոտոնների առկայության մասին հիմնավորված ենթադրությանը: ԼՖՏԻ-ում տիեզերական ճառագայթների բազմակողմանի և մանրազնին հետազոտում կատարելու նպատակով Ա. Ի. Ալիխանովի ղեկավարությամբ նախապատրաստվեց գիտարշավ, որը ծրագրված էր անցկացնել 1941 թ. ամռանը Պամիրի լեռներում: Սակայն պատերազմը խանգարեց դրա իրագործմանը: Այդ բարձրլեռնային գիտարշավը իրականացվեց մեկ տարի անց Հայաստանում, Արագած լեռան վրա: Ա. Ի. Ալիխանովի, Ա. Ի. Ալիխանյանի և նրանց աշխատակիցների 1942-1945 թթ. Արագածի վրա կատարած հետազոտումները համոզիչ կերպով ցույց տվեցին, որ տիեզերական ճառագայթման կազմում առկա է պրոտոնների ինտենսիվ հոսք` 150 ՄԷՎ կարգի էներգիաներով:
1937−1941 թթ. Ա. Ի. ԼՖՏԻ-ում աշխատելու հետ միաժամանակ համատեղությամբ գլխավորում էր ՍՍՀՄ ԳԱ ռադիումի ինստիտուտի ֆիզիկայի բաժնի լաբորատորիաներից մեկը: Նշված ինստիտուտում նա անմիջականորեն մասնակցեց Եվրոպայում առաջին ցիկլոտրոնի գործարկմանը, որն սկզբում կառուցվում էր Լ. Վ. Միսովսկու, իսկ նրա մահից հետո (1939 թ.)` Ի. Վ. Կուրչատովի և Դ. Գ. Ալխազովի ղեկավարությամբ:
Ա. Ի. Ալիխանովը նախապատերազմյան շրջանում ակտիվորեն մասնակցում էր միջուկային ֆիզիկային նվիրված համամիութենական կոնֆերանսների աշխատանքներին, որոնք անգնահատելի դեր խաղացին ՍՍՀՄ ում գիտության այդ ասպարեզի զարգացման համար: Հատկապես պետք է նշել նրա «Զույգերի առաջացումը γ-ճառագայթների ազդեցությամբ» զեկուցումը 1937 թ. սեպտեմբերին Մոսկվայում կայացած II միջուկային կոնֆերանսում: Զեկուցման մեջ Ա. Ի. Ալիխանովը ներկայացրել էր այդ ժամանակ արտաքին և ներքին զույգային կոնվերսիայի երևույթների վերաբերյալ կուտակված փորձնական նյութը, մասնավորապես իր լաբորատորիայում ստացված արդյունքները:
1934 թ. սեպտեմբերին Ա. Ի. Ալիխանովը գործուղվեց Լոնդոն` մասնակցելու ֆիզիկայի հարցերին նվիրված միջազգային կոնֆերանսին, որի ավարտից հետո այցելեց գիտական հետաքրքրությունների ընդհանրությամբ իր հետ կապված Եվրոպայի առաջատար ֆիզիկոս-միջուկագետների` Պ. Բլէկետտի (Լոնդոնում), Ջ. Չեդվիկի և Չ. Էլլիսի (Քեմբրիջում), Ժուլիո-Կյուրի ամուսինների և Ժ. Տիբոյի (Փարիզում), Լ. Մեյտների (Բեռլինում) լաբորատորիաները և արդյունավետ բանավեճեր ունեցավ նրանց հետ:
Գիտահետազոտական աշխատանքին զուգընթաց Ա. Ի. Ալիխանովը զբաղվում էր դասախոսական ակտիվ գործունեությամբ Լենինգրադի բուհերում: 1930 թ., այսինքն` ֆիզիկամեխանիկական ֆակուլտետն ավարտելուց անմիջապես հետո, նա դառնում է այդ ֆակուլտետի ռենտգենյան ճառագայթների լաբորատորիայի վարիչ: 1934թ. հունիսից Ա. Ի. Ալիխանովը Լենինգրադի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի փորձարարական ֆիզիկայի ամբիոնի ասպիրանտն էր: Ֆիզիկամեխանիկական ֆակուլտետում նա մի շարք հատուկ դասընթացներ էր կարդում` մասնավորապես ռենտգենյան ճառագայթների ֆիզիկայի դասընթացը:
1938 թ. փետրվարից Ա. Ի. Ալիխանովը Լենինգրադի երկաթուղային տրանսպորտի ինժեներների ինստիտուտի ֆիզիկայի ամբիոնի վարիչն էր: Երեք տարի աշխատելով լենինգրադյան հնագույն այդ բուհում, պրոֆ. Ա. Ի. Ալիխանովը զգալի գործ է կատարում ֆիզիկայի դասավանդման մեթոդների կատարելագործման ուղղությամբ, կարգի է բերում գիտական աշխատանքը ամբիոնում, ակտիվորեն մասնակցում Լենինգրադի երկաթուղային տրանսպորտի ինժեներների ինստիտուտում հրավիրվող գիտական համագումարներին և կոնֆրանսներին:
1943 թ. Ա. Ի. Ալիխանովին Լենինգրադի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտից տեղափոխում են Մոսկվա` ՍՍՀՄ ԳԱ № 2 լաբորատորիա, որտեղ Ի. Վ. Կուրչատովի ղեկավարությամբ աշխատանքներ էին ծավալվել ատոմային էներգիային տիրապետելու ուղղությամբ:
1945 թ. դեկտեմբերին միջուկային ռեակտորների և միջուկային ֆիզիկայի գծով հետազոտությունների զարգացման նպատակով Ա. Ի. Ալիխանովը կազմակերպում է նոր գիտական կենտրոն` ՍՍՀՄ ԳԱ № 3 լաբորատորիան (1949 թ.-ից` ՍՍՀՄ ԳԱ ջերմատեխնիկական լաբորատորիա, իսկ 1957թ.-ից` Տեսական և փորձարարական ֆիզիկայի ինստիտուտ): Նրա գլխավորած ինստիտուտը, գրեթե քառորդ դարի ընթացքում (1945-1968), դարձավ ֆիզիկայի առաջատար կենտրոններից մեկը մեր երկրում:
1947 թ. Ա. Ի. Ալիխանովի նախաձեռնությամբ և ղեկավարությամբ Տեսական և փորձարարական ֆիզիկայի ինստիտուտում սկսվեց մեր երկրում ծանր ջրային դանդաղեցուցիչով առաջին հետազոտական ռեակտորի նախագծումը, որը գործի դրվեց 1949 թ.: Ռեակտորը ստեղծվեց շատ կարճ ժամանակամիջոցում և իր ֆիզիկական պարամետրերով չէր զիջում արտասահմանյան լավագույն ռեակտորներին: Ա. Ի. Ալիխանովի ղեկավարությամբ ծանր ջրային դանդաղեցուցիչով հետազոտական ռեակտորներ են մշակվել և կառուցվել նաև մի շարք սոցիալիստական երկրներում: Թույլ փոխազդեցություններում զույգության չպահպանման հայտնաբերումից հետո Ա. Ի. Ալիխանովը սովետական ֆիզիկոսներից առաջինն սկսեց այդ պրոբլեմի հետազոտումը:
1957 թ. նա իր աշխատակիցների հետ β-տրոհման դեպքում էլեկտրոնների երկայնական բևեռացման ստույգ չափումներ անցկացրեց, որոնք մեծ ճշգրտությամբ հաստատեցին, որ հիշյալ պրոցեսում զույգությունը չի պահպանվում: Այդ շարքի հետազոտությունների արդյունքները Ա. Ի. Ալիխանովը ամփոփեց «Թույլ փոխազդեցություններ: β-տրոհման նորագույն հետազոտումները» մենագրության մեջ, որը հրատարակվեց 1960 թ.:
50-ական թթ. վերջում Տեսական և փորձարարական ֆիզիկայի ինստիտուտում Ա. Ի. Ալիխանովի ղեկավարությամբ անցկացվեցին մի շարք փորձեր` մյուոնների հատկությունները ուսումնասիրելու նպատակով, մասնավորապես որոշվեց նրանց պարույրաձևությունը π→μ+ ν տրոհման դեպքում և հետազոտվեցին այդ տարրական մասնիկների սովորական և ռադիացիոն տրոհումները:
Ա. Ի. Ալիխանովը Սովետական Միությունում բարձր էներգիաների կոշտ կիզակետմամբ արագացուցիչների ստեղծման նախաձեռնողներից մեկն է: Տեսական և փորձարարական ֆիզիկայի ինստիտուտում նա ղեկավարում էր մեր երկրում առաջին կոշտ կիզակետմամբ պրոտոնային արագացուցչի (7 ԳԷՎ էներգիայով) նախագծման և կառուցման աշխատանքները: Այդ արագացուցչի վրա, որը գործարկվեց 1961 թ., Ա. Ի. Ալիխանովը և նրա աշխատակցները փորձեր կատարեցին պիոնների և նուկլոնների ազդեցության ուսումնասիրության ուղղությամբ: Նրա նախաձեռնությամբ և ղեկավարությամբ սկսվել է Մոսկվայի՝ 7 ԳԷՎ էներգիայով պրոտոնների կոշտ կիզակետմամբ արագացուցիչի կառուցումը, նախագծվել նաև 70 ԳԷՎ էներգիայով պրոտոնային արագացուցիչը:
Ա. Ի. Ալիխանովը ստեղծեց միջուկագետ-ֆիզիկոսների մեծ դպրոց, որը տվել է այնպիսի խոշոր գիտնականներ, ինչպիսիք են` Ա. Ի. Ալիխանյանը, Բ. Ս. և Վ. Պ. Ջելեպովները, Պ. Ե. Սպիվակը, Յու. Գ. Աբովը, Ա. Օ. Վայսենբերգը, Մ. Ս. Կոզադաևը, Վ. Ա. Լյուբիմովը, Ս. Յա. Նիկիտինը և ուրիշներ:
Մեծ է Ա. Ի. Ալիխանովի ներդրումը հայ գիտության, առաջին հերթին ֆիզիկայի զարգացման մեջ: Նա 1943 թ. հիմնադրված Հայկական ՍՍՀ գիտությունների ակադենմիայի հիմնադիր անդամներից էր: Նա խթանեց ու մասնակցեց նույն թվին ՀՍՍՀ ԳԱ ֆիզիկամաթեմատիկական ինստիտուտի ստեղծմանը (այժմ` Ա. Ալիխանյանի անվան ազգային գիտական լաբորատորիա), որի առաջին գիտական աշխատակիցներից էր ինքը: Ա. Ի. Ալիխանովը Երևանի ֆիզիկայի ինստիտուտի էլեկտրոնային արագացուցչի կառուցման նախաձեռնողներից էր: Արագացուցիչը գործարկվեց 1967 թ.: Ա. Ի. Ալիխանովի և Ա. Ի. Ալիխանյանի Արագածում ստեղծած բարձրլեռնային կայանում հրաշալի գիտական դպրոց անցավ հայ գիտնականների մի ամբողջ համաստեղություն, որը հետագայում մեծ դեր խաղաց Հայաստանում ֆիզիկայի տարբեր ճյուղերի զարգացման գործում:
Ա. Ի. Ալիխանովի ծառայությունները հայրենական գիտության առջև գիտական հասարակայնության և սովետական կառավարության կողմից բարձր գնահատականի են արժանացել: 1954 թ. Ա. Ի. Ալիխանովը արժանացել է Սոցիալիստական աշխատանքի հերոսի կոչման, պարգևատրվել Լենինի երեք շքանշաններով, Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանով և մեդալներով: Նրան երեք անգամ (1941, 1948, 1953 թթ.) շնորհվել է ՍՍՀՄ պետական մրցանակ:
Ալիխանյան եղբայրների անունով է կոչվել Երևանի փողոցներից մեկը, Երևանի պետական համալսարանում սահմանվել է նրանց անվան կրթաթոշակ։ Ա. Ի. Ալիխանովի անվամբ է կոչվում Մոսկվայի Տեսական և փորձարարական ֆիզիկայի ինստիտուտը:
1929
Рентгенографическое исследование алюминия при высоких температурах //Труды Физико-технической лаборатории.- 1929.- Вып. 11.- С. 17-19.
Rontgenographische Untersuchung an Aluminium bei hohen Temperaturen //Zeitschrift fur Metallkunde.- 1929.- Bd. 21, H. 4.- S. 127-129.
1931
Uber Teilabsorption von Rontgenquanten /A. I. Alikhanov, L. A. Arzimovitsch //Zeitschrift fur Physik.- 1931.- Bd. 69.- S. 853-856.
1933
Оптика рентгеновых лучей.- Ленинград- Москва: Гос. тех.- теорет. издат., 1933.- 104 с.
Полное внутреннее отражение рентгеновых лучей от тонких слоев /А. И. Алиханов, Л. А. Арцимович //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1933.- Т. 3, вып. 2.- С.- 115-133.
Totalreflexion der Rontgenstrahlen von dunnen Schichten /A. I. Alikhanov, L. A. Arzimovitsch //Zeitschrift fur Physik.- 1933.- Bd. 82.- S. 489-506.
1934
Испускание положительных электронов из радиоактивного источника /А. И. Алиханов, М. С. Козодаев //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1934.- Т. 4, вып. 6.- С. 531-544.
Emission positiver Elekronen aus einer radioakiven Quelle /A. I. Alikhanov, M. S. Kosodajew //Zeitschrift fur Physik.- 1934.- Bd. 90, H. 3-4.- S. 249.
Energy spectrum of positive electrons ejected by radioactive nitrogen /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, B. S. Dzelepov //Nature.- 1934.- Vol. 133, № 3373.- P. 950-951.
Limits of the energy spectra of positrons and electrons from artificial radio-elements /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, B. S. Dzelepov //Nature.- 1934.- Vol. 134, № 3381.- P. 254-255.
Positive electrons from lead ejected by γ- rays //Nature.- 1934.- Vol. 134, № 3363.- P. 581.
1935
Искусственное получение радиоактивных элементов /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян //Успехи физических наук.- 1935.- Т. 15, вып. 2.- С. 281-314.
Beta-ray spectra of artificially produced radioactive elements /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan //Nature.- 1935.- Vol. 136, № 3433.- P. 257-258.
β-spectra of some radioactive elements /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, B. S. Dzelepov //Nature.- 1935.- Vol. 135, № 3410.- P. 393.
Eine Untersuchung uber die kunstliche Radioaktivitat /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, B. S. Dzelepov //Zeischrift fur Physik.- 1935.- Bd. 93, H. 5-6.- S. 350-363.
Emission of positrons from radioactive sources /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, M. S. Kosodaev //Nature.- 1935.- Vol. 136, № 3444.- P. 719-720.
Emission of positrons from a thorium-active deposit /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, M. S. Kosodaev //Nature.- 1935.- Vol. 136, № 3438.- P. 475-476.
1936
Закон сохранения импульса при аннигиляции позитронов /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, Л. А. Арцимович //Доклады АН СССР.- 1936.- Т. 1, № 7.- С. 275-276.
Исследование искусственной радиоактивности /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, Б. С. Джелепов //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1936.- Т. 6, вып. 7.- С. 615-632.
Conservation of momentum in the process of positron annihilation /A. I. Alikhanov, L. A. Arzimovitsch //Nature.- 1936.- Vol. 137, № 3469.- P. 713-714.
Emission de positrons par les sources radioactives /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, M. S. Kosodaev //Journ. de physique et de radium.- 1936.- T. 7, № 4.- P. 163-172.
The investigation of artificial radioactivity /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, B. S. Dzelepov //Physikalische Zeitschrift der Sowjetunion.- 1936.- Bd. 10, H. 1.- S. 78- 102.
The continuous spectra of RaE and RaP³° /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, B. S. Dzelepov //Nature.- 1936.- Vol. 137, № 3460.- P. 314-315.
1937
Positron spectra imitiated by gamma - rays of RaC //Physikalisce Zeitschrift der Sowjetunion.- 1937.- Bd. 11, H. 3.- S. 354-355.
The dependence of the beta-spectra of radioactive elements on the atomic number /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, B. S. Dzelepov //Physikalisce Zeitschrift der Sowjetunion.- 1937.- Bd. 11, H. 2.- S. 204-224.
The positron spectrum of RaC /A. I. Alikhanov, P. E. Spivak //Physikalisce Zeitschrift der Sowjetunion.- 1937.- Bd. 11, H. 3.- S. 351-353.
1938
Измерение е/m0 для β-частиц RaC /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, М. С. Козодаев //Доклады АН СССР.- 1938.- Т. 20, № 6.- С. 427-428.
Образование пар под действием γ-лучей /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, Б. С. Джелепов //Известия АН СССР. Серия Физическая.- 1938.- № 1-2.- С. 33-45.
Спектр позитронов активного осадка тория /А. И. Алиханов, В. П. Джелепов //Доклады АН СССР. – 1938.- Т. 20, № 2-3.- С. 113-114.
Спектр позитронов, испускаемых свинцом при освещении γ-лучами ThC" /А. И. Алиханов, В. П. Джелепов //Доклады АН СССР.- 1938.- Т. 20, № 2-3.- С. 115-116.
Спектр позитронов RaC/А. И. Алиханов, Г. Латышев //Доклады АН СССР.- 1938.- Т. 20, № 6.- С. 429 -430.
Форма β-спектра RaE вблизи верхней границы и масса нейтрино /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, Б. С. Джелепов //Доклады АН СССР.- 1938.- Т. 19, № 5.- С. 375-376.
On the form of the β-spectrum of RaE in the vicinity of the upper limit and the mass of the neutrino //Physical review.- 1938.- Vol. 53, № 9.- P. 766-767.
1939
Взрыв атомного ядра //Знание-сила.- 1939.- № 7-8.- С. 13-16.
О потерях энергии быстрыми электронами при прохождении через вещество /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян //Доклады АН СССР.- 1939.- Т. 25, № 3.- С. 192-194.
Рассеяние релятивистских электронов под большим углом /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, М. С. Козодаев //Доклады АН СССР.- 1939.- Т. 24, № 6.- С. 525-527.
1940
Новейшие проблемы физики атомного ядра //Советская наука.- 1940.- № 11.- С. 66-89.
«Популяризация» науки в журнале «Звезда» /А. И. Алиханов, Н. Н. Семенов, С. Л. Соболев, В. А. Фок, Л. Д. Ландау, Е. М. Лифшиц, А. И. Шальников, Н. А. Брллиантовый, П. Г. Стрелников //Советская наука.- 1940.- № 1.- С. 177-179.
Проблемы физики атомного ядра //Известия.- 1940.- № 269.- 20 ноября.- С. 4.
Спектр позитронов RaC< i> /А. И. Алиханов, Г. Д. Латышев //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1940.- Т. 10, вып. 9-10.- С. 985-995.
The positron spectrum of RaC //Academy of sciences of the USSR. Journal of physics.- 1940.- Vol. 3, № 5.- P. 263-274.
1941
Рассеяние релятивистских электронов под большим углом /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, А. О. Вейсенберг //Известия АН СССР. Серия Физическая.- 1941.- Т. 5, № 4 - 5.- С. 600.- Резюме доклада.
The scattering of relativistic electrons at a large angle //Academy of sciences of the USSR. Journal of physics.- 1941.- Vol. 4, № 3.- P. 281.
1942
Мягкая и жесткая компонента космических лучей и спин мезона /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, С. Я. Никитин
//Известия АН СССР. Серия Физическая.- 1942.- Т. 6, № 1-2.- С. 71-73.- Краткое резюме доклада
1943
On the results of the cosmic rays expedition 1942 /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan //Academy of sciences of the USSR. Journal of physics.- 1943.- Vol. 7, № 5.- P. 246.
1944
Общие собрание Академии наук СССР. 14-17 февраля, 1944 г.- Москва-Ленинград.- 1944.- С. 86-94.- Новые данные о природе космических лучей /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян:
Разрыв ядра //Техника-молодежы.- 1944.- № 10-11.- С. 18-20.
Decay electrons resulting from fast mesons /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, G. Mirianashvilli //Academy of sciences of the USSR. Journal of physics.- 1944.- Vol. 8, № 1.- P. 62-63.
On the existence of the third component of cosmic rays /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan //Academy of sciences of the USSR. Journal of physics.- 1944.- Vol. 8, № 5.- P. 314-315.
Soft component of cosmic rays at an altitude of 3250 m /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, L. Nemenov, N. Kocharyan //Academy of sciences of the USSR. Journal of physics.- 1944.- Vol. 8, № 1.- P. 63.
The absorption of the soft component in water at an altitude of 3225 m /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, N. Kocharyan, I. Kvarzhava, G. Mirianashvilli //Academy of sciences of the USSR. Journal of physics.- 1944.- Vol. 8, № 2.- P. 127-128.
1945
Атомное ядро и его энергия //Спутник агитатора.- 1945.- № 17.- С. 39-43.
Космические лучи //Наука и жизнь.- 1945.- № 7.- С. 5-11; № 8.- С. 8-14.
Новые данные о природе космических лучей /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян //Успехи физических наук.- 1945.- Т. 27, вып. 1.- С. 22-30.
Сила атомной энергии //Вестник воздушного флота.- 1945.- № 17.- 42-46.
Состав космических лучей на высоте 3250 метров над уровнем моря //Известия АН СССР. Серия Физическая.- 1945.- Т. 9, № 3.- С. 135-144.
Состав мягкой компоненты космических лучей на высоте 3250 м. над уровнем моря /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1945.- Т. 15, вып. 4-5.- С. 145-160.
Highly ionizing particles in soft component of cosmic rays /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, S. Nikitin //Academy of sciences of the USSR. Journal of physics.- 1945.- Vol. 9, № 3.- P. 167-174.
On the existence of highly ionizing particles in the soft component /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, S. Nikitin //Academy of sciences of the USSR. Journal of physics.- 1945.- Vol . 9, № 1.- P. 56-58.
On the ultra- energetical particles /A. I. Alikhanov, T. L. Asatiani, A. Alexandryan //Academy of sciences of the USSR. Journal of physics.- 1945.- Vol. 9, № 2.- P. 148-149.
Scattering of relativistic electrons through large angle /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, A. Weissenberg //Academy of sciences of the USSR. Journal of physics.- 1945.- Vol. 9, № 4.- P. 280-288.
The composition of the soft component of the cosmic rays at an altitude of 3250 m above sea level //Academy of sciences of the USSR. Journal of physics.- 1945.- Vol. 9, № 2.- P. 73-86.
1946
Измерение мягкой и жесткой компоненты космических лучей ионизационной камерой /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, И. М. Кочарян//Доклады АН АрмССР.- 1946.- Т. 4, № 3.- С. 65-70.
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
О существовании частиц с массой, промежуточной между массой мезотрона и протона /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, А. О. Вайсенберг //Доклады АН АрмССР.- 1946.- Т. 5, № 5.- С. 129-132.
Рассеяние релятивистских электронов под большим углом /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, А. О. Вайсенберг //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1946.- Т. 16, вып. 5.- С. 369-378.
An investigation of the absorption of cosmic rays in a strong magnetic field at 3250 m above sea level /A. I. Alikhanov, A. I. Alikhanyan, S. Nikitin, A. Weissenberg //Academy of sciences of the USSR. Journal of physics.- 1946.- Vol. 10, № 3.- P. 294-295.
1947
О существовании частиц с массой, промежуточной между массой мезотрона и протона /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, А. О. Вайсенберг, Н. А. Красильников //Вестник АН СССР.- 1947.- № 5.- С. 15-23.
О существовании частиц с массой, промежуточной между массой мезотрона и протона /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, А. О. Вайсенберг //Доклады АН СССР.- 1947.- Т. 55, № 8.- С. 709-712.
Спектр масс варитронов /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, В. Морозов, Г. Мусхелишвили, А. Хримян //Доклады АН СССР.- 1947.- №. 58, № 7.- С. 1321-1328.
On the existence of particles with a mass intermediate between those of mesotron and proton //Academy of sciences of the USSR. Journal of physics.- 1947.- Vol. 11, № 1.- P. 97-99.
1948
О существовании в космических лучах положительных и отрицательных частиц с массой, большей массы мезотрона /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, А. О. Вайсенберг //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1948.- Т. 18, вып. 3.- С. 301-336.
Спектр масс варитронов /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, В. Морозов, Г. Мусхелишвили, А. Хримян //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1948.- Т. 18, вып. 8.- С. 673-702.
Спектр масс варитронов. 2 /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян, В. Морозов, А. Хримян //Доклады АН СССР.- 1948.- Т. 61, № 1.- С. 35-38.
1951
Варитроны /А. И. Алиханов, А. И. Алиханян //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1951.- Т. 21, вып. 9.- С. 1023-1044.
Исследование спектра масс частиц космического излучения на уровне моря /А. И. Алиханов, Г. П. Елисеев //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1951.- Т. 21, вып. 9.- С. 1009-1022.
1953
О спектре масс частиц космического излучения на уровне моря /А. И. Алиханов, Г. П. Елисеев //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1953.- Т. 25, вып. 3.- С. 368-378.
Тяжелые мезоны //Успехи физических наук.- 1953.- Т. 50, вып. 4.- С. 481-538.
1955
Аномальное рассеяние µ-мезонов в графите /А. И. Алиханов, Г. П. Елисеев //Известия АН СССР. Серия Физическая.- 1955.- Т. 19, № 6.- С. 732-736.
Реакторостроение и теория реакторов. (Докл. сов. делегации на Междунар. конф. по мирному использованию атомной энергии, Женева, 1955).- Москва, 1955.- С. 127-138.- Кипящий энергетический гомогенный ядерный котел /А. И. Алиханов, В. К. Завойский, Р. Л. Сердюк, Б. В. Эршлер, Л. Я. Суворов
Реакторостраение и теория реакторов. (Докл. сов. делегации на Междунар. конф. по мирному использованию атомной энергии, Женева, 1955).- Москва, 1955.- С. 105-118.- Опытный физический реактор с тяжелой водой /А. И. Алиханов, В. В. Владимирский, С. Я. Никитин, А. Д. Галанин.
1956
Тяжеловодный энергетический реактор с газовым охлаждением /А. И. Алиханов, В. В. Владимирский, П. А. Петров, П. И. Христенко //Атомная энергия.- 1956.- Т. 1, вып 1.- С. 5-9.
1957
Материалы Междунар. конф. по мирному использованию атомной энергии, сост. в Женеве 8-20 авг. 1955 г. Т. 4. Эффективные сечения, имеющие значение для проектирования реакторов.- Москва, 1957.- С. 354-357.- Измерение эффективного числа вторичных нейтронов U²³³, U²³⁵ и Pu²³⁹ в области тепловых энергий нейтронов /А. И. Алиханов, В. В. Владимирский, С. Я. Никитин.
Поляризация электронов при β-распаде /А. И. Алиханов, Г. П. Елисеев, В. А. Любимов, Б. В. Эршлер //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1957.- Т. 32, вып. 6.- С. 1344-1349.
1958
Измерение продольной поляризации электронов, испускаемых при β-распаде Tm¹⁷⁰, Lu¹⁷⁷, Au¹⁹⁸, Sm¹⁵³, Re¹⁸⁶, Sr⁹⁰, и Y⁹⁰ 2. /А. И. Алиханов, Г. П. Елисеев, В. А. Любимов //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1958.- Т. 34, вып. 5.- С. 1045-1057.
Материалы Междунар. конф. по мирному использованию атомной энергии, сост. в Женеве 8-20 авг. 1955 г. Т. 3. Энергетические реакторы.- Москва-Ленинград, 1958.- С. 218-224.- Кипящий энергетический гомогенный ядерный реактор /А. И. Алиханов, В. К. Завойский, Р. Л. Сердюк, Б. В. Эршлер.
Материалы Междунар. конф. по мирному использованию атомной энергии, сост. в Женеве 8-20 авг. 1955 г. Т. 2 Физика; Экспериментальные реакторы.- Москва, 1958.- С. 391-396.- Опытный физический реактор с тяжелой водой /А. И. Алиханов, В. В. Владимирский, С. Я. Никитин, А. Д. Галанин.
Поляризация электронов при β- распаде /А. И. Алиханов, Г. П. Елисеев, В. А. Любимов, Б. В. Эршлер //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1958.- Т. 34, вып. 4.- С. 785-799.
Поляризация электронов RaE и временная четность /А. И. Алиханов, Г. П. Елисеев, В. А. Любимов //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1958.- Т. 35, вып. 4.- С. 1061-1062.
1959
Время времени рознь /А. И. Алиханов, М. И. Кабачник, И. Е. Тамм, М. М. Шемякин //Известия.- 1959.- № 250.- 21 октября.- С. 3.
Исследование природы и спектров частиц, генерированных нуклонами высокой энергии /А. И. Алиханов, Г. П. Елисеев, В. А. Любимов, В. Ш. Камалян //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1959.- Т. 36, вып. 2.- С. 404-410.
Лев Андреевич Арцимович: (К пятидесятилетию со дня рождения) //Успехи физических наук.- 1959.- Т. 67, вып. 2.- С. 367 -368.
О возможности определения спиральности мюона по δ-электронным ливням из намагниченного железа /А. И. Алиханов, В. А. Любимов //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1959.- Т. 36, вып. 4 .- С. 1334-1335.
Труды Второй Международной конференции по мирному использованию атомной энергии: Женева, 1958: Т. 1. Ядерная физика: Доклады советских ученых /Ред. А. И. Алиханов, В. И. Векслер, Н. А. Власов.- Москва: Автомиздат, 1959.- 552 с.
Международная конференция по мирному использованию атомной энергии: Женева, 1958: Т. 2. Нейтронная физика: Избранные доклады иностранных ученых /Под общ. ред. А. И. Алиханова, Н. А. Власова.- Москва: Атомиздат, 1959.- 756 с.
1960
Влияние магнитного поля на резонансное поглощение γ-лучей /А. И. Алиханов, В. А. Любимов //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1960.- Т. 38, вып. 6.- С. 1912-1914; Известия АН СССР. Серия Физическая.- 1960.- Т. 24, № 9.- С. 1076-1078.
Измерение спиральности µ-мезона /А. И. Алиханов, Ю. В. Галактионов, Ю. В. Городков, Г. П. Елисеев, В. А. Любимов //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1960.- Т. 38, вып. 6.- С. 1918-1920.
Слабые взаимодействия: Новейшие исследования β-распада.- Москва: Физматгиз, 1960.- 143 с.- Современные проблемы физики.
1962
Дальнейшие поиски µ→е +γ-распада /А. И. Алиханов, А. И. Бабаев, М. Я. Балац, В. С. Кафтанов //Журнал экспериментальной и теоретической физики.- 1962.- Т.42, вып. 2.- С. 630-631.
1963
Жизнь, отданная науке: [Об академике И. В. Курчатове] //Природа.- 1963.- № 1.- С. 32-34.
1965
Упругое рассеяние назад π -мезонов на нейтронах в интервале импульсов 1,4 - 4,0 Бэв/с. /А. И. Алиханов, Г. Л. Баятян, Э. В. Брахман, Ю. В. Галактионов //Журнал экспериментальной и теоретической физики. Письма в редакцию.- 1965.- Т. 2, вып. 2.- С. 90-94.
1966
12-я Международная конференция по физике высоких энергий. Дубна. 1964 г. Т. 1. /А. И. Алиханов, Г. Л. Баятян, Э. В. Брахман, Ю. В. Галактионов.- Москва, 1966.- С. 141-147.- Упругое рассеяние назад π- мезонов на нейтронах в интервале импульсов 1,2 - 4,5 Гэв/с.
1975
Избранные труды: (Физика рентгеновых лучей; Взаимодействие γ-квантов с веществом; β - распад; Прохождение заряженных частиц через вещество; Физика элементарных частиц; Физика и техника реакторов) .- Москва: Наука.- 1975.- 304 с.