Մանուկ Խաչատուրի Աբեղյանր ծնվել է 1865 թ. մարտի 5-ին (ն.տ. 17-ին) Հին Նախիջևանի Աստապատ գյուղում: Վախճանվել է 1944 թ. սեպտեմբերի 25-ին Երևանում:
1882 թ. ավարտել է Գևորգյան ճեմարանի դպրոցական բաժինը:
1885 թ. ավարտել է Գևորգյան ճեմարանի լսարանական բաժինը:
1885-1887 թթ. աշխատել է Գևորգյան ճեմարանում` իբրև գրադարանապետ և դպրոցական բաժնի դասատու:
1886 թ. Մոկացի Նախո քեռուց գրի է առել «Սասունցի Դավթի» մի պատումը:
1887-1889 թթ. Շուշվա թեմական դպրոցում ավանդել է հայոց լեզու և գրականություն:
1889 թ. լույս է տեսել «Դավիթ և Մհեր» պատումը:
1889-1890 թթ. «Մուրճ» ամսագրում լույս է տեսել «Ազգային վեպ» ուսումնասիրությունը:
1889-1893 թթ. Թիֆլիսի Հովնանյան օրիորդաց դպրոցում ավանդել է հայոց լեզու և գրականություն:
1891-1892 թթ. մի քանի ամիս վարել է «Նոր դար» օրաթերթի ժամանակավոր խմբագրի պաշտոնը:
1892 թ. Թիֆլիսում լույս է տեսել «Հայոց լեզվի ուղղագրությունը» և Ն. Գոգոլի «Տարաս Բուլբայի» հայերեն թարգմանությունը:
1893-1895 թթ. ուսանել է Ենայի և Լայպցիգի համալսարանների բանասիրական ֆակուլտետներում:
1896-1897 թթ. իբրև ազատ ունինդիր` դասախոսություններ է լսել Բեռլինի և Փարիզի (Սորբոնի) համալսարաններում:
1898 թ. ավարտական քննություններ է հանձնել Ենայի համալսարանում և «Հայ ժողովրդական հավատքը» թեմայով ատենախոսության համար (գերմաներենով) ստացել է փիլիսոփայության դոկտորի դիպլոմ:
1898-1914 թթ. Հայոց հին և նոր գրականության դասախոս Գևորգյան ճեմարանի լսարանական բաժնում:
1899 թ. Վաղարշապատում լույս է տեսել «Հայ ժողովրդական առասպելները Մովսես Խորենացու Հայոց պատմության մեջ» բանագիտական-բանավիճային աշխատությունը:
1908 թ. Թիֆլիսում լույս է տեսել «Հայ ժողովրդական վեպը» ծավալուն ուսումնասիրությունը:
1914-1919 թթ. Թիֆլիսի Ներսիսյան և Հովնանյան դպրոցներում դասավանդել է հայոց լեզու և գրականություն:
1920-1922 թթ. Հայաստանի Ռազմկոմի Գլխավոր շտաբում եղել է Ռազմկոմի անձնական քարտուղար («Ռուս-հայերեն ռազմական տերմինների բառարան» կազմելու համար):
1921 թ. Հայաստանի Լուսժողկոմի հանձնարարությամբ պատրաստել է հայոց լեզվի ուղղագրության ռեֆորմի նախագիծը:
1922 թ. Երևանի Ռազմական դպրոցում դասավանդել է հայոց լեզու:
1923-1925 թթ. վարել է Երևանի պետական համալսարանի պատմագրական ֆակուլտետի դեկանի պաշտոնը:
1924 թ. եղել է Կովկասյան կարմրադրոշ բանակի Ռազմահեղափոխական խորհրդին կից թարգմանչական հանձնաժողովի անդամ:
1925-1930 թթ. եղել է ՀԽՍՀ Գիտության և արվեստի ինստիտուտի խորհրդի նախագահ:
1925-1931 թթ. բազմիցս ընտրվել է ՀՍԽՀ և Անդրկովկասյան Կենտրոնական գործադիր կոմիտեի անդամ:
1926 թ. հաստատվել է Երևանի պետական համալսարանի պրոֆեսորի պաշտոնում:
1930-1936 թթ. եղել է Հայաստանի Կուլտուրայի պատմության, Պատմության և գրականության ինստիտուտների նախագահության անդամ:
1933 թ. նշանակվել է ԿԳԿ-ի նախագահությանը կից ՀՍԽՀ բնակավայրերի անունների ճշտման և ձևավորման հանրապետական հանձնաժողովի նախագահ:
1935 թ. ստացել է Գիտության վաստակավոր գործչի կոչում և բանասիրական գիտությունների դոկտորի աստիճան:
1939 թ. ընտրվել է «Սասունցի Դավիթ» էպոսի 1000-ամյակի տոնակատարության հոբելյանական հանձնաժողովի անդամ և պատրաստել է վեպի հյուսվածո համահավաք բնագրի առաջին ճյուղը:
1940 թ. ստացել է Հայկական ՍՍՌ Գերագույն խորհրդի պատվոգիր:
1943 թ. ընտրվել է ՀՍՍՌ գիտությունների ակադեմիայի հիմնադիր կազմի անդամ:

Մանուկ Խաչատուրի Աբեղյանը ծնվել է 1865 թ. մարտի 17-ին Հին Նախիջևանի Աստապատ գյուղում` հողագործ գյուղացու ընտանիքում:

Սկզբնական և միջնակարգ կրթությունը ստացել է Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում, իսկ բարձրագույնը` Բեռլինի, Լայպցիգի, Ենայի և Փարիզի համալսարաններում:

Շուրջ 40 տարի Աբեղյանը պաշտոնավարել է ուսումնական հաստատություններում, որից 10 տարի` Թիֆլիսի Ներսիսյան, Հովնանյան և Շուշվա թեմական դպրոցներում, իսկ 30 տարի` Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում, Թիֆլիսի` Կովկասյան և Երևանի` պետական համալսարաններում:

Հազարավոր հայ պատանիներ և երիտասարդներ հայոց լեզու և գրականություն են ուսանել Մանուկ Աբեղյանից: Հայաստանի և հայաբնակ այլ վայրերի միջնակարգ, բարձրագույն դպրոցներում և գիտական հաստատություններում վերջին կես դարում աշխատած ուսուցիչներից, դասախոսներից ու գիտական աշխատողներից շատերը, ինչպես նաև ուրիշ բնագավառների ականավոր շատ գործիչներ եղել են Մանուկ Աբեղյանի նախկին սաները:

Մանկավարժական աշխատանքին զուգընթաց` Աբեղյանն ունեցել է և գրական-հասարակական արգասավոր գործունեություն: Նա տարիներ շարունակ մասնակցել է մշակութային զանազան ընկերությունների ու կազմակերպությունների աշխատանքներին։ Թիֆլիսում, Բաքվում, Երևանում և այլուր կարդացել է բազմաթիվ հրապարակային դասախոսություններ, եղել է Թիֆլիսի հրատարակչական ընկերության խմբագրական հանձնաժողովի անդամ, երկար ժամանակ կատարել է Էջմիածնի գավառի հայ ուսուցիչների արհեստակցական միության մասնաճյուղի նախագահի պարտականությունը, աշխատակցել է ժամանակի աչքի ընկնող թերթերին ու հանդեսներին («Նոր դար», «Արարատ», «Մուրճ», «Ժողովրդի ձայն», «Նորք»):

Հիմնականն ու էականը, սակայն, Աբեղյանի համար եղել է գիտական գործունեությունը. շուրջ 60 տարի և հատկապես իր կյանքի վերջին երկու տասնամյակներին, երբ նա գլխավորել է Հայաստանի Գիտության ու արվեստի ինստիտուտը (1925-1930 թթ.), գործուն մասնակցություն է ունեցել Հայաստանի մշակույթի պատմության և գրականության, Գիտությունների ակադեմիայի գրականության ինստիտուտների գիտահետազոտական աշխատանքներին:

Իր հասարակական-մանկավարժական երկարամյա բեղմնավոր գործունեության և մանավանդ հայագիտությանը մատուցած մեծագույն ծառայությունների համար Մանուկ Աբեղյանը, ըստ արժանվույն, մեծարվել ու գնահատվել է Սովետական Հայաստանի կառավարության և համապատասխան կազմակերպությունների կողմից:

1925 թ. ընտրվել է Հայաստանի ու Անդրկովկասի կենտրոնական գործադիր կոմիտեների անդամ` վերընտրվելով մի քանի տարի շարունակ:

1935 թ. նրան շնորհվել է Գիտության վաստակավոր գործչի պատվավոր կոչում: Նույն թվականին ստացել է բանասիրական գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճան` առանց դիսերտացիայի պաշտպանության: 1940 թ. Աբեղյանն արժանացել է ՀՍՍՌ Գերագույն սովետի պատվոգրի: 1943 թ. նա ընտրվել է նոր հիմնադրված Հայկական ակադեմիայի իսկական անդամների առաջին կազմում:

Հայաստանի կառավարությունը 1944 թվականին մեծ գիտնականի հիշատակը հավերժացնելու համար հատուկ որոշում ընդունեց. Հայաստանի ակադեմիայի Գրականության ինստիտուտը և Երևանի հայկական միջնակարգ դպրոցներից մեկը կոչել Մանուկ Աբեղյանի անունով, հրատարակել նրա երկերի լիակատար ժողովածուն, սահմանել Աբեղյանի անվան ուսանողական և ասպիրանտական կրթաթոշակներ` Երևանի պետական համալսարանում, Խ. Աբովյանի անվան մանկավարժական ինստիտուտում և ԳԱ Գրականության ինստիտուտում:

Մանուկ Աբեղյանն իր հայագիտական առաջին աշխատանքներն սկսել է հրատարակել այն ժամանակ, երբ կղերաազգայնական ոլորտներում դեգերող հնօրյա հայ բանասիրությանը փոխարինելու էր եկել 19-րդ դարի երկրորդ կեսի` գիտության նվաճումներով զինված նոր բանասիրությունը: Հանդես գալով գիտական մտքի զարգացման պատմականորեն ավելի առաջադեմ մի ժամանակաշրջանում` նա լայնորեն օգտվեց այն բոլոր տվյալներից, որոնք հրապարակ են բերվել ժամանակի եվրոպական և ռուսական առաջավոր բանասիրության կողմից և հայագիտության` իրեն ժամանակակից մյուս լավագույն ներկայացուցիչների հետ (Ն. Մառ, Գ. Տեր-Մկրտչյան, Ն. Ադոնց, Հ. Մանանդյան և այլք), նոր աստիճանի բարձրացրեց հայոց լեզվի, պատմության, գրականության և ժողովրդական բանահյուսության ուսումնասիրման գործը:

Լինելով զարմանալի հետևողական ու սկզբունքային գիտնական` նա, միաժամանակ, իբրև առաջավոր հայացքների տեր մտածող, միշտ ուշի-ուշով հետևել է գիտության նվաճումներին և ըստ այդմ վերանայել, լրացրել, խմբագրել ու մշակել է իր հետազոտությունները:

Հայ ժողովրդական բանահյուսության, հայոց լեզվին ու գրականությանը նվիրված Աբեղյանի աշխատությունները դասական հայագիտության անկրկնելի կոթողներից են: Այդ աշխատություններից ճառագում է նրա բուռն հայրենասիրությունն ու անկաշառ նվիրվածությունը հարազատ ժողովրդին:

Երասխ։ [Բանաստեղծություն] //Աղբյուր.- 1886.- № 7.- Էջ 255-257:

Մեռոն-օրհնենք: [Բանաստեղծություն] //Աղբյուր.- 1886.- № 5-6.- Էջ 198-199:

Ոսկեմայր-Տիրամայր: [Բանաստեղծություն] //Արարատ.- 1886.- № 12.- Էջ 539-540:

Հայնե Հ. Լեռներգ: [Բանաստեղծություն] /Թարգմ․՝ Մ․ Աբեղյան //Աղբյուր.- 1886.- № 8-9.- Էջ 284-287:

Շիլլեր Ֆ. Ալպյան որսորդ: [Բանաստեղծություն] /Թարգմ․՝ Մ․ Աբեղյան //Աղբյուր.- 1886.- № 11.- Էջ 400-401։


Նմուշներ.- Շուշի: Տպ. Հայոց հոգևոր տեսչության.- 1888.- 108 Էջ:

Գայլ Վահան: (Պատմական վիպակ) //Նոր-դար.- 1888.- № 153.- 20 սեպտ.- Էջ 1-2; № 154.- 21 սեպտ.- Էջ 1-2; № 156.- 23 սեպտ.- Էջ 1-2; № 157.- 24 սեպտ.- Էջ 1-2; № 158.- 27 սեպտ.- Էջ 1-2; № 159.- 30 սեպտ.- Էջ 1-2; № 163.- 6 հոկտ.- Էջ 1-2; № 164.- 7 հոկտ.- Էջ 1-3; № 165.- 8 հոկտ.- Էջ 2; № 166.- 11 հոկտ.- Էջ 1; № 167.- 12 հոկտ.- Էջ 1-2; № 168.- 13 հոկտ.- Էջ 1-2; № 169.- 14 հոկտ.- Էջ 1-2; № 171.- 18 հոկտ.- Էջ 2:


Դավիթ և Մհեր: Ժողովրդական դյուցազնական վեպ.- Շուշի: Տպ. Մ. Հակոբյանցի, 1889.- 61 Էջ:

Ազգային վեպ: («Սասունցի Դավիթ» կամ «Մհերի դուռ» - Կ. Պոլիս, 1874 և «Դավիթ և Մհեր».- Շուշի, 1889, ժողովրդական պատումներն իբրև կես-պատմական և կես դյուցազնական հին վեպ) //Մուրճ.- 1889.- № 10.- Էջ 1592-1608; № 11.- Էջ 1738-1761:

Ատրպետյան Ս. Խև Կարապետ: Վեպ հայ կաթոլիկների կյանքից: (Արտատպված «Մուրճ» ամսագրից).- Թիֆլիս: Տպ. Մ. Դ. Ռօտինեանցի, 1889.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1889.- № 169.- 12 հոկտ.- Էջ 3; № 170.- 12 հոկտ.- Էջ 3: [Ստորագր.` Վարսամ]:

Արևելյան վիպաշխարհ Ա. Ռուստեմ և Զոհրաբ /Թարգմ. գերմ.` Փ. Վարդանյան.- Թիֆլիս, 1889.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1890.- № 3.- 9 հունվարի.- Էջ 2-3: [Ստորագր. Վարսամ]:

Թամար: (Պատկեր) /Թարգմ.՝ Մելքոն Պապյան-Դանագյոզ.- Թիֆլիս, 1889.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1889.- № 213.- 22 դեկտ.- Էջ 2: [Ստորագր.` Վարսամ]:

Լեո: Կորածներ: (Արտատպված «Մուրճ» ամսագրից): [Վեպ].- Թիֆլիս, 1889.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1889.- № 203.- 8 դեկտ.- Էջ 2-3; № 204.- 9 դեկտ.- Էջ 2-3: [Ստորագր. Վարսամ]:

Լոկուվե Է. Բարոյապոսություն զկանանց /Թարգմ.` Շ. Մելիք-Ազարյանց.- Կ. Պոլիս, 1889.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1889.- № 196.- 4 նոյեմբ.- Էջ 2; № 197.- 25 նոյեմբ.- Էջ 2-3; № 198.- 28 նոյեմբ.- Էջ 2-3: [Ստորագր.` Վարսամ]:

Հախումյան Ս. Մանիկ: (Ժամանակակից վեպ).- Շուշի, 1889.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1889.- № 176.- 24 հոկտ.- Էջ 2-3: [Ստորագր.՝ Վարսամ]:

Հանդես գրականական և պատմական: Գիրք 1 և 2: Մոսկվա, 1888-1889.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1889.- № 207.- 14 դեկտ.- Էջ 2-3; № 208.- 15 դեկտ.- Էջ 2-3: [Ստորագր. Վարսամ]:

Մարաղյան Հ. Քանդած օջախ: (Անցյալից մի հիշողություն).- Ախալցխա, 1889.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1889.- № 183.- 3 նոյեմբ.- Էջ 2-3: [Ստորագր.՝ Վարսամ]:

Սյուլյուկ։ Սատանայի օջիլ: (Պատկեր Նախիջևանի բարբառով)․- Հանդես գրականական և պատմական։ Գիրք 2.- 1889.- Էջ 33-54.– Գրախոսություն //Նոր-Դար. - 1889.- № 211.- 20 դեկտ.- Էջ 2-3: [Ստորագր.՝ Վարսամ]:



Ազգային վեպ: («Սասունցի Դավիթ» կամ «Մհերի դուռ».- Կ. Պոլիս, 1874 և «Դավիթ և Մհեր».- Շուշի, 1889, ժողովրդական պատումներն իբրև կես-պատմական և կես դյուցազնական հին վեպ) //Մուրճ.- 1890.- № 1.- Էջ 38-49; № 2.- Էջ 220-236:

Գրաբարի երկբարբառներ և Ու թե՞ ւ, թե՞ Վ //Նոր-Դար.- 1890.- № 187.- 28 նոյեմբ.- Էջ 1-2; № 188.- 29 նոյեմբ.- Էջ 1-3; № 189.- 30 նոյեմբ.- Էջ 1-2; № 190.- 1 դեկտ.- Էջ 1-2; № 191.- 4 դեկտ.- Էջ 2-3; № 193.- 6 դեկտ.- Էջ 2-3; № 194.- 7 դեկտ.- Էջ 1-3; № 196.- 11 դեկտ.- Էջ 1-2; № 197.- 12 դեկտ.- Էջ 2-3:

Ե.Մ. Փավստոս Բյուզանդ․- Վիեննա, 1890.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1890.- № 38.- 6 ապր.- Էջ 2-3: [Ստորագր. Վարսամ]:

Զեփյուռ (Վահան Մալեզյան)։ Մրմունջք: (Պատանեկական խոհեր)․- Կ. Պոլիս, 1890.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1890.- № 46.- 20 ապր.- Էջ 2-3:

Թումանյան Հովհ. Բանաստեղծություններ.- Մոսկվա, 1890.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1890.- № 196.- 11 դեկտ.- Էջ 2-3; № 197.- 12 դեկտ.- Էջ 2-3:

Ժողովրդական լեզվի շեշտադրությունը: (Արևելյան ճյուղի բարբառների մեջ) //Նոր-Դար.- 1890.- № 141.- 20 սեպտ.- Էջ 1-2; № 142.- 22 սեպտ.- Էջ 1-2; № 143.- 25 սեպտ.- Էջ 1-2; № 144.- 26 սեպտ.- Էջ 1-2; № 145.- 27 սեպտ.- Էջ 1-2:

Լեռենց։ Բանաստեղծություններ․- Սանկտ Պետերբուրգ, 1890.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1890.- № 206.- 25 դեկտ.- Էջ 2-3: [Ստորագր. Վարսամ]:

Խայաթի (Սուքիաս Զահրիյան): Անձայն կիթառ: (Ժամանակակից երգեր).- Աղեք-պոլ, 1889.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1890.- № 46.- 20 ապր.- Էջ 2-3:

Մի՞թե իրավացի չէ: [Ուսուցիչներ ընտրելու հարցի շուրջ] //Նոր-Դար.- 1890.- № 8.- 20 հունվ.- Էջ 2-3: [Ստորագր. Մ.Խ.]:

Մովսես Խորենացի։ Պատմություն Հայոց /Թարգմ. գրաբարից Խորեն ծ.վ. Ստեփանե.- Սանկտ Պետերբուրգ, 1889.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1890.- № 10.- 25 հունվ.- Էջ 2; № 11.- 27 հունվ.- Էջ 3; № 12.- 30 հունվ.- Էջ 2-3; № 13.- 1 փետր.- Էջ 2-3; № 14.- 3 փետր.- Էջ 2-3: [Ստորագր. Վարսամ]:

«Մուրճ» քաղաքական, հասարակական, գրական ամսագիր.- Թիֆլիս.- 1889.- № 1-12; 1890.- № 1-4.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1890.- № 75.- 8 հունիսի.- Էջ 1-2; № 76.- 9 հունիսի.- Էջ 1-2; № 77.- 12 հունիսի.- Էջ 3; № 78.- 13 հունիսի.- Էջ 2-3; № 79.- 14 հունիսի.- Էջ 2: [Ստորագր. Վարսամ]:

Շիլլեր Վ. Ավազակներ: (Ողբերգություն) /Գերմ. թարգմ.` Փ. Վարդանյան, Թիֆլիս.- 1890.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1890.- № 40.- 10 ապր.- Էջ 3:[Ստորագր. Վարսամ]:

Սաֆի-Սատիր (Արտակ Տ. Սարգսյան-Պարզյանց)։ Բողբոջ: (Բանաստեղծություններ): 1-ին գրքույկ․- Երևան, 1890.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1890.- № 46.- 20 մայիսի.- Էջ 2-3: [Ստորագր. Վարսամ]:

Րաֆֆի։ Հայ կինը և հայ երիտասարդությունը: Թիֆլիս, 1890.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1890.- № 64.- 23 մայիսի.- Էջ 3-4; № 65.- 24 մայիսի.- Էջ 2-3: [Ստորագր Վարսամ]:

Ուղղագրական նկատողություններ //Նոր-Դար.- 1890.- № 151.- 5 հոկտ.- Էջ 1-2; № 153.- 9 հոկտ.- Էջ 3; № 154.- 10 հոկտ.- Էջ 2, № 155.- 11 հոկտ.- Էջ 2:

Ուղղագրական նկատողություններ: (Օտարազգի բառերի ուղղագրությունը) //Նոր-Դար.- 1890.- № 161.- 23 հոկտ.- Էջ 2-3; № 162.- 24 հոկտ.- Էջ 2-3; № 164.- 26 հոկտ.- Էջ 2-3; № 166.- 30 հոկտ.- Էջ 3-4; № 168.- 1 նոյեմբ.- Էջ 3; № 169.- 2 նոյեմբ.- Էջ 3:

Ո՞ւր են մեր կանայքը: [Կանանց ազատագրության հարցի շուրջ] //Նոր-Դար.- 1890.- № 29.- 17 մարտի.- Էջ 3: [Ստորագր. Գիսավոր]:


Աշուղների մասին //Նոր-Դար.- 1891.- № 102.- 19 հունիսի.- Էջ 3; № 103.- 20 հունիսի.- Էջ 2-3: [Ստորագր. Գիսավոր]:

Առաջ իմացիր-հետո խոսիր: [Գր. Արծրունու դեմ` կաթողիկոսական ընտրությունների առթիվ] //Նոր-Դար.- 1891.- № 120.- 27 հուլիսի.- Էջ 1-2: [Անստորագիր]։

Ավազակությունները Կովկասում: [Առաջնորդող] //Նոր-Դար.- 1891.- № 123.- 6 օգոստ.- Էջ 1: [Անստորագիր]։

Ավելի լավ է պանդխտել, քան գաղթել: [Առաջնորդող] //Նոր-Դար.- 1891.- № 131.- 26 օգոստ.- Էջ 1-2: [Անստորագիր:]

Բալուղյան Ջ. Բանաստեղծություններ.- Մոսկվա, 1891.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1891.- № 113.- 11 հուլիսի.- Էջ 2-3; № 115.- 16 հուլիսի.- Էջ 2-3; № 117.- 20 հուլիսի.- Էջ 3: [Ստորագր. Վարսամ]:

Գործին չծառայող գործիչներ:[Առաջնորդող] //Նոր-Դար.- 1891.- № 133.- 31 օգոստ.- Էջ 1: [Անստորագիր]։

Դարձյալ մտրակողների մասին: [Առաջնորդող] //Նոր-Դար.- 1891.- № 165.- 16 նոյեմբ.- Էջ 1-2: [Անստորագիր]։

Երամական երիտասարդներ: [Առաջնորդող] //Նոր-Դար.- 1891.- № 127.- 15 VIII. - Էջ 1: [Անստորագիր]։

Լեո։ Վերջին վերքեր: (Ղարաբաղի անցյալից): Մաս 1.- Թիֆլիս, 1891.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1891.- № 154.- 22 հոկտ.- Էջ 1-2: [Ստորագր. Վարսամ]։

Լրագրական կուսակցություններ: [Առաջնորդող] //Նոր-Դար.- 1891.- № 143.- 26 սեպտ.- Էջ 1-2; № 144.- 28 սեպտ.- Էջ 1: [Անստորագիր]։

Ծատուրյան Ալ. Բանաստեղծություններ.- Մոսկվա, 1891.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1891.- № 104.- 21 հունիսի.- Էջ 3; № 105.- 22 հունիսի.- Էջ 2-3; № 106.- 25 հունիսի.- Էջ 2-3; № 108.- 29 հունիսի.- Էջ 2-3; № 109.- 2 հուլիսի.- Էջ 2; № 110.- 4 հուլիսի.- Էջ 3: [Ստորագր. Վարսամ]:

Կուսակցական և զանգահար գործիչներ: [Առաջնորդող] //Նոր-Դար.- 1891.- № 136.- 7 սեպտ.- Էջ 1: [Անստորագիր]։

Հայոց բեմը և մեր թարգմանական պիեսները: [Առաջնորդող] //Նոր-Դար.- 1891.- № 163.- 12 նոյեմբ.- Էջ 1: [Անստորագիր]։

Հայոց դերասանական խմբի այսօրվա ներկայացման առթիվ: [Առաջնորդող] //Նոր-Դար.- № 135.- 1891.- 5 սեպտ.- Էջ 1-2: [Անստորագիր]։

Հայոց թատրոնը / Մ․ Աբեղյան, Նար-Դոս //Նոր-Դար.- 1891.- № 136.- 7 սեպտ.- Էջ 3; № 139.- 4 սեպտ.- Էջ 1-2; № 141.- 21 սեպտ.- Էջ 2; № 142.- 24 սեպտ.- Էջ 1; № 147.- 5 հոկտ.- Էջ 1-2; № 150.- 12 հոկտ.- Էջ 2; № 156.- 26 հոկտ.- Էջ 2-3; № 161.- 7 հոկտ.- Էջ 1-2; № 162.- 9 հոկտ.- Էջ 2; № 165.- 16 հոկտ.- Էջ 3: [Ստորագր. Z]:

Հայոց լեզվի ուսումը: (Առաջնորդող) //Նոր-Դար.- 1891.- № 122.- 3 օգոստ.- Էջ 1-2: [Անստորագիր]:

Հասարակաց կարծիքը մեզանում: [Առաջնորդող] //Նոր-Դար.- 1891.- № 128.- 17 մարտի.- Էջ 1: [Անստորագիր]:

Ղարագյոզյանց Հ. Կնոջ կոչումը և դրությունը հասարակության մեջ.- Թիֆլիս, 1891.– Գրախոսություն //Նոր-Դար. - 1891. - 1/X. - № 145. - Էջ 1-2: [Ստորագր. Վարսամ]:

Մամուլի ձայնը //Նոր-Դար.- 1891.- № 20.- 8 փետր.- Էջ 3: [Ստորագր. Ա. Մ.]:

Մամուլի շուրջը //Նոր-Դար.- 1891.- № 119.- 25 հուլիսի.- Էջ 3; № 120.- 27 հուլիսի.- Էջ 3; № 126.- 13 օգոստ.- Էջ 2-3; № 129.- 22 օգոստ.- Էջ 1-2; № 151.- 15 հոկտ.- Էջ 1-2: [Ստորագր. Գիսավոր]:

Մեր պարբերական մամուլի դրությունից //Նոր-Դար.- 1891.- № 140.- 19 սեպտ.- Էջ 1; № 141.- 21 սեպտ.- Էջ 1; № 146.- 3 հոկտ.- Էջ 1: [Անստորագիր]:

Մի պակասություն: [Հայոց լեզվի մասին: Առաջնորդող] //Նոր-Դար.- 1891.- № 138.- 12 սեպտ.- Էջ 1: [Անստորագիր]:

Մտրակողները: [Առաջնորդող] //Նոր-Դար.- 1891.- № 164.- 14 նոյեմբ.- Էջ 1-2: [Անստորագիր]:

Յաղուբյան Կ. Հայերեն-ռուսերեն բառարան.– Թիֆլիս, 1891.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1891.- № 132.- 29 օգոստ.- Էջ 2; № 133.- 31 օգոստ.- Էջ 3; № 135.- 5 սեպտ.- Էջ 3: [Ստորագր. Վարսամ]:

Նավասարդյանց Տ. Հայ ժողովրդական հեքիաթներ: Ժողովածու: Գիրք 7.- Թիֆլիս, 1891.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1891.- № 137.- 10 սեպտ.- Էջ 1-2: [Ստորագր. Վարսամ]:

Պալասանյան Ստ. Պատմություն հայոց սկզբից մինչև մեր օրերը.- Թիֆլիս, 1890.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1891.- № 98.- 13 հունիսի.- Էջ 3; № 99.- 14 հունիսի.- Էջ 3: [Ստորագր. Վարսամ]:

Րաֆֆի. Մինը այսպես, մինը այնպես: [Վեպ Թիֆլիսի վաճառականների կյանքից].- Թիֆլիս, 1890.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1891.- № 81.- 17 մայիսի.- Էջ 1-2: [Ստորագր. Վարսամ]:

Ո՞վ է երիտասարդը: [Առաջնորդող] //Նոր-Դար.- 1891.- № 118.- 23 հուլիսի.- Էջ 1-2: [Անստորագիր]:

Պարոնյանի մասին //Նոր-Դար.- 1891.- № 106.- 25 հունիսի.- Էջ 3-4; № 107.- 27 հունիսի.- Էջ 2-3: [Ստորագր. Գիսավոր]:

Պոլսեցիների ձգտումները: [Հոգևոր առաջնորդների ընրության կարգի շուրջը] //Նոր-Դար.- 1891.- № 134.- 3 սեպտ.- Էջ 1-2: [Անստորագիր]:

Սուրբ գիրք չունենք: [Առաջնորդող] //Նոր-Դար.- 1891.- № 119.- 25 հունվ.- Էջ 1: [Անստորագիր]:

Տեղակալ նշանակում է միայն կաթողիկոս //Նոր-Դար.- 1891.- № 121.- 1 օգոստ.- Էջ 1-2: [Անստորագիր]:

Տոլստոյ Լ. Աստված գիտե արդարն ու մեղավորը, բայց դատաստանը շուտ չի անում.- Թիֆլիս: Տպ. Մ. Վարդանյանի, 1891.- 22 էջ: [Ստորագր. Մ. Ա.].– Թարգմանություն:


Հայոց լեզվի ուղղագրությունը.- Թիֆլիս: Տպ. Մ. Շարաձեի, 1892.- 146 էջ:

Բարեգործությունը հայոց մեջ: [Առաջնորդող] //Նոր-Դար.- 1892.- № 118.- 16 հուլիսի.- Էջ 1: [Անստորագիր]:

Մանրուք //Նոր-Դար.- 1892.- № 64.- 18 ապր.- Էջ 2-3:

Մեր գթության քույրերը: [Թիֆլիսում խոլերայի տարածման վտանգի առթիվ]: [Առաջնորդող] //Նոր-Դար.- 1892.- № 116.- 11 հուլիսի.- Էջ 1: [Անստորագիր]:

Շեքսպիրի Վ. Մակբեթ /Թարգմ. Ստ. Մալխասյանց.- Թիֆլիս, 1892.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1892.- № 187.- 24 նոյեմբ.- Էջ 2-3; № 188.- 25 նոյեմբ.- Էջ 3; № 189.- 26 նոյեմբ.- Էջ 2-3; № 191.- 28 նոյեմբ.- Էջ 2; № 193.- 2 դեկտ.- Էջ 2-3; № 194.- 3 դեկտ.- Էջ 2-3; № 197.- 8 դեկտ.- Էջ 2-3; № 198.- 9 դեկտ.- Էջ 2-3: [Ստորագր. Վարսամ]:

Սասմա ծռեր: («Սասունցի Դավիթ» ժող. վեպի երկու վարիանտներ Ապարանի և Մոկաց բարբառներով) /Գրի առավ Գարեգին սարկ.- Թիֆլիս, 1892.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1892.- № 163.- 21 հոկտ.- Էջ 2; № 165.- 23 հոկտ.- Էջ 2-3: [Ստորագր. Վարսամ]:

Սեյլան։ Խան Միրան: (Ավանդական մի պատկեր Թահմազ շահի Վասպուրականի արշավանքից).- Թիֆլիս, 1892.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1892.- № 148.- 26 սեպտ.- Էջ 2-3; № 149.- 29 սեպտ.- Էջ 2-3; № 150.- 1 հոկտ.- Էջ 2-3; № 152.- 6 հոկտ.- Էջ 3; № 153.- 7 հոկտ.- Էջ 2-3: [Ստորագր. Վարսամ]:

Օստրոգորսկի Վ. Օրլեանի կույսը: (Ըստ Շիլլերի) /Թարգմ. Հ. Խ.- Թիֆլիս, 1891.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1892.- № 1.- 1 հունվ.- Էջ 2: [Ստորագր. Վարսամ]:

Ցավալի իրողություն: [Խոլերայի դեպքեր Թիֆլիսում] //Նոր-Դար.- 1892.- № 115.- 9 հուլիսի.- Էջ 1: [Անստորագիր]:

Գոգոլ Ն. Տարաս Բուլբա /Հրատ․ Թ. Ը. Հ. Գ. Հ. № 55].- Թիֆլիս։ Տպ. Մ. Դ. Ռոտինյանցի, 1892.- 163 էջ․– Թարգմանություն:


Թղթակցություններ: [Խրիմյան Հայրիկի Վիեննայում գտնվելու մասին] //Նոր-Դար.- 1893.- № 153.- 3 սեպտ.- Էջ 3:

Հաճո՞ւյք, թե օրենք: [Հայոց լեզվի ուղղագրության շուրջը՝ պատասխան Ղ. Աղայանին] //Նոր-Դար.- 1893.- № 38.- 5 մարտի.- Էջ 1-3:

Հեռագիր Վիեննայից: [Խրիմյան Հայրիկի Վիեննա ժամանելու մասին] //Նոր-Դար.- 1893.- № 142.- 19 օգոստ.- Էջ 1:

Հովսեփյան Գ. Փշրանքներ ժողովրդական բանահյուսությունից.- Թիֆլիս, 1893.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1893.- № 7.- 16 հունվ.- Էջ 2-3; № 8.- 19 հունվ.- Էջ 2-3; № 9.- 20 հունվ.- Էջ 2-3: [Ստորագր. Վարսամ]:

Նամակ Ավստրիա-Հունգարիայից: [Խրիմյան Հայրիկի Վիեննա ժամանելու մասին] //Նոր-Դար.- 1893.- № 142.- 19 մարտի.- Էջ 3:

Նամակ Ավստրիայից: [Խրիմյան Հայրիկին Վիեննայում ընդունելու մասին] //Նոր-Դար.- 1893.- № 141.- 18 օգոստ.- Էջ 2-3:

Նամակ Ավստրիայից: [Խրիմյան Հայրիկի այցելությունները Վիեննայում] //Նոր-Դար.- 1893.- № 152.- 2 հոկտ.- Էջ 2:

Նամակ Ավստրիայից: [Խրիմյան Հայրիկի այցելությունը Մխիթարյաններին] //Նոր-Դար.- 1893.- № 151.- 1 սեպտ.- Էջ 2-3:

Նամակ Ավստրիայից: [Կաթողիկոսի ընդունելությունը Վիեննայում] //Նոր-Դար.- 1893.- № 148.- 27 օգոստ.- Էջ 3:

Նամակ Ավստրիայից: (Վեհ կաթողիկոսը Վիեննայում) //Նոր-Դար.- 1893.- № 149.- 28 օգոստ.- Էջ 2-3:

Նամակ Ավստրիայից: (Վեհափառ կաթողիկոսին ընդունելու պատրաաստություններ Վիեննայում) //Նոր-Դար.- 1893.- № 136.- 10 օգոստ.- Էջ 2-3:

Նամակ Գերմանիայից: (Վիեննայում հավաքված կաթողիկոսական պատգամավորների վերջաբանը) //Նոր-Դար.- 1893.- № 158.- 11 սեպտ.- Էջ 3:

Վիեննայից հեռագրեր: [Խրիմյան Հայրիկի Վիեննայում կատարած շրջագայությունների մասին] //Նոր-Դար.- 1893.- № 145.- 24 օգոստ.- Էջ 1:

Армянские белетристы. Т. 1 /Сборник, изд. под ред. Ю. Веселовского и М. Берберяна.- Москва, 1893.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1893.- № 77.- 11 մայիսի.- Էջ 2: [Ստորագր. Վարսամ]:


Նամակ Գերմանիայից: [Բիսմարկի և կայսեր հաշտության մասին] //Նոր-Դար.- 1894.- № 15.- 28 հունվ.- Էջ 2-3:

Նամակ խմբագրության: [Շնորհավորանք «Նոր-Դարի» 10-ամյակի առթիվ] //Նոր-Դար.- 1894.- № 10.- 21 հունվ.- Էջ 2:


Նամակ խմբագրության: [«Արձագանք» և «Նոր-Դար» թերթերի Փարիզի հատուկ թղթակից Ս. Ապահգյուլյանի մասին] //Նոր-Դար.- 1895.- № 193.- 2 նոյեմբ.- Էջ 2-3:


Բանագողություն, հայհոյանք, քաղագրություն //Նոր-Դար.- 1896.- № 80.- 8 մայիսի.- Էջ 1-2; № 81.- 9 մայիսի.- Էջ 1-2։

Գրական դպրոցներ: (ա․ Վերածնություն, հումանիզմ և վերանորոգություն: բ. Սքոլաստիկա: գ. Ֆրանսիական կասիցիզմ) //Նոր-Դար.- 1896.- № 26․- 13 հունվ.- Էջ 1-2; № 28․- 16 փետր.- Էջ 1-2; № 92․- 28 մայիսի.- Էջ 1-2; № 93․- 29 մայիսի.- Էջ 1-2; № 98․- 5 հունիսի.- Էջ 1-2; № 99․- 6 հունիսի.- Էջ 1-2; № 100․- 7 հունիսի.- Էջ 1-2; № 102․- 11 հունիսի.- Էջ 1-2; № 104․- 14 հունիսի.- Էջ 1-2; № 107․- 19 հունիսի.- Էջ 1-2; № 108․- 21 հունիսի.- Էջ 12; № 112․- 27 հունիսի.- Էջ 1-2; № 117․- 6 հուլիսի.- Էջ 1-2; № 121․- 12 հուլիսի.- Էջ 1-2; № 125․- 18 հուլիսի.- Էջ 1-2:

Մի տառադարձական խնդիր //Նոր-Դար.- 1896.- № 128․- 23 հուլիսի.- Էջ 1-2:


Գրական դպրոցներ: (Ռոմանտիզմ) //Նոր-Դար.- 1897.- № 47.- 20 մարտի.- Էջ 1-3; № 48.- 21 մարտի.- Էջ 2-3; № 51.- 26 մարտի.- Էջ 2-3; № 52.- 27 մարտի.- Էջ 1-2; № 54.- 29 մարտի.- Էջ 2-3; № 56.- 2 ապր.- Էջ 1-2; № 60.- 9 ապր.- Էջ 2-3; № 63.- 17 ապր.- Էջ 1-2; № 66.- 23 ապր.- Էջ 1-2; № 69.- 29 ապր.- Էջ 1-2; № 71.- 2 մայիսի.- Էջ 1-2:

Երկու բառ: (Բանասիրական) //Նոր-Դար.- 1897.- № 28.- 18 մարտի.- Էջ 2-3:

Մեր երկու գրական լեզվի միության խնդիրը //Արարատ.- 1897.- № 9-10.- Էջ 424-431; № 11-12.- Էջ 494-503:

«Նա» և «այն» [դերանունների գործածության մասին] //Նոր-Դար.- 1897.- № 160.- 19 սեպտ.- Էջ 2-3; № 161.- 20 սեպտ.- Էջ 1-2:


Գեորգ Դ. Մեծագործ Կաթողիկոս Ամենայն Հայոց: Համառոտ կենսագրություն Ս. Էջմիածնի ժառանգավորաց Գևորգյան ճեմարանի քսանևհինգամյա տարեդարձի առթիվ․- Վաղարշապատ: Տպ. Ս. Էջմիածնի, 1899.- 91 էջ, 1 թ. դիմանկ.:

Հայ ժողովրդական առասպելները Մ. Խորենացու Հայոց պատմության մեջ (Քննադատություն և ուսվածք).- Վաղ-պատ։ Տպ. Ս. Էջմածնի, 1899.- 602 էջ:

Հայ ժողովրդական առասպելները Մ. Խորենացու «Հայոց պատմության» մեջ (Քննադատություն և ուսվածք) //Արարատ.- 1899.- № 1.- Էջ 30-37; № 2.- Էջ 81-87; № 3-4.- Էջ 136-142; № 5.- Էջ 200-207; № 6.- Էջ 246-256; № 7.- Էջ 304-310; № 8.- Էջ 360-367; № 10-11.- Էջ 459-467; № 12.- Էջ 529-535:

Նամակ խմբագրության: [Եզնիկ վարդապետ Գյանջեցյանի հոդվածի դեմ] //Նոր-Դար.- 1899.- № 102.- 9 հունիսի.- Էջ 3-4:

Der Armenische Yolksglaube.- Leipzig, 1899.- 127 s.


Հակոբյան Հ. Բանաստեղծություններ.- Թիֆլիս, 1899.– Գրախոսություն //Նոր-Դար.- 1900.- № 4.- 11 հունվ.- Էջ 2-3:

Հայ ժողովրդական առասպելները Մ. Խորենացու «Հայոց պատմության» մեջ (Քննադատություն և ուսվածք) //Արարատ.- 1900.- № 1.- Էջ 32-39; № 2.- Էջ 86-92; № 3.- Էջ 140-144; № 4.- Էջ 193-205; № 5.- Էջ 264-267; № 6.- Էջ 302-307; № 7.- Էջ 354-361; № 8-9.- Էջ 415-425; № 10.- Էջ 484-495; № 11.- Էջ 548-558; №12.- Էջ 623-631:


Երգք ցցուց և պարուց: Սանասարի առասպելը «գուսանական» //Արարատ.- 1901.- № 4.- Էջ 250-257:

Շամիրամի առասպելը //Արարատ.- 1901.- № 2.- Էջ 107-118:

Վարդգեսի առասպելը //Արարատ.- 1901.- № 3.- Էջ 174-180:


Գիսավորի հիշատակարանը: (Տեսած ու լսած բաներ Ս. Էջմիածնում): «Վավայ» //Նոր-Դար.- 1902.- № 69.- 4 մայիսի.- Էջ 1-2: [Ստորագր. Գիսավոր]:

Գիսավորի հիշատակարանը: (Տեսած ու լսած բաներ Ս. Էջմիածնում): Սատանի բարեսրտությունը և կրոնավորի առտաձեռնությունը //Նոր-Դար.- 1902.- № 73.- 11 մայիսի.- Էջ 1-2: [Ստորագր. Գիսավոր]:

Գիսավորի հիշատակարանը: (Տեսած ու լսած բաներ Ս. Էջմիածնում): Աղմաղելը Եղիազար հայր սրբի խցում //Նոր-Դար.- 1902.- № 95.- 22 հուլիսի.- Էջ 1-2; № 98.- 3 օգոստ.- Էջ 1-2: [Ստորագր. Գիսավոր]:

Գիսավորի հիշատակարանը: (Տեսած ու լսած բաներ Ս. Էջմիածնում): Հովնաթան սրբազանի երկադիմակը ճեմարանի տոնի օրը //Նոր-Դար.- 1902.- № 165.- 8 նոյեմբ.- Էջ 1-2; № 166.- 9 նոյեմբ.- Էջ 1-2: [Ստորագր. Գիսավոր]:

Գիսավորի հիշատակարանը: (Տեսած ու լսած բաներ Ս. Էջմիածնում): 1. Հայր լուսանկարչի հարցումները: 2. Քիթ կտրողը: 3. Աշխարհական տեսուչ //Նոր-Դար.- 1902.- № 171.- 16 նոյեմբ.- Էջ 1-2: [Ստորագր. Գիսավոր]:


Գիսավորի հիշատակարանը: (Տեսած ու լսած բաներ Ս. Էջմիածնում): Անապատական Խաչիկ վարդապետ //Նոր-Դար.– 1903.- № 16.- 25 հունվ.- Էջ 1-2; № 21.- 1 փետր.- Էջ 1-2: [Ստորագր. Գիսավոր]:

Կոմիտաս վարդապետը և յուր գործը: [«Նոր-Դարի» № 110-ում տպագրված «Հեղինակավոր կարծիքի պահանջ» հոդվածի առթիվ] //Նոր-Դար.- 1903.- № 119.- 8 հուլիսի.- Էջ 1-2; № 120.- 9 հուլիսի.- Էջ 2-3; № 121.- 10 հուլիսի.- Էջ 2-3:


Ժողովրդական խաղեր․- Վաղ-պատ: Տպ. Ս. Էջմիածնի, 1904.- 117 էջ: [Կազմի վրա՝ 1905]։

Հազար ու մի խաղ: Ժողովրդական երգարան: Առաջին հիսնյակ: 2-րդ տպագր. /Խմբ.՝ Կոմիտաս վրդպ. և Մ. Աբեղյան․- Վաղ-պատ։ Տպ. Ս. Էջմիածնի, 1904.- 72 էջ:

Ժողովրդական խաղեր //Արարատ.- 1904.- № 2.- Էջ 172-188; № 3.- Էջ 259-272; № 4.- Էջ 354-357; № 5.- Էջ 467-474; № 6.- Էջ 556-563; № 7-8.- Էջ 642-648; № 9.- 772-785; № 10.- Էջ 884-898; № 11.- Էջ 975-988; № 12.- Էջ 1078-1096:


Հազար ու մի խաղ: Ժողովրդական երգարան: Երկրորդ հիսնյակ /Խմբ.՝ Կոմիտաս և Մ. Աբեղյան.- Վաղ-պատ: Տպ. Ս. Էջմիածնի, 1905.- 103 էջ:


Աշխարհաբարի քերականություն: Դասագիրք ստորին դասարանների համար․- Վաղ-պատ։ Տպ. Ս. Էջմիածնի, 1906.- 168 էջ:

Հայ ժողովրդական վեպը //Ազգագրական հանդես.- 1906.- գիրք 13.- № 1.- Էջ 5-36; գիրք 14.- № 2.- Էջ 39-68:

Պետք է պարզել, թե ինչ ենք ուզում //Նոր-Դար.- 1906.- № 2:


Գրաբարի համառոտ քերականություն.- Վաղ-պատ։ Տպ. Ս. Էջմիածնի, 1907․- 207 էջ:[Կազմի վրա՝ 1908]։

Տարրական քերականություն ուղղագրական վարժություններով: Ստորին դասընթաց․- Թիֆլիս։ Տպ. Ն. Աղանյանցի, 1907.– 84 էջ:

Հայ ժողովրդական վեպը //Ազգագրական հանդես.- 1907.- գիրք 15.- № 1.- Էջ 5-52; գիրք 16.- № 2.- Էջ 69-117:


Աշխարհաբարի հոլովները․- Վաղ-պատ: Տպ. Ս. Էջմիածնի, 1908.- 84 էջ:

Գայլ և գայլի պատահարներ: Ուղղագրական հոդվածներ (պատրաստված թելադրության համար)․- Թիֆլիս: Տպ. Ն. Աղանյանցի, 1908.- 31 էջ:

Հայ ժողովրդական վեպը․- Թիֆլիս: Տպ. Ն. Աղանյանի, 1908.- 212 էջ:

Տարրական քերականություն: Ուղղագրական կանոններով և վարժություններով): Ստորին դասընթաց: 2-րդ տպագր. մշակած և բարեփոխված․- Թիֆլիս, 1908.- 80 Էջ:

Աշխարհաբարի հոլովները //Արարատ.- 1908.- № 1.- Էջ 72-86; № 2.- Էջ 183-197.- № 3.- Էջ 288-302; № 4.- Էջ 409-421; № 5-6.- Էջ 501-510; № 7-8.- Էջ 650-666:

Հայ ժողովրդական վեպը //Ազգագրական հանդես.- 1908.- գիրք 17.- № 1.- Էջ 5-36; գիրք 18.- № 2.- Էջ 5-24:

Ուրվագծեր XIX դարու հայոց գրականության պատմությունից //Արարատ.- 1908.- № 10.- Էջ 890-904; № 12.- Էջ 1103-1115:


Հայցական հոլովը մեր աշխարհաբարում․- Վաղարշապատ: Տպ. Ս. Էջմիածնի, 1909.- 80 էջ:

Ուրվագծեր XIX դարու հայոց գրականության պատմությունից //Արարատ.- 1909.- № 3.- Էջ 257-270; № 4.- Էջ 321-334; № 5-6.- Էջ 417-438; № 9.- Էջ 722-733:


Տարրական քերականություն: (Ուղղագրական կանոններով, վարժություններով և բառացուցակով): Ստորին դասընթաց: 3-րդ տպագր. մշակած և ընդարձակած․- Թիֆլիս: Տպ. Աղանյանի, 1910.- 104 էջ։


Աշխարհաբարի շարահյուսություն․- Վաղ-պատ: Տպ. Ս. Էջմիածնի, 1912.- 364 էջ:

Գրագետ: Ուղղագրական ձեռագիր հոդվածներ: Գիրք 1-2․- Թիֆլիս: Հրատ․ Ներսիսյան դպրոցի, 1912.- Գիրք 1.- 64 էջ; Գիրք 2.- 72 էջ:

Ամատունի Ս. Հայոց բառ ու բան․- Վաղ-պատ, 1912.– Գրախոսություն //Արարատ.- 1913.- № 4.- Էջ 393-399:

Բայի եղանակներն արևելյան աշխարհաբարում //Արարատ.- 1912.- № 2.- Էջ 170-181; № 3.- Էջ 261-271:

Դավանաբանության և մեկնաբանության ազդեցությունը շարականների վրա //Արարատ.- 1912.- № 12.- Էջ 1146-1162:

Մենևիշյան Գ. Գրիգոր Մագիստրոսի «Գամագտականի» ամբողջական լուծում.- Վիեննա: Տպ․ Մխիթարյան, 1912.– Գրախոսություն //Արարատ.- 1912.- № 5-6.- Էջ 563-564: [Ստորագր. Ա.Մ.]:

[Ն. Բյուզանդացու «Քննություն Մալխասյան հրատարակությանց Ագաթանգեղոսի և Ղազար Փարպեցվո» հոդվածի առթիվ] //Արարատ.- 1912.- № 5-6.- Էջ 561-563: [Ստորագր. Ա. Մ.]:

Ուրվագծեր հայոց գրականության պատմությունից: Հովհաննես Հովհաննիսյան //Արարատ.- 1912.- № 4.- Էջ 347-363; № 5-6.- Էջ 515-524:

Ուրվագծեր հայոց գրականության պատմությունից: Շարականների մասին //Արարատ.- 1912.- № 7-8.- Էջ 720-732; № 9.- Էջ 823-836:

Ուրվագծեր հայոց գրականության պատմությունից: Ս. Գրքի և Կանոնի ազդեցությունը շարականների վրա //Արարատ.- 1912.- № 10-11.- Էջ 1002-1028; № 12.- Էջ 1146-1162:

Меликсет-Беков Л. М. Старинные армянские надписи в Музее Общества истории и древностей в Одессе.- Тифлис, 1912.– Գրախոսություն //Արարատ.- 1912.- № 5-6.- Էջ 564: [Ստորագր. Ա.Մ.]:

Maxudianz M. Le parler arménien ď Akn.- Paris, 1912.– Գրախոսություն //Արարատ.- 1912.- № 10-11.- Էջ 1029-1033:


Գայլ և գայլի պատահարներ: Ուղղագրական հոդվածներ: (Թելադրության համար պատրաստված)2-րդ տպագր.- Թիֆլիս։ Տպ. «Էսպերանտո», 1913.- 31 Էջ:

Մովսիս Խորենացվո Պատմություն հայոց /Մ․ Աբեղյան, Ս. Հարությունյան․- Թիֆլիս։ Արագատիպ Մ. Մարտիրոսյանցի, 1913.- 64, 396 էջ:

Գրագետ: Ուղղագրական ձեռագիր հոդվածներ: Գիրք 1: 2-րդ տպագր.- Թիֆլիս։ Տպ. «Էսպերանտո», 1913.- 64 Էջ:

Գրագետ: Ուղղագրական ձեռագիր հոդվածներ: Գիրք 2: 2-րդ տպագր.- Թիֆլիս։ Տպ. «Էսպերանտո», [1913].- 64 Էջ:

Գրագետ: Ուղղագրական ձեռագիր հոդվածներ: Գիրք 3․- Թիֆլիս։ Տպ. «Էսպերանտո», [1913].- 69 Էջ:

Մեր ուղղագրության մասին: (Կարդացված 1913 թ. հոկտեմբերի 14-ին Ս. Էջմիածնում, Համազգային մեծ հոբելյանի հանդեսի ժամանակ) //Արարատ.- 1913.- № 11.- Էջ 1047-1071; № 12.- Էջ 1120-1141:

Տարրական քերականութուն: Ուղղագրական կանոններով և բառացուցակով: 4-րդ տպագր. մշակած և ընդարձակած․- Վաղ-պատ։ Տպ. Ս. Էջմիածնի, 1913.- 102 էջ:


Գրագետ։ Ուղղագրական ձեռագիր հոդվածներ: Գիրք 1: 3-րդ տպագր. - Թիֆլիս, [1914].- 64 էջ:


Գրաբարի դասագիրք: Գիրք 1: Դասընթաց Գ դասարանի համար: (Թեմական դպրոցների նոր ծրագրով)․- Թիֆլիս։ Տպ. Ն. Աղանյանի, 1915.- 188 էջ:


Գրաբարի դասագիրք: Գիրք 2: Դասընթաց Դ դասարանի: (Թեմական դրրոցների նոր ծրագրով) /Հրատ․ Ներսիսյան դպրոցի․- Թիֆլիս։ Տպ. Ն. Աղանյանի, 1916.- 198 էջ։

Գրագետ։ Ուղղագրության դասագիրք ձեռագիր հոդվածներով: Գիրք 1: 4-րդ տպագր.- Թիֆլիս։ Տպ. «Մամուլ», [1916].- 56 էջ:

Տարրական քերականություն: Ուղղագրական կանոններով և բառացուցակով: 5-րդ տպագր. մշակած և ընդարձակած․- Թիֆլիս, 1916.- 102 էջ:

Հայերեն տաղաչափության մասին //Համբավաբեր.- 1916.- № 21.- սյունյակ 666-670; № 22.- սյունյակ 702-703; № 23.- սունյակ 729-733; № 25.- սունյակ 789-795; № 26.- սունյակ 857-861:

Հանգուց. Կարապետ եպիսկոպոսի [Տեր-Մկրտչյանի] գիտական աշխատանքը //Համբավաբեր.- 1916.- № 6.- սյունակ 177-179; № 7.- սյունակ 212-215:

Ս. Գրիգոր Նարեկացի (Կարդացված է առաջին անգամ ազգագրական ընկերության աշխատակիցների ժողովում 1916 թ. մարտի 9-ին և հրապարակական նիստում, նույն թվի ապրիլի 6-ին) //Ազգագրական հանդես.- 1916.- Գիրք 26.- Էջ 85-136:

Поэзия Армении с древнейших времен до наших дней.- Москва: Изд. Моск. Арм. Ком-та, 1916.- С. 135-152.- Давид Сасунский. (Народная эпопея) /Пер. В. Брюсова [с варианта записанного М. Абегяном].


Գրագետ: Ուղղագրական դասագիրք ձեռագիր հոդվածներով: Գիրք 3: 3-րդ տպագր.- Թիֆլիս: [Տպ. «Մամուլ», 1917].- 70 էջ:

Ընդհանուր տեսություն հայոց հին բանաստեղծության: [Դասախոսություն]․- Թիֆլիս: Տպ. Ն. Աղանյանցի, 1917.- 36 էջ․- (Գրական երեկոներ):


«Աշխատավոր» լրագրին: [25/IX-ի առաջնորդողի դեմ] //Ժողովրդի ձայն.- 1918.- № 23.- 29 սեպտ.- Էջ 1-2:

Հայեր և վրացիներ //Ժողովրդի ձայն.- 1918.- № 3.- 4 սեպտ.- Էջ 2; № 4.- 5 սեպտ.- Էջ 1-2; № 5.- 6 սեպտ.- Էջ 1-2; № 12.- 14 սեպտ.- Էջ 1-2; № 13.- 15 սեպտ.- Էջ 2-3; № 16.- 19 սեպտ.- Էջ 1-2; № 27.- 5 հոկտ.- Էջ 2-3:

Մանուկ Հայաստանը //Ժողովրդի ձայն.- 1918.- № 18.- 21 սեպտ.- Էջ 1; № 22.- 28 սեպտ.- Էջ 1-2; № 24.- 2 հոկտ.- Էջ 1-2:

Մի կարևոր խնդիր: [Հայ ինտելիգենցիայի մասին] //Ժողովրդի ձայն.- 1918.- № 8.- 10 սեպտ.- Էջ 2:


Ռուս-հայերեն իրավաբանական առձեռն բառարան /Մ․ Աբեղյան, Տ․ Հովհաննիսյան, Ստ․ Մալխասյան; Հրատ. «Հայփոստի».- Թիֆլիս, 1919.- 19, 100 էջ:

Լոռի: (Պատմական տեսություն) //Ժողովրդի ձայն.- 1919.- № 17.- 25 հունվ.- էջ 2-3:


Զեկուցում հայոց լեզվի ուղղագրության ռեֆորմի մասին։ Ձեռագրի իրավունքով․- Էջմիածին: Տպ․ Գիտ. ին-տի, 1921.- 24 էջ:


Առաջնորդ հայոց լեզվի նոր ուղղագրության․- Երևան: Պետհրատ, 1922.- 15 էջ:

Սասունցի Դավիթ և Մհեր: (Մոկաց բարբառով): Գրական գոհարներ․- Թիֆլիս: Պետհրատ, 1922.- Էջ 72-104:

Հայոց լեզվի ուղղագրության ռեֆորմը //Խորհրդային Հայաստան.- 1922.- № 59.- 15 մարտի.- Էջ 2-3:

Հայոց լեզվի ուղղագրության ռեֆորմի խնդիրը //Խորհրդային Հայաստան.- 1922.- № 35.- 12 փետր.- Էջ 2-3; № 45.- 25 փետր.- Էջ 2-3:

Ուղղագրության ռեֆորմը //Խորհրդային Հայաստան.- 1922.- № 72.- 1 ապր.- Էջ 2-3: [Ստորագր X]:


Համառոտություն հայ ժողովրդական վեպի և հին գրականության պատմության 2: (Դասընթաց Երևանի ժող համալսարանի 1921-1922 թթ. ճեմ. տարվա)։ Ձեռագրի իրավունքով․- Երևան: Պետհրատ, 1923.- 68 ապակետիպ էջ: (Համալսարանական սերիա, № 3):

Տաղաչափության զարգացումը Չարենցի և ուրիշների բանաստեղծությունների մեջ //Նորք.- 1923.- Գիրք 3.- ապր․-սեպտ․- Էջ 263-290:


Ռուս-հայերեն ռազմական բառարան /Կովկ. Կ.Բ. Ռազմա-հեղ. խ-ին կից Հայկ. խմբագր.- հրատ. կոլեգիա, № 20․- Երևան, 1925.- 724 էջ: [Կազմի վրա՝ 1927]։

Ուղղագրական ռեֆորմը․- Երևան: Պետհրատ, 1925.- 116 էջ:


Հին գուսանական ժողովրդական երգեր //ՀՍԽՀ Պետական համալսարանի գիտական տեղեկագիր.- 1927.- № 2-3.- Էջ 185-257:

Մ. Աբեղյանի ռուս-հայերեն ռազմական բառարանը: [«Խորհրդային համալսարանի» № 131-ում տպագրված Ա. Մելիքյանի գրախոսականի առթիվ] //Խորհրդային Հայաստան.- 1927.- № 137.- 16 հունիսի.- Էջ 2-3.– Գրախոսություն:


Հին գուսանական ժողովրդական երգեր //ՀՍԽՀ Պետական համալսարանի գիտական տեղեկագիր.- 1928.- № 4.- Էջ 3-42:


Ընկեր Ա. Մռավյանի մասին //Խորհրդային Հայաստան.- 1929.- № 245.- 27 հոկտ.- Էջ 2:

Հովվյան Ա. Կյոտտերի հեղինակային աղյուսակ․- Երևան, 1929.- Էջ 3-4․- Առաջաբան:


Հիշողություններ Կոմիտասի մասին: Կոմիտաս: Ժողովածու՝ նվիրված Կոմիտասի ծննդյան 60-ամյակին.- Երևան, 1930.- Էջ 53-69:

Հին գուսանական ժողովրդական երգեր //ՀՍԽՀ Պետական համալսարանի գիտական տեղեկագիր.- 1930.- № 6.- Էջ 63-208:

Արդեն կերպարանափոխվել է մեր երկիրը: [Հայաստանում սովետական կարգերի հաստատման 10-ամյակի առթիվ] //Խորհրդային Հայաստան.- 1930.- № 279.- 29 նոյեմբ.- Էջ 14:

Неуклонно крепить закавказскую федерацию. [К 10-й годовщине установления советской власти в Армении] //Заря Востока.- 1930.- № 322.- 29 ноябрь.- С. 4.


Հայոց լեզվի տեսություն /ՀՍԽՀ Լուսժողկոմատ.- Երևան: Հրատ. Մելքոնյան ֆոնդի, 1931.- 378 էջ:

Հին գուսանական ժողովրդական երգեր /ՀԽՍՀ Լուսժողկոմատ Պետական համալսարան․- Երևան, 1931.- 260, 10 էջ:

Պարոնյան Հ. Երկերի ժողովածու։ Հ. 1 /Խմբ․ հանձնաժողով՝ Մ. Աբեղյան, Թ. Ավդալբեգյան, Գ. Լևոնյան և ուրիշներ.- Երևան: Տպ․ Հայպետհրատի, 1931.- 273 էջ:


Պարոնյան Հ. Երկերի ժողովածու։ Հ. 2 /Խմբ. հանձնաժողով՝ Մ. Աբեղյան, Թ. Ավդալբեգյան, Գ. Լևոնյան և ուրիշներ. - Երևան: Տպ․ Հայպետհրատի, 1932.- 287 էջ:

Պարոնյան Հ. Երկերի ժողովածու։ Հ. 3 /Խմբ. հանձնաժողով՝ Մ. Աբեղյան, Թ. Ավդալբեգյան, Գ. Լևոնյան և ուրիշներ].- Երևան: Տպ․ Հայպետհրատի, 1932.- 268 էջ:


Հայոց լեզվի տաղաչափություն: (Մետրիկա)․- Երևան: Հրատ. Մելքոնյան ֆոնդի, 1933.- 459 էջ:

Նախագիծ Հայաստանի ՍԽՀ բնակավայրերի անունների ճշգրտման և ձևավորման /Մ․ Աբեղյան, Հր. Աճառյան, Ստ. Լիսիցյան․- Երևան, 1933.- 58 ապակետիպ էջ:


Բժշկական տերմինոլոգիա: Անատոմիական տերմիններ /Մ․ Աբեղյան, Լ․ Հովհաննիսյան․- Երևան, 1934.- 112 ապակետիպ էջ:

Պարոնյան Հ. Երկերի ժողովածու: Հ. 4 /Խմբ. հանձնաժողով՝ Մ. Աբեղյան, Թ. Ավդալբեգյան, Գ. Լևոնյան և ուրիշներ.- Երևան: Տպ․ Հայպետհրատի, 1934.- 291 էջ:

Ֆիրդուսի: Բանաստեղծի ծննդյան հազարամյակին նվիրված ժողովածու.- Երևան: Տպ․ Պետհրատի, 1934.- Էջ 117-128.- «Շահնամայի» ոտանավորի չափը հայ բանաստեղծության մեջ:


Հայոց միջնադարյան առակները և սոցիալական հարաբերությունները նրանց մեջ․- Երևան, 1935.- 52 էջ:

Բոլշևիկները երբ ձեռնարկում են մի գործ, հաղթահարում են դժվարությունները և գլուխ բերում այն: [ՀՍՍՌ Խորհուրդների 8-րդ համագումարի առթիվ] //Կուլտ ֆրոնտ.- 1935.- 30 հունվ.- Էջ 2:

Իմ խոսքը: [Հայաստանում Սովետական կարգերի հաստատման 15-րդ տարեդարձի առթիվ] //Գրական թերթ.- 1935.- № 29.- 29 նոյեմբ.- Էջ 3:

Ինչպես չհիանա մարդ...[Հայաստանում Սովետական կարգերի հաստատման 15-րդ տարեդարձի առթիվ] //Խորհրդային Հայաստան.- 1935.- № 275.- 29 նոյեմբ.- Էջ 11:

ՀՍԽՀ Կուլտուրայի պատմության ինստիտուտի աշխատությունները։ Հ. 1։ Նյութեր հին Հայաստանի պատմության.- Երևան, 1935.- Էջ 5-52․- Հայոց միջնադարյան առակները և սոցիալական հարաբերությունները նրանց մեջ:

Պարոնյան Հ. Երկերի ժողովածու։ Հ. 5 /Խմբ. հանձնաժողով՝ Մ. Աբեղյան, Թ. Ավդալբեգյան, Գ. Լևոնյան և ուրիշներ.- Երևան: Տպ․ Հայպետհրատի, 1935.- 283 էջ:


Գրաբարի քերականություն: 2-րդ տպագրություն վերամշակված /ՀԽՍՀ Պետական համալսարան.- Երևան: Պետհրատ, 1936.- 210 էջ:

Սասնա ծռեր: Հայ ժողովրդական վեպ։ Հ. 1 /Ընդհանուր խմբ.՝ Մ. Աբեղյանի, աշխատակց. Կ. Մ. Օհանջանյանի.- Երևան: Պետհրատ, 1936.- 1936.- 78, 1128 էջ.- 19 թ. նկ․, 1 թ. դիմանկ․:


Խավար ու մռայլ անցյալից դեպի լուսապայծառ շինարարություն //Խորհրդային Հայաստան.- 1937.- № 62.- 17 մարտի.- Էջ 3:


Հարությունյան Հ. Հայոց լեզու: Օժանդակ ձեռնարկ հայոց լեզվի կոնսուլտանտի և հեռակայողների համար: Դասախոսություն 5-րդ /Խմբ.` Մ. Խ. Աբեղյան.- Երևան, 1938.- 25 էջ:

Давид Сасунский. (Народная эпопея). (Отрывок пер. В. Брюсова) //Народное творчество.- 1938.- № 10-11.- С. 24-28.


Սասունցի Դավիթ: Հայկական ժողովրդական էպոս: Բիբլիոգրաֆիա: Պրակ 1 /Կազմ. Մ. Բաբայանը, Ս. Միքայելյան; Ներածությամբ և խմբագր․՝ Մ․ Աբեղյանի; Հայկական Պետական ԽՍՀ հանրային գրադարան.- Երևան: Պետհրատ, 1939.- LXXIII, 116 էջ, դիմանկ․։

Սասունցի Դավիթ։ (Հայ ժողովրդական էպոս)։ Բիբլիոգրաֆիա: Պրակ 1 /Կազմ.` Մ. Բաբայան, Ս. Միքայելյան․- Երևան: Պետհրատ, 1939.- Էջ 15-73․- Մատենագիտություն «Սասունցի Դավիթ» հայ ժողովրդական վեպի մասին:

Սասունցի Դավիթ (հոբելյանական ժողովածու)՝ նվիրված էպոսի 1000-ամյակին.- Երևան: Արմֆանի հրատ․, 1939.- Էջ 7-59․- Մատենագիտություն «Սասունցի Դավիթ» հայ ժողովրդական վեպի մասին:

Մեր վեպի էական թեման: [«Սասունցի Դավթի» հազարամյակի առթիվ Արմֆանի գիտական սեսիայում արած զեկուցման վերջին հատվածը] //Գրական թերթ.- 1939.- № 23.- 20 օգոստ.- Էջ 3:

Սասունցի Դավիթ: Հայկական ժողովրդական էպոս /Համահավաք տեքստը կազմել և տպագրության է պատրաստել ԽՍՀՄ ԳԱ Հայկական ֆիլիալի Լեզվի և գրականության ինստիտուտի գիտբրիգադը՝ հետևյալ կազմով՝ Մ. Աբեղյան, Գ. Աբով, Ա. Ղանալանյան, ընդ. խմբ. և առաջաբան Ի. Ա. Օրբելու․- Երևան: Տպ․ Հայպետհրատի, 1939.- XXXI, 382 էջ, 12 թ. նկ․:

Библиография об армянском народном эпосе "Давид Сасунский": Давид Сасунский (Юбилейный сборник, посвященный 1000-летию эпоса).- Ереван: Изд-во Армфана, 1939.- С. 55-95.

Давид Сасунский. Армянский народный эпос. Четыре ветви /Сводный текст сост. и подгот. к печати науч. бригада Ин-та лит-ры и языка Арм. филиала АН СССР в составе М. Абегяна, Г. Абова, А. Ганаланяна; Под. общ. ред. и предисл.: И. А. Орбели; Пер.: В. В. Державина, А. С. Кочеткова, К. А. Липскерова и С. В. Шервинского].- Ереван: Армгиз, 1939.- 386 с.- 16 л. илл.

Давид Сасунский. Сказание о четырех поколениях сасунских богатырей. Армянский народний эпос /Пер.: В. В. Державина, А. С. Кочеткова, К. А. Липскерова и С. В. Шервинского.- Москва: Госиздат "Художественная литература", 1939.- 335 с.

Да здравствует народ, создавший эпос! [К 1000-летию эпоса "Давид Сасунский"] //Коммунист.- 1939.- № 214.- 16 сентября.- С. 2.

Полвека работы над эпосом. [К 1000-летию армянского народного эпоса "Давид Сасунский"] //Известия.- 1939.- № 213.- 14 сентября. - С. 3.


Գուսանական ժողովրդական տաղեր, հայրեններ և անտունիներ (ուրախության, սիրու, հարսանիքի, օրորոցի, լացի) /Հավաքեց և խմբ.` Մ. Աբեղյան; ՍՍՌՄ ԳԱ հայկական ֆիլիալ Գրականության և լեզվի ինստիտուտ.- Երևան: Արմֆանի հրատ., 1940.- 340 էջ:

Ժողովրդական խաղիկներ: Գյուղական փոքր երգեր իրենց փոփոխակներով /Խմբ.՝ Մ. Աբեղյան, մասնակի աշխատակց.՝ Կոմիտասի.- Երևան: Տպ․ Հայպետհրատի, 1940.- 583 էջ.- 1 թ. դիմանկ.:

Մեսրոպ Մաշտոցի մահվան 1500-ամյակի առթիվ //Խորհրդային Հայաստան.- 1940.- № 159.- 11 հուլիսի.- Էջ 3:

Վիպական երգեր //Տեղեկագիր ՍՍՌՄ ԳԱ Հայկական ֆիլիալի.- 1940.- № 4-5.- Էջ 45-70:


Աբովյան Խ. Բայաթիներ.- Երևան: Տպ․ Հայպետհրատի, 1941.- Էջ 5-8․- Առաջաբանի փոխարեն:

Ամեն գիտություն հաղթության համար //Գրական թերթ.- 1941.- № 21.- 30 հուլիսի.- Էջ 2:

Արտասահմանյան երկրների բոլոր հայերին: [Կոչ գերմանական հարձակման դեմ] //Սովետական Հայաստան.- 1941.- № 195.- 17 օգոստ.- Էջ 1: [Ստորագր. թվում՝ Մ. Աբեղյան]:

Դարձյալ հայ գրերի գյուտի շուրջ: (Ֆիլ. գիտ. թեկնածու Ի. Աբուլաձեի հոդվածի առթիվ) //Սովետական գրականություն.- 1941.- № 5-6.- Էջ 131-134:

Կորյուն։ Վարք Մաշտոցի /Բնագիրը, ձեռագրական այլ ընթերցվածներով, թարգմ., առաջաբանով և ծանոթագր. ի ձեռն Մ. Աբեղյանի․- Երևան: Տպ․ Հայպետհրատի, 1941.- 126 էջ:

Հաղթությունը մերը կլինի //Սովետական Հայաստան.- 1941.- Հատուկ համար.- 22 հունիսի։

Մեսրոպ Մաշտոցը և հայ գիր ու գրականության սկիզբը //Սովետական գրականություն.- 1941.- № 1.- Էջ 47-51; № 2.- Էջ 41-51:

Վերածնությունը հայոց հին գրականության մեջ //Տեղեկագիր ՍՍՌՄ ԳԱ Հայկական ֆիլիալի.- 1941.- № 5-6.- Էջ 58-106:

«Վիշապներ» կոչված կոթողներն իբրև Աստղիկ-Դերկետո դիցուհու արձաններ /ՍՍՌՄ ԳԱ Հայկական ֆիլիալ Պատմության և նյութական կուլտուրայի ին-տ.- Երևան: Արմֆանի հրատ., 1941.- 104 Էջ նկ.:

Праздник Советской культуры. (Декада армянской литературы в Москве) //Коммунист.- 1941.- № 111.- 14 мая.- С. 2.


Ակադեմիկոս Մ. Խ. Աբեղյանի ճառը [ՀՍՍՌ գիտ. ակադեմիայի հանդիսավոր բացման նիստում] //Սովետական Հայաստան.- 1943.- № 243.- 30 նոյեմբ.- Էջ 2:

Թող ծաղկի մեր ակադեմիան: [Հիմնադրման առթիվ] //Սովետական Հայաստան.- 1943.- № 242.- 28 նոյեմբ.- Էջ 2:

Կյանքի և աշխարհայեցության փոփոխությունը X դարի վերջերում և XI դարի սկզբներում իբրև հիմք հայոց հին գրականության վերածնության շրջանի //Տեղեկագիր ՍՍՌՄ ԳԱ Հայկական ֆիլիալի հաս. գիտ.- 1943.- № 1.- Էջ 39-52:

Նամակ հայ մարտիկներին հայ ժողովրդից //Սովետական Հայաստան.- 1943.- № 50.- 2/III.- Էջ 1-2: [Ստորագր. թվում՝ Մ. Աբեղյան]:


Հայոց հին գրականության պատմություն։ Հ. 1: Սկզբից մինչև X դարը․- Երևան: ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1944.- VIII, 647 էջ:

Սասնա ծռեր: Հայ ժողովրդական վեպ։ Հ. Բ․: Առաջին մաս /Ընդհ. խմբ.՝ Մ. Աբեղյանի, աշխատակց. Կ. Ա. Մելիք-Օհանջանյանի.- Երևան: Պետհրատ, 1944.- 21, 404 էջ, դիմանկ․:

Հովհաննես սարկավագ վարդապետ //Տեղեկագիր ՀՍՍՌ ԳԱ հասարակական գիտությունների․- 1944.- № 1-2.- Էջ 31-60:


Հայոց հին գրականության պատմություն: Հ. 2: X-XIX դարի 30-ական թթ.- Երևան: ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1946.- XVI, 599 էջ:


История древнеармянской литературы. Т. 1 /Aкад. наук Арм ССР. Ин-т литературы им. М. Абегяна.- Ереван: Изд-во АН Арм ССР, 1948.- XVI, 524 с.


Լատին-ռուս-հայերեն բժշկական բառարան /Մ․ Աբեղյան, Լ. Հովհաննիսյան, Ա. Տեր-Պողոսյան.- Երևան: ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1951.- 471 էջ:

Սասնա ծռեր: Հայ ժողովրդական վեպ։ Հ. Բ․ Երկրորդ մաս /Ընդհ. խմբ.՝ Մ. Աբեղյանի, աշխատակց. Կ. Ա. Մելիք-Օհանջանյանի.- Երևան: Պետհրատ, 1951.- 1005 Էջ, 16 թերթ նկ․, 1 թերթ դիմանկ.:


Կորյուն։ Վարք Մաշտոցի /Բնագիրը, ձեռագրական այլ ընթերցվածներով, թարգմ., առաջաբանով և ծանոթագր. ի ձեռն Մ. Աբեղյանի․- Կահիրե։ Տպ. «Հուսաբեր», 1954.- 126 էջ:


Հայոց հին գրականության պատմություն։ Գիրք 1: 2-րդ տպագր. /ՀՍՍՌ ԳԱ Գրականության ինստիտուտ.- Բեյրութ: Տպ. «Սևան», 1955.- 683 էջ, 1 թերթ դիմանկ.- Մատենաշար «Սևան», 1):


Սասունցի Դավիթ: Հայկական ժողովրդական էպոս։ 2-րդ. հրատ. /Համահավաք տեքստը կազմել և տպագրության է պատրաստել ԽՍՀՄ ԳԱ Հայկական ֆիլիալի Լեզվի և գրականության ինստիտուտի գիտբրիգադը՝ հետևյալ կազմով՝ Մ. Աբեղյան, Գ. Աբով, Ա. Ղանալանյան; Ընդ. խմբ. և առաջաբան՝ Ի. Ա. Օրբելու.- Երևան: Տպ․ Հայպետհրատի, 1961.- LXIV, 334 Էջ, 12 թերթ նկ.:


Կորյուն։ Վարք Մաշտոցի /Բնագիրը, ձեռագրական այլ ընթերցվածներով, թարգմ., առաջաբանով և ծանոթագր. ի ձեռն Մ. Աբեղյանի․- Երևան: Տպ․ Հայպետհրատի, 1962.- 177 էջ:

Կորյուն։ Վարք Մաշտոցի․- Երևան: Տպ․ Հայպետհրատի, 1962.- Էջ 5-68․- Մեսրոպ Մաշտոցը և հայ գիր ու գրականության սկիզբը:

Ասույթներ Մ. Մաշտոցի մասին /Մ․ Աբեղյան, Հ. Մանանդյան, Լեո //Սովետական գրականություն.- 1962.- № 5.- Էջ 3-5:

[Ասույթներ Մ. Մաշտոցի մասին: Մ. Աբեղյան և ուրիշներ] //Սովետական Հայաստան.- 1962.- № 5.- Էջ 3-5:

Մեսրոպ Մաշտոց: (Հոդվածների ժողովածու).- Երևան։ ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1962.- Էջ 242-305․- Մեսրոպ Մաշտոցը և հայ գիր ու գրականության սկիզբը:

Вечно живое имя. [Высказывания М. Абегяна, В. Ланглуа, Мейэ и др. о Месропе Маштоце] //Коммунист.- 1962.- № 124.- 27 мая.- С. 3.


Հայոց լեզվի տեսություն /Տեքստը տպագրության պատրաստեց և խմբագրեց դոց. Ալ. Ս. Մարգարյան.- Երևան։ «Միտք», 1965.- 699 էջ, 1 թերթ դիմանկ.։


Երկեր։ Հ․ Ա․ /Խմբագրական կոլեգիա՝ Է․ Բ․ Աղայան, Պ․ Հ․ Հակոբյան, Ս․ Բ․ Հարությունյան, Ա․ Տ․ Ղանալանյան, Կ․ Ա․ Մելիք—Օհանջանյան, Վ․ Ս․ Նալբանդյան, Է․ Ա․ Պիվազյան, Խ․ Ս․ Սարգսյան.- Երևան։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ․, 1966.- ԻԴ, 570 էջ, 1 թերթ դիմանկ.:


Երկեր: Հ․ Բ․ /Խմբագրական կոլեգիա՝ Է․ Բ․ Աղայան, Պ․ Հ․ Հակոբյան, Ս․ Բ․ Հարությունյան, Ա․ Տ․ Ղանալանյան, Կ․ Ա․ Մելիք—Օհանջանյան, Վ․ Ս․ Նալբանդյան, Է․ Ա․ Պիվազյան, Խ․ Ս․ Սարգսյան.- Երևան։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1967.- 386 էջ:


Երկեր։ Հ․ Գ․ /Խմբագրական կոլեգիա՝ Է․ Բ․ Աղայան, Պ․ Հ․ Հակոբյան, Ս․ Բ․ Հարությունյան, Ա․ Տ․ Ղանալանյան, Կ․ Ա․ Մելիք—Օհանջանյան, Վ․ Ս․ Նալբանդյան, Է․ Ա․ Պիվազյան, Խ․ Ս․ Սարգսյան.- Երևան։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1968.- 693 էջ:


Հազար ու մի խաղ։ Ժողովրդական երգարան․- Երևան։ ՀԿԿ Կենտկոմի հրատ․, 1969․- 134 էջ։


Երկեր։ Հ․ Դ․ /Խմբագրական կոլեգիա՝ Է․ Բ․ Աղայան, Պ․ Հ․ Հակոբյան, Ս․ Բ․ Հարությունյան, Ա․ Տ․ Ղանալանյան, Կ․ Ա․ Մելիք—Օհանջանյան, Վ․ Ս․ Նալբանդյան, Է․ Ա․ Պիվազյան, Խ․ Ս․ Սարգսյան.- Երևան։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1970.- 635 էջ:

Առաքել վարդապետ Դավրիժեցի //Էջմիածին.- 1970.- № 5.- Էջ 15-18:


Երկեր: Հ․ Ե․ /Խմբագրական կոլեգիա՝ Է․ Բ․ Աղայան, Պ․ Հ․ Հակոբյան, Ս․ Բ․ Հարությունյան, Ա․ Տ․ Ղանալանյան, Կ․ Ա․ Մելիք—Օհանջանյան, Վ․ Ս․ Նալբանդյան, Է․ Ա․ Պիվազյան, Խ․ Ս․ Սարգսյան.- Երևան։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1971.- 510 էջ:


Երկեր։ Հ․ Զ․ /Խմբագրական կոլեգիա՝ Է․ Բ․ Աղայան, Պ․ Հ․ Հակոբյան, Ս․ Բ․ Հարությունյան, Ա․ Տ․ Ղանալանյան, Կ․ Ա․ Մելիք—Օհանջանյան, Վ․ Ս․ Նալբանդյան, Է․ Ա․ Պիվազյան, Խ․ Ս․ Սարգսյան.- Երևան։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1974.- 847 էջ:


Երկեր։ Հ․ Է․ /Խմբագրական կոլեգիա՝ Է․ Բ․ Աղայան, Պ․ Հ․ Հակոբյան, Ս․ Բ․ Հարությունյան, Ա․ Տ․ Ղանալանյան, Կ․ Ա․ Մելիք—Օհանջանյան, Վ․ Ս․ Նալբանդյան, Է․ Ա․ Պիվազյան, Խ․ Ս․ Սարգսյան.- Երևան։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1975.- 602 էջ:

История древнеармянской литературы.- Ереван: Изд-во АН АрмССР.- 1975.- 606 с.


Կորյուն: Վարք Մաշտոցի.- Երևան, 1979.- Էջ 57-82.- Առաջաբան:


Կորյուն: Վարք Մաշտոցի /Բնագիրը, թարգմ., ներած. և ծանոթագր. Մ. Աբեղյանի.- Երևան։ Հրատ․ Երևանի համալսարանի, 1981.- 362 էջ:

Հին գուսանական ժողովրդական երգեր։ Արտատիպ. ՀՍԽՀ Պետ համալսարանի «Տեղեկագիր» № 2-3, № 4, № 6 /ՀՍԽՀ Լուսժողկոմատ Պետական համալսարան․- Երևան, 1981.- 269 էջ։

Մովսես Խորենացի։ Հայոց պատմություն /Քննական բնագիրը Մ. Աբեղյանի, Ս. Հարությունյանի․- Երևան։ Հրատ․ Երևանի համալսարանի, 1981.- 588 էջ:


Երկեր։ Հ․ Ը․ /Խմբագրական կոլեգիա՝ Է․ Բ․ Աղայան, Պ․ Հ․ Հակոբյան, Ս․ Բ․ Հարությունյան, Ա․ Տ․ Ղանալանյան, Կ․ Ա․ Մելիք—Օհանջանյան, Վ․ Ս․ Նալբանդյան, Է․ Ա․ Պիվազյան, Խ․ Ս․ Սարգսյան.- Երևան։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1985.- 671 էջ: