 | Աղայան Ծատուր Պավելի (1912-1982) |
 |
|
«Ծ. Պ. Աղայանը քաղաքական-հասարակական ակտիվ գործիչ է, մարքսիզմ-լենինիզմի մարտնչող պրոպագանդիստ։ Նա հիանալի մարդ ու քաղաքացի է: Բազմաթիվ թելերով կապված լինելով հայ ժողովրդի հետ, ամեն կերպ ջանում էր իր գիտելիքները ծառայեցնել ժողովրդին»
Խ. Բարսեղյան
Ծատուր Պավելի Աղայանը ծնվել է 1912 թ. հունվարի 13-ին Ադրբեջանի Փիփ (ներկայիս Զագլիկ) հայկական գյուղում: Վախճանվել է 1982 թ. մարտի 12-ին Երևանում:
1921-1925 թթ. սովորել է Մարտունի գյուղի տարրական դպրոցում:
1925 թ. ընդունվել է ՀամԼԿԵՄ շարքերը:
1926-1930 թթ. սովորել է Գյանջայի (այժմ Կիրովաբադ ) հայկական մանկավարժական տեխնիկումում:
1930-1933 թթ. աշխատել է Շամխորի շրջանի Մարտունու, Ջագիրի և Չարդախլուի դպրոցներում որպես ուսուցիչ և ուսմասվար: Ընտրվել է ԱՍՍՀ ուսուցիչների II համագումար պատգամավոր:
1932-1937 թթ. սովորել է Մոսկվայի Չերնիշևսկու անվան պատմա-փիլիսոփայական ինստիտուտի պատմության ֆակուլտետում:
1938 թ. ընդունվել է Մոսկվայի Լոմոնոսովի անվան պետական համալսարանի պատմության ֆակուլտետի ասպիրանտուրան` ՍՍՀՄ պատմության գծով:
1941 թ. ստացել է պատմական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան:
1941-1948 թթ. Բաքվի Լենինի անվան մանկավարժական ինստիտուտի հայկական բաժնի պրոռեկտոր և Կիրովի անվան պետական համալսարանի դոցենտ: Ադրբեջանական ՍՍՀ ԳԱ պատմության ինստիտուտի ավագ գիտական աշխատող և գիտնական քարտուղար:
1942 թ. ընդունվել է ՍՄԿԿ շարքերը:
1948 թ. ստացել է պատմական գիտությունների դոկտորի գիտական աստիՃան:
1948-1950 թթ. Հայկական ՍՍՀ ԳԱ պատմության ինստիտուտի սովետական շրջանի պատմության բաժնի վարիչ և Երևանի Խ. Աբովյանի անվան հայկական մանկավարժական ինստիտուտի պրոֆեսոր:
1949-1952 թթ. ՀՍՍՀ ԳԱ հասարակական գիտությունների «Տեղեկագրի» խմբագիր:
1950 թ. ընտրվել է Հայկական ՍՍՀ ԳԱ թղթակից-անդամ: Նշանակվել է ՍՄԿԿ Կենտկոմին կից մարքսիզմ-լենինիզմի ինստիտուտի հայկական մասնաճյուղի դիրեկտորի գիտական գծով տեղակալ:
1950-1954 թթ. ընտրվել է ՀԿԿ Կենտկոմի անդամության թեկնածու: ՀԿԿ Կենտկոմի գիտության և բուհերի բաժնի վարիչ:
1950-1961 թթ. Երևանի պետական համալսարանի պրոֆեսոր:
1954-1961 թթ. Հայկական ՍՍՀ ԳԱ պատմության ինստիտուտի նոր շրջանի պատմության բաժնի վարիչ:
1955 թ. պարգևատրվել է «Պատվո նշան» շքանշանով և «Աշխատանքային արիության համար» մեդալով:
1961-1968 թթ. ՍՄԿԿ Կենտկոմին կից մարքսիզմ-լենինիզմի ինստիտուտի հայկական մասնաճյուղի տնօրեն:
1963-1971 թթ. Հայկական ՍՍՀ Գերագույն սովետի դեպուտատ։ Հայկական ՍՍՀ Գերագույն սովետի գիտության և լուսավորության հանձնաժողովի նախագահ:
1964-1971 թթ. Հայաստանի Կոմկուսի Կենտկոմի անդամ:
1965 թ. պատմաբանների ` Վիեննայի 12-րդ միջազգային կոնգրեսի պատգամավոր:
1968 թ. ընտրվել է Հայկական ՍՍՀ ԳԱ իսկական անդամ:
1968-1976 թթ. Հայկական ՍՍՀ ԳԱ հասարակական գիտությունների բաժանմունքի ակադեմիկոս-քարտուղար:
1969-1973 թթ. Հայկական ՍՍՀ ԳԱ «Լրաբեր»-ի գլխավոր խմբագիր:
1970 թ. պատմաբանների ` Մոսկովյան 13-րդ կոնգրեսի պատգամավոր:
- Պարգևատրվել է «Աշխատանքային արիության համար» հոբելյանական մեդալով:
1971 թ. Հայաստանի Կոմկուսի Կոնտկոմի վերստուգիչ հանձնաժողովի անդամ:
- Պարգևատրվել է «Աշխատանքային կարմիր դրոշի» շքանշանով:
1972 թ. պարգևատրվել է Հայկական ՍՍՀ Գերագույն սովետի պատվոգրով:
1973 թ. Հայկական ՍՍՀ ԳԱ պատմության ինստիտուտի նոր շրջանի պատմության բաժնի վարիչ:
1974 թ. շնորհվել է Հայկական ՍՍՀ գիտության վաստակավոր գործչի կոչում:
- Մասնակցոլ է Ուլան-Բատորում կայացած միջազգային կոնֆերանսին:
1975 թ. պատմաբանների ` Սան-Ֆրանցիսկոյի 14-րդ միջազգային կոնգրեսի պատգամավոր:
ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս, գիտության վաստակավոր գործիչ, պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Ծատուր Պավելի Աղայանը ծնվել է 1912 թ. հունվարի 13-ին Ելիզավետոպոլի (Գանձակի) նահանգի Փիփ (այժմ Զագլիկ) գյուղում, հողագործի ընտանիքում։
Հոկտեմբերյան սոցիալիստական մեծ հեղափոխության հաղթանակից հետո Աղայանների ընտանիքը տեղափոխվում է Շամխորի շրջանի Գոլիցինո (այժմ Մարտունի) գյուղը։
Տարրական կրթությունը Աղայանը ստացել է Գոլիցինո գյուղում, որտեղ աչքի է ընկել որպես դպրոցի առաջադեմ աշակերտներից մեկը։
Ծ. Աղայանը ակտիվ աշխատանքի ջիղ ուներ։ Նա 1925 թ. ընդունվեց կոմերիտմիության շարքերը։
Ուշիմ և օժտված պատանին 1926 թ. ընդունվում է Գյանջայի (այժմ Կիրովաբադ) մանկավարժական տեխնիկումը։ Տեխնիկումի դասընթացներին զուգընթաց նա գերազանց գնահատականներով ավարտում է Գյանջայի ԼԿԵՄ քաղաքային կոմիտեին կից քաղաքական դասընթացները և գործուղվում Շամխորի շրջան` կոլտնտեսությունների կազմակերպման աշխատանքներին աջակցելու համար։ Այստեղ էլ նա ցուցաբերում է իրեն որպես եռանդուն կազմակերպիչ։
1930 թ. տեխնիկումը հաջողությամբ ավարտելուց հետո նա աշխատում է Շամխորի շրջանի Մարտունու, Ջագիրի և ապա Չարդախլուի բազային օրինակելի դպրոցում որպես ուսուցիչ և ուսմասվար։ Նա միաժամանակ շրջանի հայկական դպրոցների մեթոդխորհրդի նախագահն էր։ Ադրբեջանի լուսժողկոմատը, հաշվի առնելով Ծ. Աղայանի օրինակելի աշխատանքը, 1932/33 ուս. տարում նրան գործուղում է Մոսկվա` ուսումը շարունակելու։
1933 թ. Ծ. Աղայանը ընդունվում է Մոսկվայի պատմափիլիսոփայական-գրական ինստիտուտը, որն ավարտում է 1937-ին` առաջին կարգի դիպլոմով։ Մինչ այդ, 1936 թ. նա միաժամանակ ավարտել է նաև Երևանի հեռակա մանկավարժական ինստիտուտը։ Ծ. Աղայանը աշխատել է որպես Լեռնային Ղարաբաղի մարզի Մարտունու շրջանի լուսբաժնի տեսուչ, ապա` մարզային լուսբաժնի մեթոդ կաբինետի վարիչ, Բաքվի № 3 դպրոցի ուսումնական մասի վարիչ, պատմություն է դասավանդել Ստեփանակերտի և Բաքվի միջնակարգ դպրոցներում, Լեռնային Ղարաբաղի պարբերականերում հանդես է եկել մի շարք հոդվածներով։
Տակավին ուսանողական տարիներին Ծ. Աղայանը հետաքրքրություն է հանդես բերում դեպի պատմական գիտությունը։ 1938 թ. նա ընդունվում է Մոսկվայի Լոմոնոսովի անվան Պետական համալսարանի պատմության ֆակուլտետի ասպիրանտուրան, մասնագիտանում ՍՍՀՄ ժողովուրդների պատմության հետազոտման բնագավառում։ Նրա գիտական ղեկավարն է եղել հայտնի արևելագետ պրոֆ. Բ. Զախոդերը։
1939 թ. Ծ. Աղայանը Մոսկվայից երկու ամսով գործուղվել է Երևան և ակադեմիկոս Հ. Մանանդյանի ղեկավարությամբ ավարտել է «Սասունցի Դավիթ» էպեսի էպոխային վերաբերվող ասպիրանտական աշխատությունը։ Ասպիրանտական ուսումնառության տարիներին Ծ. Աղայանը հադիպումներ է ունեցել և խորհրդատվություն է ստացել նաև ակադեմիկոս Հ. Օրբելուց և արևելագետ պրոֆ. Ի. Պետրուշևսկուց։ Ասպիրանտուրայում Ծ. Աղայանը հատկապես ուսումնասիրում էր Անդրկովկասյան ժողովուրդների ռուսական կողմնորոշման և նրանց պատմական կապերի պրոբլեմը։ Հաջողությամբ և ժամկետից շուտ ավարտելով ասպիրանտուրան, Աղայանը 1941 թ. հունիսի 25-ին Մոսկվայի Լոմոնոսովի անվան պետական համալսարանի պատմության ֆակուլտետում պաշտպանում է «Ադրբեջանական առաջին լուսավորիչ-պատմաբան Ա. Կ. Բաքիխանովի «Կուդսի» դիսերտացիոն աշխատությունը, որի համար նրան շնորհում է պատմական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան։
Մանկավարժական գործունեությունը նա հմտորեն զուգակցում է գիտահետազոտական աշխատանքին, պատմակուսակցական և գիտական մամուլում հրատարակում է մի շարք արժեքավոր ուսումնասիրություններ։ Ծ. Պ. Աղայանը «1870 թ. գյուղացիական ռեֆորմը Ադրբեջանում» մենագրությամբ 1948 թ. պաշտպանում է դիսերտացիա և ստանում պատմական գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճան։ Այդ մենադրությունը խոշոր ներդրում է երկրամասի ագրարային հարաբերությունների, հասարակական մտքի հետազոտման ասպարեզում։
1948 թ. ՀՍՍՀ ԳԱ պատմության ինստիտուտի հրավերով Ծ. Աղայանը տեղափոխվում է Երևան։ Այստեղ նա առաջին օրերից սերտորեն կապվում է Հայաստանի գիտական շրջանների հետ և առաջ քաշում մի շարք ժամանակակից պրոբլեմներ։ Արժեքավոր է նրա «Հոկտեմբերյան Սոցիալիստական մեծ հեղափոխությունը և բաքվի 1918 թ. սովետական իշխանությունը» աշխատությունը, որը լույս է տեսել 1948 թ. ՀՍՍՀ ԳԱ հասարակականգիրություններ «Տեղեկագրում»։
1950-1954 թթ. Ծ. Աղայանը զգալի դեր է կատարում Սովետական Հայաստանի գիտությունների ակադեմիայի պատմության ինստիտուտում` հայ ժողովրդի պատմության ակտուալ թեմաների մշակման և պատմագիտական աշխատությունների տեսական մակարդակի բարձրացման ասպարեզում։ Նա պատմության ինստիտուտում գլխավորում է նորաստեղծ Սովետական շրջանի պատմության բաժինը և ձեռնամուխ լինում առաջին անգամ Հայկական ՍՍՀ սիստեմատիկ պատմության ստեղծման գործին։ Համախմբելով սովետական շրջանի պատմությամբ զբաղվող հեղինակների մի ամբողջ խումբ, ստեղծագործական քննարկումների և հետևողական աշխատանքի շնորհիվ ստեղծվում են «Սովետական Հայաստանի պատմության ուրվագծերը»։ Այդ տարիներին նա խմբագրում էր նաև ՀՍՍՀ ԳԱ հասարակակն գիտությունների «Տեղեկագիրը»։
Գիտական աչքի ընկնող աշխատությունների համար Ծ. Աղայանը 1950 թ. ընտրվում է ՀՍՍՀ ԳԱ թղթակից-անդամ։ Նույն թվականին նա նշանակվում է ՍՄԿԿ ԿԿ-ին կից Մարքսիզմ-լենինիզմի ինստիտուտի Հայկական ֆիլիալի տնօրենի գիտական գծով տեղակալ։
Ծ. Պ. Աղայանը գիտական գործունեությանը զուգընթաց Հայաստանում վարում է կուսակցական, սովետական և հասարակական աշխատանքներ։ 1950-1954 թթ. աշխատում է Հայաստանի կոնունիստական կուսակցության կենտկոմում որպես գիտության և կուլտուրայի բաժնի վարիչ, 1954-1961 թթ. վարում է հանրապետության գիտությունների ակադեմիայի Պատմության ինստիտուտի նոր պատմության բաժինը, իսկ 1961-1968 թթ.` ՍՄԿԿ կենտկոմին կից Մարքսիզմ-լենինիզմի ինստիտուտի հայկական ֆիլիալի տնօրենի պաշտոնը։
Ծ. Աղայանը 1950-1954 թթ. եղել է ՀԿԿ կենտկոմի անդամության թեկնածու, 1963-1971 թթ. ընտրվել է ՀԿԿ կենտկոմի անդամ, ՀՍՍՀ Գերագույն սովետի դեպուտատ և գիտության և լուսավորության հանձնաժողովի նախագահ։ 1971 թ.-ից նա ՀԿԿ կենտկոմի վերստուգիչ հանձնաժողովի անդամ էր։
Ծ. Աղայանը 1968 թ. ընտրվում է ՀՍՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս։ Նա հանրապետության ԳԱ ՍՄԿԿ պատմության գծով առաջին ակադեմիկոսն է։ 1968 թ. ընտրվել է ՀՍՍՀ ԳԱ հասարակական գիտությունների բաժանմունքի ակադեմիկոս-քարտուղար։
1968-1973 թթ. նա նորից խմբագրել է ՀՍՍՀ ԳԱ «Հասարակական գիտությունների լրաբերը», իսկ 1973 թ.-ից գլխավորել է Պատմության ինստիտուտի նոր պատմության սեկտորը։
Պատմագիտական հարուստ գրականությանն ու արխիվային վավերագրերին քաջածանոթությունը, վերլուծելու և ընդհանրացնելու կարողությունը հնարավորություն են ընձեռնել Ծ. Աղայանին ստեղծելու արժեքավոր մենագրություններ։ Նրա «Հեղափոխական շարժումները Հայաստանում 1905-1907 թվականներին» մենագրությունը կարևոր ավանդ է ռուսական առաջին հեղափոխության տարիներին Հայաստանի պատմության մարքսիստական լուսաբանման ասպարեզում։ Հատկապես արժեքավոր է այն, որ հեղինակը առաջին անգամ գիտականորեն հիմնավորել է ռուսական առաջին հեղափոխության պատմական նշանակությունը ոչ միայն հայ ժողովրդի քաղաքական կյանքում, այլ նաև նրա նշանակությունը հայ հասարակական մտքի զարգացման ու կուլտուրայի առաջընթացի բնագավառում։ Այդ թեմայով նա հրապարակել է մի շարք հոդվածներ, այդ թվում` «Բանվորական շարժումը Ալավերդում 1905-1907 թվականներին», «Հեղափոխական շարժումները Ալեքսանդրապոլում 1905-1907 թթ.»։
Հայաստանի հեղափոխական շարժումների պատմության պրոբլեմների ուսումնասիրությանն է նվիրված Ծ. Պ. Աղայանի 1957 թ. հրատարակած «Հոկտեմբերյան ռևոլյուցիան և հայ ժողովրդի ազատագրումը» մենագրությունը, որն առատ և արժեքավոր նյութեր է պարունակում Սովետական իշխանության հաստատման համար Հայաստանի և Անդրկովկասի աշխատավորների մղած պայքարի պատմությունից։ 1961 թ. հեղինակային կոլեկտիվի հետ միասին հրատարակել է «Հայ ժողովրդի պատմություն» բազմահատորյակի ծավալուն պրոսպեկտը։ 1962 թ. Ծ. Աղայանը հրատարակել է «Великий октябрь и борьба трудящихся Армении за победу Советской власти» մենագրությունը։ Այն ամբողջացնում է նախորդ` «Հոկտեմբերյան ռևոլյուցիան և հայ ժողովրդի ազատագրումը» գրքում բարձրացված պրոբլեմները, դրանք քննարկում ավելի լայն հարաբերությունների ֆոնի վրա։
Ակադեմիկոս Ծ. Պ. Աղայանը եռանդուն մասնակցություն է ցույց տվել ՍՄԿԿ պատմության և ՍՍՀՄ ժողովուրդների պատմության մոնումենտալ աշխատությունների ստեղծման և հրատարակման գործին։ Նա հանդիսանում է մարքսիզմ-լենինիզմի կլասիկների մի շարք աշխատությունների հայերեն հրատարակությունների խմբագիր։
Ծ. Պ. Աղայանը մեծ վաստակ ունի գիտական կադրերի պատրաստման ասպարեզում։ Նրա ղեկավարությամբ 40 ասպիրանտներ գրել են աշխատություններ և պաշտպանել թեկնածուական դիսերտացիա, նրանցից 10-ը արդեն գիտության դոկտորներ են։
Ծ. Պ. Աղայանը հայագիտության և Կովկասի պատմության հարցերով հանդես է եկել Վիեննայի (1965 թ.) և Մոսկվայի (1970թ.) պատմաբանների միջազգային կոնգրեսներում, զեկուցումներ է կարդացել Սիրիայում, Լիբանանում. Գերմանական ֆեդերատիվ հանրապետությունում, Հնդկաստանում, Ֆինլանդիայում, Մոնղոլիայի ժողովրդական հանրապետությունում և այլ երկրներում։ Գիտական արժեքավոր ինֆորմացիա են պարուակում նրա պատմաբանների միջազգային 12-րդ կոնգրեսին նվիրված հոդվածները, որոնք լույս են տեսել 1966 թ. հասարակական գիտությունների «Լրաբեր»-ում և «Սովետական Հայաստան»-ում։
Պրոֆ. Ծ. Պ. Աղայանը գիտության վաստակավոր գործիչ է։ Նա 1975 թ. օգոստոսին սովետական պատգամավորության կազմում մասնակցել է Սան-Ֆրանցիսկոյում (ԱՄՆ) տեղի ունեցած պատմական գիտության XIV միջազգային կոնգրեսին, ուր ելույթ է ունեցել «Փոքրամասնությունը որպես պատմական երևույթ» թեմայով կարդացված զեկուցման շուրջը, բանավիճելով բուրժուական գաղափարախոսությունների հետ, մարքսիստ պատմաբանը ցույց է տվել լենինյան ազգային քաղաքականության հաղթանակը ՍՍՀՄ-ում, նշել է, որ սովետական կարգերի և սոցիալիզմի հաղթանակի շնորհիվ մեր երկրում ստեղծվել է ազգերի տնտեսական, կուլտուրական և իրավական լիակատար հավասարություն և այդ բազայի վրա էլ, այսպես կոչված, ազգային փոքրամասնության հասկացողությունը վերացել է։
1976 թ. սկզբներին ՀՍՍՀ ԳԱ հրատարակչությունը լույս է ընծայում Ծ. Պ. Աղայանի «В. И. Ленин и создание Закавказских Советских республик» աշխատությունը և «Հայ ազգային ազատագրական շարժումների պատմությունից» ծավալուն մենագրությունը։
Գիտամանկավարժական գործունեության և անբասիր աշխատանքի համար Ծ. Պ. Աղայանը արժանացել է կառավարական բարձր պարգևների. Նա պարգևատրվել է «Աշխատանքային Կարմիր դրոշի», «Պատվո նշան» շքանշաններով, մի շարք մեդալներով և ՀՍՍՀ Գերագույն սովետի «Պատվոգրով»։
Ակադեմիկոս Ծ. Պ. Աղայանը զինված մարքս-լենինյան տեսությամբ, հումանիտար գիտությունների խաչմերուկներում առաջ է քաշել և գիտական լուծում տվել պատմության կնճռոտ պրոբլեմներին։ Նա հաջողությամբ բացահայտել է ագրարային ռեֆորմի առանձնահատկությունները, փորփրել նրա ծալքերը, լուսաբանել հեղափոխական շարժումները, վեր հանել ժողովրդական մասսաների դերը, ցույց տվել կոմունիստական կազմակերպությունների գործունեությունը, Հայաստանում սոցիալիզմի կառուցման պրոցեսը և նրա օրինաչափությունները։
Իբրև հանրապետության գաղափարական ճակատի ղեկավար աշխատողներից մեկը` նա ջանացել է բարձրացնել հասարակական գիտության արդյունավետությունը, ուշադրության կենտրոնում պահել հիմնարար հետազոտությունների, գիտատեխնիկական հեղափոխության և առավել կարևոր ու հեռանկարային ուղղությունների մշակումը։
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Աշակերտների տնային ուսումնական աշխատանքների մասին: Խորհրդ. Ղարաբաղ. - 1936. - № 1:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Մայրենի լեզվի ուսուցման խնդրի շուրջը: Օգնություն ուսուցչին. - 1936. - № 2. - էջ 40-42:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Մանկավարժական խորհրդակցությունների աշխատանքների մասին: Խորհրդ. Ղարաբաղ. - 1936. - № 36:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ձմեռային արձակուրդը դպրոցականների ուրախության տոնն է: Խորհրդ. Ղարաբաղ. - 1937. - № 39:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Նախադպրոցական հիմնարկների աշխատակիցներն օրինակելի կերպով են դիմավորում նոր տարուն: Խորհրդ. Ղարաբաղ. - 1937. - 1 հունվարի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ադրբեջանցիների, վրացիների և հայերի պայքարը Հռոմի զավթիչների դեմ (I դարից մինչև մեր թվարկությունը): Օգնություն ագիտատորին և պրոպագանդիստին. - Բաքու. - 1942. - № 1:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Անառիկ քաղաքը։ [Ստալինգրադի մասին]: Կոմունիստ. - Բաքու. - 1942. - 22 նոյեմբերի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Կայզերական Գերմանիայի կործանումը: Օգնություն ագիտատորին և պրոպագանդիստին. - Բաքու. - 1942. - № 9:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ջևանշիր: Օգնություն ագիտատորին և պրոպագանդիստին. - Բաքու. - 1942. - № 10-11:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Բանակի գեներալ Հ. Բաղրամյանը: Օգնություն ագիտատորին և պրոպագանդիստին. - Բաքու. - 1943. - № 30-31:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Կովկասյան ժողովուրդների հերոսական անցյալը: Օգնություն ագիտատորին և պրոպագանդիստին. - Բաքու. - 1943. - № 18:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայ կնոջ հերոսական անցյալից: Օգնություն ագիտատորին և պրոպագանդիստին. - Բաքու. - 1943. - № 32-33. - էջ 21-30:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայ կնոջ հերոսական անցյալից: Սովետ. Ղարաբաղ. - 1943. - 21, 24, 31 օգոստոսի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ղարաբաղի հերոսական անցյալից: Օգնություն ագիտատորին և պրոպագանդիստին. - Բաքու. - 1943. - № 12:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Библиография о Бакиханове: Изв. Азерб. филиала АН СССР. - 1943. - № 5. - С. 100-117.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Героический Кавказ. (Из высказываний историков и летописцев о героизме кавказцев): Баку. - 1943. - 35 с. (АН СССР Азерб. филиал. Ин-т истории).
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ադրբեջանական ականավոր պատմաբան Ա. Բաքիխանովը։ (Ծննդյան 150-ամյակի առթիվ): Կոմունիստ. - Բաքու. - 1944. - 18 հունիսի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Բաքիխանովը և ռուսական կուլտուրան: Կոմունիստ. - Բաքու. - 1944. - 25 հուլիսի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Բաքիխանովը և ռուսական կուլտուրան: Հատուկ թողարկում ռազմաճակատի համար. - 1944. - 20 հունիսի:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Бакиханов на военной и дипломатической службе. К 150-летию со дня рождения Аббас Кули Ага Бакиханова: Коммунист. - Ер. - 1944. - 25 июня.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Военная и дипломатическая деятельность Аббас Кули Ага Бакиханова. (К 150-летию со дня рождения): Таблигатчы. - Баку. - 1944. - № 4. - С. 41-46. На азерб. яз.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Род Бакиханова: Изв. Азерб. филиал АН СССР. - 1944. - № 5. - С. 50-59.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Талантливый военный деятель. (К 150-летию со дня рождения А. Бакханова): Коммунист. - Баку. - 1944. - 25 июня. На азерб. яз.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ժայռին շղթայված Պրոմեթեոսը։ (Ն. Գ. Չերնիշևսկու մահվան 56-ամյակը): Կոմունիստ. - Բաքու. - 1945. - 30 հոկտեմբերի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ինչու Վ. Ի. Լենինը իմպերիալիզմը Ռուսաստանում անվանել է ռազմաֆեոդալական: Կոմունիստ. - Բաքու. - 1945. - 21 հոկտեմբերի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հաղթանակով վերադարձավ։ [Գվարդիայի գնդապետ Ս. Մանվելյանի մասին]: Կոմունիստ. - Բաքու. - 1945. - 1 օգոստոսի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Յոթ խիզախ եղբայրները: Կոմունիստ. - Բաքու. - 1945. - 30 հոկտեմբերի:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Новые материалы о Мирзе Джафаре Топчибашеве: Бакинский рабочий. - 1945. - 13 октября.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
«Աքինչի»-ն և 19-րդ դարի 70-ական թվականների հայկական մամուլը: Կոմունիստ. - Բաքու. - 1946. - 30 հուլիսի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Կոմունիստ. - Բաքու. - 1946. - 21 հուլիսի: Լեո. Հայոց պատմություն. - Հ. 3. - Եր. – 1946. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ղարաբաղի տոհմական ընտանիքների մասին: Սովետ. Ղարաբաղ. - 1946. - 1 օգոստոսի:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Военные деятели «чардахлинцы»: Таблигатчы. - Баку. - 1946. - № 8. На азерб. яз.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Газета «Экинчи» и армянская периодическая печать 70-х годов XIX века: Доклады АН Азерб. ССР. - Т. 2. - 1946. - № 8. - С. 357-359.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ադրբեջանական տաղանդավոր լուսավորիչ-պատմաբան Ա. Բաքիխանովը։ (Մահվան 100-ամյակի առթիվ): Կոմունիստ. - Բաքու. - 1947. - 31 մայիսի:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Видный азербайджанский историк А. Бакиханов. (К 100-летию со дня смерти: Совет Эрманистаны. - Ер. - 1947. - 30 мая. На азерб. яз.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Выдающийся азербайджанский просветитель-историк А. Бакиханов. [К 100-летию со дня смерти]: Изв. АН Азерб. ССР. - 1947. - № 4. - С. 67-97.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Выдающийся азербайджанский просветитель. [100-летие со дня смерти А. Бакиханова]: Молодежь Азербайджана. - 1947. - 1 июня.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Детские годы Аббаскули Ага Бакиханова. [К 100-летию со дня смерти]: Азербайджан пионери. - Баку. - 1947. - 7 июня. На азерб. яз.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Мирза-Джафар Топчибашев и его «Победная песня»: Изв. АН Азерб. ССР. - 1947. - № 1. - С. 53-62.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Некоторые дополнительные данные к материалам по истории рода Бакихановых: Изв. АН Азерб. ССР. - 1947. - № 4. - С. 140-147.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հոկտեմբերյան սոցիալիստական մեծ ռևոլյուցիան և Բաքվի 1918 թ. իշխանությունը: Տեղեկագիր / ՀՍՍՌ ԳԱ. - 1948. - № 10. - էջ 7-28:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Սովետական իշխանության համար մղված պայքարի հերոսական էջերից։ (Բաքվի 26 կոմիսարների հիշատակին): Պարտ. կյանք. - 1948. - № 9. - էջ 13-22:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
А. Бакиханов: Баку: Изд-во АН Азерб. ССР. - 1948. - 177 с., илл. (АН Азерб. ССР Ин-т истории им. А. Бакиханова).
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Хачатур Абовян и его азербайджанские друзья: Совет Эрманистаны. - Ер. - 1948. - 18 июня. На азерб. яз.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Լենինը և Ստալինը Հոկտեմբերյան սոցիալիստական մեծ ռևոլյուցիայի կազմակերպիչներ: Տեղեկագիր / ՀՍՍՌ ԳԱ, հաս. գիտ. - 1949. - № 1. - էջ 3-23:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ամերիկյան իմպերիալիզմի հանցագործ ծրագրերը կտապալվեն: Սովետ. Հայաստան. - 1950. - № 10. - էջ 15:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Սովետական ժողովրդի բարոյա-քաղաքական միասնությունը կոմունիստների ու անպարտիականների բլոկի հիմքն է: Սովետ. Հայաստան. - 1950. - № 2. - էջ 22-24:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Սովետական Հայաստանը սոցիալիզմի հաղթանակի և Ստալինյան կոնստիտուցիայի ժամանակաշրջանում (1935-1941 թթ.): Տեղեկագիր / ՀՍՍՌ ԳԱ. - 1950. - № 6. - էջ 17-91:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Вековая дружба закавказских народов: Сталинец. - 1950. - 17 сентября.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Всероссийская октябрьская политическая стачка 1905 года. (К 45-летию со дня начала забастовки на Московско-казанской хелезной дороге): Коммунист. - Ер. - 1950. - 20 октября.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Известия АН Арм. ССР, общественные науки. - 1950. - № 4. - С. 89-101: Хачапуридзе Г. В. Советская Грузия. - М.: Госполитиздат. - 1948. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
К вопросу об издании азербайджанской газеты «Экинчи» и связи «Экинчи» с армянской периодической печатью: Изв. АН Арм. ССР. обществ науки. - 1950. - № 11. - С. 51-65.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
К вопросу об издании газеты «Экинчи»: Труды Азерб. гос. ун-та, сер. ист. - 1950. - вып. 1. - С. 40-50.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Первые Советы рабочих депутатов. (К 45-летию Иваново-вознесенского Совета рабочих депутатов): Коммунист. - Ер. - 1950. - 26 мая.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Под знаменем Сталинской конституции. (К 30-летию Советской Армении): Коммунист. - Ер. - 1950. - 21 ноября.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Советская Армения за 30 лет: Изв. АН Арм. ССР, общест. науки. - 1950. - № 12. - С. 63-81.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Բոլշևիկների մամուլի օրը: Սովետ. Հայաստան. - 1951. - № 5. - էջ 18-19:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Մտքերի փոխանակություն ընկ. Գր. Ղափանցյանի զեկուցման շուրջը [նվիրված հայոց լեզվի մաքրության և լեզվաշինարարության հարցերին]։ Ընկ. Ծ. Աղայանի ելույթից: Տեղեկագիր / ՀՍՍՌ ԳԱ, հաս. գիտ. - 1951. - № 7. - էջ 27-36:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Гениальный вклад в учение марксизма-ленинизма. [О курсе лекций «Об основах ленинизма», прочитанном И. В. Сталиным в Свердловском ун-те]: Коммунист. - Ер. - 1951. - 26 апреля.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Известия АН Арм. ССР, общественные науки. - 1951. - № 9. - С. 87-95: Рштуни В. А. Крестьянское движение в Армении в XIX веке. - Ер.: Изд-во АН Арм. ССР. - 1948. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Բարձրացնել պարտկազմակերպությունների դերը գիտահետազոտական հիմնարկներում: Սովետ. Հայաստան. - 1952. - 7 հունիսի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ընկ. Ծ. Աղայանի ճառից (Հայաստանի Կոմունիստական (բոլշևիկյան) պարտիայի 16-րդ համագումարում): Սովետ. Հայաստան. - 1952. - 26 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Լենինը և Ստալինը Հոկտեմբերյան սոցիալիստական մեծ ռևոլյուցիայի կազմակերպիչներն են: Սովետ. Հայաստան. - 1952. - 15 հունվարի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ստեղծագործական մարքսիզմի հանճարեղ երկը: Պարտ. կյանք. - 1952. - № 6-15:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Վերածնված հայ ժողովուրդը: Պարտ. կյանք. - 1952. - № 11. - էջ 34-43:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Из истории борьбы азербайджанских и армянских крестьян против феодально-крепостнических отношений в дореформенный период XIX в.: Изв. АН Арм. ССР, обществ. науки. - 1952. - № 4. - С. 67-91.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Из истории борьбы азербайджанских и армянских крестьян против феодально-крепостнических отношений после реформы 1870 г.: Изв. АН Арм. ССР, обществ. науки. - 1952. - № 9. - С. 69-89.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Из речи Ц. Агаяна (на XVI съезде Компартии (большевиков) Армении): Коммунист. - Ер. - 1952. - 26 сентября.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
125-летие присоединения Армении к России: Совет Эрманистаны. - Ер. - 1953. - 4 марта. На азерб. яз.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Բանվորների ռևոլյուցիոն պայքարը Ալավերդում 1905-1907 թթ.: Ռևոլյուցիոն շարժումները Հայաստանում 1905-1907 թթ. (Հոդվածների ժողովածու). - Եր.։ Եր. համալս. հրատ. - 1955. - էջ 171-196:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայաստանը 1905-1907 թթ. ռևոլյուցիոն տարիներին: Ռևոլյուցիոն շարժումները Հայաստանում ռուսական առաջին ռևոլյուցիայի տարիներին։ (Հոդղածների ժողովածու). - Եր.։ ՀՍՍՌ ԳԱ. - 1955. - էջ 5-68:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ռևոլյուցիոն շարժումները Ալավերդում։ (Ռուսական առաջին ռևոլյուցիայի 50-ամյակը): Սովետ. Հայաստան. - 1955. - 21 հոկտեմբերի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ռևոլյուցիոն շարժումները Ալեքսանդրապոլում ռուսական առաջին ռևոլյուցիայի տարիներին։ (Ռուսական առաջին ռևոլյուցիայի 50-ամյակը): Տեղեկագիր / ՀՍՍՌ ԳԱ, հաս. գիտ. - 1955. - № 6. - էջ 63-77:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ռևոլյուցիոն շարժումները Հայաստանում 1905-1907 թթ.: Եր.։ ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ. - 1955. - 297 էջ։(ՀՍՍՌ ԳԱ պատմ. ին-տ):
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ռևոլյուցիոն շարժումները Հայաստանում 1905-1907 թթ.: Եր. - 1955. - 46 էջ։ (ՀՍՍՌ քաղ. և գիտ. գիտելիքների տարածման ը-թյուն):
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ռևոլյուցիոն շարժումները Հայաստանում 1905-1907 թթ.: Սովետ. մանկավարժ. - 1955. - № 12. - էջ 6-12:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Декабрьское вооруженное восстание. (К 50-летию первой русской революции 1905-1907 гг.): Коммунист. - Ер. - 1955. - 2 декабря.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Կարևոր ներդրում հայ ժողովրդի պատմության մեջ. - Տեղեկագիր / ՀՍՍՌ ԳԱ, հաս. գիտ. - 1956. - № 11. - էջ 107-112: Ղարիբջանյան Գ. Բ. Հայաստանի կոմունիստական կազմակերպությունները Սովետական իշխանության համար մղվող պայքարում. - Եր.։ Հայպետհրատ. - 1955. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Крестьянская реформа в Азербайджане в 1870 году: Баку: Изд-во АН Азерб. ССР. - 1956. - 403 с. (АН Азерб. ССР. Ин-т истории).
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Ценный труд о важнейшей вехе в истории народов Закавказья. - Изв. АН Арм. ССР, обществ. науки. - 1956. - № 7. - С. 109-117: Присоединение Азербайджана к России и его прогрессивные последствия в области экономики и культуры (XIX-нач.-XXвв.). - Баку: Изд-во АН Азерб. ССР. - 1955. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայաստանի աշխատավորների պայքարը հանուն սոցիալիստական ռևոլյուցիայի հաղթանակի 1917 թ. փետրվարից հետո: Տեղեկագիր / ՀՍՍՌ ԳԱ, հաս. գիտ. - 1957. - № 7. - էջ 3-17:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հոկտեմբերյան ռևոլյուցիան և հայ ժողովրդի ազատագրումը: Եր.։ Հայպետհրատ. - 1957. - 407 էջ:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Մեծ հոկտեմբերի 40-ամյակը: Սովետ. Հայաստան. - 1957. - № 10-11. - էջ 3-4:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
[Выступление по докладам Г. В. Хачапуридзе, И. А. Гусейнова и А. М. Акопяна]: Труды объедин. науч. сессии АН СССР и акад. наук Закавк. республик по обществ. наукам. (29 марта-2апр. 1954г.). Стеногр. отчет. Баку: Изд-во АН Азерб. ССР. - 1957. - С. 190-193.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Установление Советской власти в Армении: Объединенная сессия академий наук Азерб. ССР, Груз. ССР и Арм. ССР, посвященная 40-летию Великой Октябрьской социалистической революции. 19-23 окт. 1957 г. Тезисы докладов. - Ер. - 1957. - С. 16-20.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Известия АН Арм. ССР, общественные науки. - 1958. - № 3. - С. 93-102: Туманян О. Е. Экономическое развитие Армении. - Ч. 1. - Ер.: Изд-во АН АРМ. ССР. - 1954-1956. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Страницы из истории интернациональной борьбы трудящихся Закавказья за победу социалистической революции. - Известия АН Арм. ССР, общественные науки. - 1958. - № 8. - С. 89-94: Ибрагимов З. Борьба трудящихся Азербайджана за установление Советской власти (1917-1918). - Баку. - 1957. На азерб. яз. – Գրախոսություն:
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Гайдаров М.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Չեխ գիտնականների մոտ: Տեղեկագիր / ՀՍՍՌ ԳԱ, հաս. գիտ. - 1959. - № 6. - 15 109-111. - Գիտական լրատու:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Братское единство: Кизил Узбекистон. - Тишкент. - 1959. - 28 мая.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Историко-филологический журнал / АН Арм. ССР. - 1959. - № 2-3. - С. 358-362: Мочалов В. Д. Крестьянское хозяйство в Закавказье к концу XIX в. - М.: Изд-во АН СССР. – 1958. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Наше будущее: Совет. Эрминистаны. - Ер. - 28 июня.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Новые задачи исторической науки: Совет Эрминистаны. - Ер. - 1959. - 8 июля.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ուրվագծեր սովետական Հայաստանի պատմության: Պրակ 3. (1935-1945)։ Եր. - 1960. - 311 էջ։ (ՀՍՍՌ ԳԱ պատմ. ին-տ):
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Խալեյան Ե. Մ.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Армянская ССР: М.: Изд-во АН СССР. - 1960. - 72 с. с ил.
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Хармандарян С. В.
Аветисян Г. А.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Из истории хозяйственного и культурного строительства Советской Армении: Ист.-филол. журнал / АН Арм. ССР. - 1960. - № 4. - С. 70-78.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Октябрь-освободитель армянского народа: Совет Эрманистаны. - Ер. - 1960. - 25 октября.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Освещение истории установления Советской власти в Армении в советской армянской историографии: Изв. АН Арм. ССР, обществ. науки. - 1960. - № 11. - С. 25-36.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Победа Советской власти и освобождение армянского народа: Изв. АН Азерб. ССР, обществ. науки. - 1960. - № 5. - С. 3-20.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Развал буржуазно-националистической диктатуры дашнаков и победа Советской власти в Армении в 1920 году: История СССР. - 1960. - № 6. - С. 40-56.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Բանբեր Հայաստանի արխիվների. - 1961. - № 1. - էջ 269-273: Հակոբյան Թ. Խ. Երևանի պատմությունը (1801-1879). - Հ. 2. - Եր.։ Պետ. համալս. հրատ. - 1959. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայ և ադրբեջանական ժողովուրդների դարավոր բարեկամությունը: Եր.։ Հայպետհրատ. - 1961. - 470 էջ:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայ ժողովրդի պատմություն։ (Հնագույն ժամանակներից մինչև մեր օրերը)։ Պրոսպեկտ: Եր.։ ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ. - 1961. - 295 էջ։ (ՀՍՍՌ ԳԱ պատմ. ին-տ):
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայ ժողովրդի պատմություն։ (Հնագույն ժամանակներից մինչև մեր օրերը)։ Պրոսպեկտ: Խմբկոլ. Ծ. Պ. Աղայան ) ուրիշ. - Եր.։ ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ. - 1961. - 295 էջ։ (ՀՍՍՌ ԳԱ պատմ. ին-տ):
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ռևոլյուցիոն պայքարի ականավոր մարտիկը։ (Բագրատ Բորյանի ծննդյան 80-ամյակը): Բանվոր. - Լենինական. - 1962. - 20 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
ՍՄԿՊ-ի խնդիրները ազգային հարաբերությունների բնագավառում: Տեղեկագիր / ՀՍՍՌ ԳԱ. - 1961. - № 9. - էջ 21-30:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Армянская Советская Социалистическая республика (19-20 вв.): Сов. ист. энцикл. - Т. 1. - С. 762-786.
-------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Движущая сила социалистической революции и коммунистического строительства: Совет Эрманистаны. - Ер. - 1961. - 7 июня.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Некоторые вопросы землепользования в феодальной Армении: Вопросы истории сельского хоз-ва, крестьянства и революционного движения в России. - М.: Изд-во АН СССР. - 1961. - С. 54-64.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Торжество идей построения коммунизма: Совет Эрманистаны. - Ер. - 1961. - 6 октября.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Սուրեն Սպանդարյան: Պատմաբանասիր. հանդես / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1962. - № 4. - էջ 15-24:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Великий октябрь и борьба трудящихся Армении за победу Советской власти: Ер.: Изд-во АН АрмССР. - 1962. - 449 с. с ил. (АН АрмССР. Ин-т истории).
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Неустрашимый солдат партии. (К 80-летию со дня рождения Сурена Спандаряна): Коммунист. - Ер. - 1962. - 15 декабря.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Խանջյան Ա. Հոդվածներ և Ճառեր: Խմբ.` Ծ. Պ. Աղայան։ Եր.։ Հայպետհրատ. - 1963. - 470 էջ:
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Գալոյան Գ. Ա.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայաստանի կոմունիստական պարտիայի պատմության ուրվագծեր: Խմբ.` Ծ. Պ. Աղայան և ուրիշ.։ Եր.։ Հայպետհրատ. - 1963. - 758 էջ:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հանուն կոմունիստական աշխատանքի։ [Պր. 1-3]: Խմբկոլ.` Ծ. Պ. Աղայան և ուրիշ.։ Եր.։ Հայպետհրատ. - Պր. 1 - 1963. - 216 էջ:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Վ. Ի. Լենինը կոմունիստական պարտիայի հիմնադիր։ [ՍՄԿՊ 60-ամյակի առթիվ]: Սովետ. Հայաստան. - 1963. - 14 հուլիսի:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
В. И. Ленин о Закавказье: Ер.: Армгосиздат. - 1963. - 502 с.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Гнчак: Сов. ист. энцикл. - Т. 4. - 1963. - С. 475.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Дашнакцутюн: Сов. ист. энцикл. - Т. 4. - 1963. - С. 1026-1027.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Наше победное знамя. [К 93-летию со дня рождения В. И. Ленина]: Коммунист. - ер. - 1963. - 21 апреля.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Դեպուտատ Ծ. Պ. Աղայանի ճառից։ [Կարդացված ՀՍՍՀ վեցերորդ գումարման Գերագույն սովետի չորրորդ սեսիայում]: Սովետ. Հայաստան. - 1964. - 26 դեկտեմբերի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայ գյուղացիության վիճակը Հայաստանը Ռուսաստանին միանալու նախօրյակին: Նյութեր Հայաստանի գյուղատնտեսության և գյուղացիության պատմության. - Հ. 1. - Եր. - 1964. - էջ 173-193:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Նյութեր Հայաստանի գյուղատնտեսության և գյուղացիության պատմության: Խմբկոլ.` Ծ. Պ. Աղայան և ուրիշ.։ Հ. 1. - Եր.։ ՀՍՍՀ Գա հրատ. - 1964. - 302 էջ։ (ՀՍՍՀ ԳԱ Պատմ. ին-տի գյուղատնտ. և գյուղացիության պատմ. հանձնաժողով):
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Важная веха в истории азербайджанского народа. (К 150-летию вхождения Азербайджана в составе России): Коммунист. - Ер. - 1964. - 26 мая.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Важное событие в истории азербайджанского народа: Рья таза. - Ер. - 1964. - 28 мая.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Из речи депутата Ц. П. Агаяна. [На четвертой сессии верховного Совета Армянской ССР шестого созыва]: Коммунист. - Ер. - 1964. - 25 декабря.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Историческое корни дружбы народов Закавказья. (К 150-летию присоединения Армении к России): Совет Эрманистаны. - Ер. - 1964. - 23 мая.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Национально-освободительные движения в России во второй половине XIX века. [Глава из V тома «Истории СССР с древнейших времен»]: История СССР. - 1964. - № 2. - С. 56-77; № 3. - С. 45-66.
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Гулиев А. Н.
Жюгжда Ю. И.
Корнейчик Е. И.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Очерки истории Коммунистической партии Армении: Ер.: Айпетрат. - 1964. - 550 с. (Ин-т истории партии ЦК Компартии Армении. Филиал ин-та марксизма-ленинизма при ЦК КПСС).
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Первый секретарь ВЦИК. (К 80-летию со дня рождения В. А. Аванесова): Известия. - 1964. - 6 октября.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հանուն կոմունիստական աշխատանքի։ [Պր. 1-3]: Խմբկոլ.` Ծ. Պ. Աղայան և ուրիշ.։ Եր.։ Հայաստան. - Պր. 2 - 1965. - 119 էջ:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայերը Վիեննայում։ (Ճամփորդական նոթեր): Երեկոյան Երևան. - 1965. - 16 դեկտեմբերի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ռևոլյուցիոն պայքարի անխոնջ մարտիկը։ (Դրաստամատ Տեր-Սիմոնյանի ծննդյան 70-ամյակի առթիվ): Սովետ. Հայաստան. - 1965. - 13 նոյեմբերի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ռուսական առաջին ռևոլյուցիայի պատմական նշանակությունը: Բանվոր. - Լենինական. - 1965. - 28 դեկտեմբերի:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Вдохновленный Лениным. (К 80-летию со дня рождения С. Л. Лукашина): Известия. - 1965. - 5 февраля
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Видный деятель Коммунистической партии и Советского государства. (К 80-летию со дня рождения С. Л. Лукашина): Коммунист. - Ер. - 1965. - 13 января.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Мясникян А. Ф. Избранные произведения: Ред.: Ц. П. Агаян и др. - Ер.: Айастан. - 1965. - 708 с. (Арм. филиал ин-та марксизма-ленинизма при ЦК КПСС. Ин-т истории партии при ЦК КП Армении).
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Предвестница Октября. (К 60-летию забастовки рабочих Алаверди): Коммунист. - Ер. - 1965. - 14 декабря.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ասքանազ Մռավյանի պայծառ հիշատակին։ [Ծննդյան 80-ամյակի առթիվ]: Երեկոյան Երևան. - 1966. - 5 հունվարի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Պատմաբանների միջազգային 12-րդ կոնգրեսի ամբիոնից։ [Կոնգրեսում քննարկված 3 խոշոր պրոբլեմների շուրջը]: Սովետ. Հայաստան. - 1966. - 15 հունվարի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Պատմաբանների 12-րդ միջազգային կոնգրեսում։ [Վիեննայում, 1965 թ. օգոստ. 29-ից մինչև սեպտ. 5-ը]: Լրաբեր հաս. գիտ. / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1966. - № 4.- էջ 44-45:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Վ. Ի. Լենինը Հոկտեմբերյան հեղափոխության կազմակերպիչ և առաջնորդ: Երեկոյան Երևան. - 1966. - 4 նոյեմբերի:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Выдающийся борец революционной борьбы. (К 50-летию со дня смерти С. Спандаряна): Совет Эрманистаны. - Ер. - 1966. - 24 сентября.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Героическая страница революционной борьбы русских солдат. (К 60-летию революционного выступления Александропольского гаризона): Коммунист. - Ер. - 1966. - 7 июля.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Стойкий боец ленинской гвардии. (К 90-летию со дня рождения С. Касьяна): Коммунист. - Ер. - 1966. - 28 января.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Стойкий боец ленинской гвардии. (Саркис Касьяна): Вестн. обществ. наук / АН АрмССР. - 1966. - № 6. - С. 33-41.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Страницы славной летописи. [О подготовке ин-та марксизма-ленинизма к празднованию 50-летию Октября]: Коммунист. - Ер. - 1966. - 30 августа.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ալեքսանդրապոլի կայազորի հեղափոխական պայքարի էջերից։ (Դեպի մեծ Հոկտեմբերի 50-ամյակը): Լրաբեր հաս. գիտ. / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1967. - № 3. - էջ 3-13:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Առաջաբան: Հայ ժողովրդի պատմություն. - Հ. 7. - Եր.։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ. - 1967. - էջ 7-12:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Կասյան Սարգիս։ Ընտիր երկեր: Խմբ.` Ծ. Պ. Աղայան և ուրիշ. - Եր.։ Հայաստան. - 1967. - 456 էջ:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայ ժողովրդի մեծ բարեկամը։ [Ջալիլ Մամեդկուլիզադեի ծննդյան 80-անյակի առթիվ]: Գրական Ադրբեջան. - 1967. - № 3. - էջ 8-10:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայ ժողովրդի պատմություն։ [8 հտ.]: Խմբկոլ.` Ծ. Պ. Աղայան և ուրիշ. - Հ. 7. - Եր. - 1967. - 654 էջ, 4 թ. քարտեզ։ (ՀՍՍՀ ԳԱ պատմության ին-տ):
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայաստանի կոմունիստական կուսակցության պատմության ուրվագծեր: Խմբկոլ.` Ծ. Պ. Աղայան. - Եր.։ Հայաստան. - 1967. - 822 էջ:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հոկտեմբերյան հեղափոխության հանճարեղ ստրատեգն ու առաջնորդը։ (Մեծ Հոկտեմբերյան 50-ամյակին): Հայաստանի ժող. տնտ. - 1967. - № 11. - էջ 11-20:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Մարդկության պատմության նոր դարագլխի սկիզբը։ (Մեծ Հոկտեմբերի 50-ամյակը): Բանբեր Երևանի համալս. - 1967. - № 3. - էջ 3-16:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Սոցիալիզմի հաղթանակը։ ՍՍՀՄ նոր սահմանադրությունը։ Սովետական Հայաստանը միութենական հանրապետություն: Հայ ժողովրդի պատմություն. - Հ. 7. - Եր.։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ. - 1967. - էջ 361-392:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Борец ленинской гвардии. (К 70-летию со дня рождения Л. И. Мирзояна): Коммунист. - Ер. - 1967. - 18 ноября.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Историческое значение Октябрьской революции: Совет Эрманистаны. - Ер. - 1967. - 1 августа.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Ленинские идеи живут и побеждают: Коммунист. - Ер. - 1967. - 22 апреля.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Нерсик Степанян: Ер.: Айастан. - 1967. - 59 с., 3л. ил. (Ин-т истории партии ЦК Компартии Армении. Филиал ин-та марксизма-ленинизма при ЦК КПСС).
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Октябрь-начало новой эры в истории человечества: Коммунист. - Ер. - 1967. - 3 ноября.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Очерки истории коммунистической партии Армении: Ер.: Айастан. - 1967. - 640 с., с ил., 1л. портр. (Ин-т истории партии ЦК Компартии Армении. Филиал ин-та марксизма-ленинизма при ЦК КПСС).
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Очерки истории коммунистических организаций Закавказья. В 2-х частях: Ред.: Ц. П. Агаян. - Ч. 1. - Тбилиси: Изд-во ЦК КП Грузии. - 1967. - 490 с.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Զորավար Անդրանիկի գործունեության մասին: Պատմաբանասիր. հանդես / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1968. - № 2. - էջ 40-56:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Լենինի գործի բոցաշունչ մարտիկը։ (Ներսիկ Ստեփանյանի ծննդյան 70-ամյակի առթիվ): Սովետ. Հայաստան. - 1968. - 15 փետրվարի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայաստանի լենինյան կոմերիտմիության պատմություն: Խմբկոլ.` Ծ. Պ. Աղայան և ուրիշ. - Եր.։ Հայաստան. - 1968. - 415 էջ:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հանուն կոմունիստական աշխատանքի։ [Պր. 1-3]: Խմբկոլ.` Ծ. Պ. Աղայան և ուրիշ.։ Հրաշալի ձուլվածքի մարդիկ։ Եր.։ Հայաստան. - Պր. 3 - 1968. - 98 էջ:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Կարլ Մարքսը գիտական կոմունիզմի հիմնադիր: Սովետ. մանկավարժ. - 1968. - № 5. - էջ 3-9:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Մարքսիզմ-լենինիզմի ինստիտուտի Հայկական ֆիլիալի 20 տարին: Սովետ. Հայաստան. - 1968. - 30 հունվարի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Մեծ հոբելյաններին ընդառաջ։ [Կարլ Մարքսի ծննդյան 150-ամյակի, Վ. Ի. Լենինի ծննդյան 100-ամյակի և Անդրկովկասում սովետական իշխանության հաստատման 50-ամյակի առթիվ տարվող աշխատանքների շուրջը հարցազրույց ՀՍՍՀ ԳԱ հաս. գիտ. բաժանմունքի ակադեմիկոս-քարտուղար Ծ. Աղայանի հետ ]: Սովետ. Հայաստան. - 1968. - 21 հունվարի:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Армянские политические партии и первая мировая война: Первая мировая война. - М.: Наука. - 1968. - С. 335-346. (АН АрмССР. Ин-т истории).
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Видный ученый братского Азербайджана. [К 60-летию со дня рождения историка А. С. Сумбатзаде]: Изв. АН АзербССР, сер. экономики. - 1968. - № 2. - С. 64-69.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Исторический поворот. (К 140-летию присоединения Армении к России): Коммунист. - Ер. - 1968. - 27 ноября.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Пропагандист идей марксизма-ленинизма. (К 20-летию Армянского филиала ин-та марксизма-ленинизма при ЦК КПСС): Коммунист. - Ер. - 1968. - 30 января.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Աճող սերնդի գեղագիտական դաստիարակությունը: Սովետ. Հայաստան. - 1969. - 18 դեկտեմբերի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Արշավիր Մելիքյան: Եր.։ Հայաստան. - 1969. - 207 էջ:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Արշավիր Մելիքյան։ (Ծննդյան 90-ամյակի առթիվ): Պատմաբանասիր. հանդես / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1969. - № 1. - էջ 139-146:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Արշավիր Մելիքյանը Վ. Ի. Լենինի աշխատությունների մասին: Բանբեր Հայաստանի արխիվների. - 1969. - № 1. - էջ 95-106:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Գիտական աշխատանքների պլանավորման հարցի շուրջ: Գրական թերթ. - 1969. - 28 նոյեմբերի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Դրվագներ հայ ազատագրական պայքարի պատմությունից: Լրաբեր հաս. գիտ. / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1970. - № 1. - էջ 45-62:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Լենինյան գաղափարների աննկուն պրոպագանդիստը և տեսաբանը։ (Արշավիր Մելիքյանի ծննդյան 90-ամյակը): Լրաբեր հաս. գիտ. / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1969. - № 1. - էջ 21-39:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայ հասարակական-քաղաքական մտքի զարգացումը Արշավիր Մելիքյանի գնահատմամբ։ (Արշավիր Մելիքյանի ծննդյան 90-ամյակը): Գրական թերթ. - 1969. - 14 փետրվարի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայ-հունգարական մշակույթային կապերի ուսումնասիրումը: Սովետ. Հայաստան. - 1969. - 4 մարտի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հասարակական գիտությունների զարգացման խնդիրները: Գրական թերթ. - 1969. - 1 մայիսի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Մաշտոցյան մրցույթի առաջին դափնեկիրը։ [Լ. Ս. Խաչիկյան]: սովետ. Հայաստան. - 1969. - 3 հուլիսի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Մեր ուժը միասնության մեջ է։ [Կոմունիստական և բանվորական կուսակցությունների միջազգային խորհրդակցության առթիվ]: Սովետ. Հայաստան. - 1969. - 11 հունիսի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Մտքերի փոխանակություն «Կուլտուրայի հուշարձանների պահպանության վիճակը Հայկական ՍՍՀ-ում» զեկուցման շուրջը [ՀՍՍՀ 7-րդ գումարման գերագույն սովետի 5-րդ սեսիայում]։ Դեպուտատ Ծ. Պ. Աղայանի ճառից: Սովետ. Հայաստան. - 1969. - 18 հուլիսի:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Выдающийся пропагандист ленинских идей. (К 90-летию со дня рождения Аршавира Меликяна): Коммунист. - Ер. - 1969. - 9 февраля.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Духовная культура народа: коммунист. - Ер. - 1969. - 14-17 октября.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Об армяно-венгерских исторических и культурных связях и задачах их изучения: Вестн. обществ. наук / АН АрмССР. - 1969. - № 5. - С. 39-56.
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Саркисян Е. К.
Восканян В. К.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Общественные науки: Наука Советской Армении. - Ер.: Изд-во АН АрмССР. - 1969. - С. 25-31.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Материалы республиканской II научной конференции молодых научных работников Армении, посвященной 50-летию Ленинского комсомола. 14-16 окт. 1968: Ред.: Ц. П. Агаян и др. - Ер.: Изд-во АН АрмССР. - 1969. - 397 с.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Прения по докладу о состоянии охраны памятников культуры в Армянской ССР [на 5-ой сессии Верховного Совета Армянской ССР 7-го созыва]: Коммунист. - 1969. - 9 февраля.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Բալկանները և օսմանյան կայսրության ճնշված ժողովուրդների ազգային-ազատագրական պայքարի միասնությունը։ [Պատմական գիտության 13-րդ միջազգային կոնգրեսում Դ. Զոգրաֆսկու կարդացած զեկուցման առթիվ]: Լրաբեր հաս. գիտ. / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1970. - № 10. - էջ 103-105:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայ ժողովրդի պատմություն։ [8 հտ.]: Խմբկոլ.` Ծ. Պ. Աղայան և ուրիշ. - Հ. 8. - Եր. - 1970. - 579 էջ, 6 թ. քարտեզ։ (ՀՍՍՀ ԳԱ պատմության ին-տ):
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հեռավորարևելյան սահմանում: Սովետ. Հայաստան. - 1970. - 14 հուլիսի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ջերմագին ողջույն [Սովետական Ադրբեջանին` նրա 50-ամյակի առթիվ]: Երեկոյան Երևան. - 1970. - 16 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Армянская Советская Социалистическая республика. (19-20 вв.): БЭС. - Т. 2. - 1970. - С. 655-670.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
В. И. Ленин и освобождение армянского народа: Вестн. обществ. наук / АН АрмССР. - 1970. - № 4. - С. 19-33.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
В. И. Ленин и освобождение армянского народа: Коммунист. - Ер. - 1970. - 29 июля.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Вековая дружба народов Закавказья. Ч. 1-2: Ер.: Айастан. - Ч. 1. - 1970. - 382 с.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Из глубины веков: Советская Армения за 50 лет. - Ер.: Изд-во АН АрмССР. - 1970. - С. 7-70.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Советская Армения за 50 лет: Ред.: Ц. П. Агаян. - Ер.: Изд-во АН АрмССР. - 1970. - 335 с., 15 с. ил.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Ученый, историк, гражданин. [К 60-летию академика Мкртича Нерсисяна]: Коммунист. - Ер. - 1970. - 10 декабря.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Կուսակցությանն ու ժողովրդին նվիրված։ [Գր. Ա. Հարությունյանի մասին]: Լրաբեր հաս. գիտ. / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1971. - № 10. - էջ 97-103:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայ ժողովրդի պատմություն։ [8 հտ.]: Խմբկոլ.` Ծ. Պ. Աղայան և ուրիշ. - Հ. 1. - Եր. - 1971. - 993 էջ, 2 թ. քարտեզ։ (ՀՍՍՀ ԳԱ պատմության ին-տ):
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հասարակական գիտությունների վերելքը։ [Զեկուցում` կարդացված 1970 թ. մարտի 17-ին ՀՍՍՀ ԳԱ հաս. գիտ. բաժանմունքի հաշվետու ժողովում]: Լրաբեր հաս. գիտ. / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1971. - № 5. - էջ 3-17:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Победа Советской власти в Закавказье: Ред.: Ц. П. Агаян. - Тбилиси: Мецниереба. - 1971. - 683 с.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Свет над землей. [Армении]: Коммунист. - Ер. - 1971. - 30 марта.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Թ. Թորամանյանի անվան մրցանակի առաջին դափնեկիրը։ [Ն. Մ. Տոկարսկի]: Սովետ. Հայաստան. - 1972. - 2 հունիսի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հասարակական գիտությունների խնդիրները: Սովետ. Հայաստան. - 1972. - 30 հունվարի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հավերժ հիշատակ անխոնջ գիտնականին։ (Ակադեմիկոս Ա. Գ. Հովհաննիսյան): Պատմաբանասիր. հանդես / ՀՍՍՀ ԳԱ. 1972. - № 7. - էջ 100-101:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Նրա խորհուրդ խորինը ժողովուրդն էր։ (Ա. Գ. Հովհաննիսյանի հիշատակին): Երեկոյան Երևան. - 1972. - 4 հուլիսի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
ՍՄԿԿ 24-րդ համագումարը և հասարակական գիտությունների խնդիրները: Սովետ. Հայաստան. - 1972. - 30 հունվարի:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Армянская ССР: Информационный бюллетень проблемной комиссии многостороннего сотрудничества академий наук социалистических стран. - М. - 1972. - С. 65-72. (№ 4. История великой Октябрьской соц. революции. к 50-летию СССР).
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Хуршудян Л.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
В борьбе за нерушимый союз. [К 50-летию образования СССР]: Вопросы истории. - 1972. - № 12. - С. 14-25.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Введение: Присоединение Восточной Армении к России. Сб. документов - Т. 1. - (1801-1813). - Ер.: Изд-во АН АрмССР. - 1972. - С. 5-32.
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Дилоян В. А.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Вековая дружба народов Закавказья. Ч. 1-2: Ер.: Айастан. - Ч. 2. - 1972. - 406 с.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Книга о славных подвигах советских людей. - Вестн. обществ. наук / АН АрмССР. - 1972. - № 10. - С. 109-116: Баграмян И. Х. Так начиналась война. - М.: Воениздат. - 1972. - 512 с.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Первый лауреат премии им. Т. Тораманяна. [Н. М. Токарский]: Коммунист. - Ер. - 1972. - 1 июня.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Присоединение Восточной Армении к России: Ред.: Ц. П. Агаян. - Сб. документов. - Т. 1. - (1801-1813). - Ер.: Изд-во АН АрмССР. - 1972. - 715 с. (АН АрмССР. Ин-т истории).
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Присоединение Восточной Армении к России: Сост.: Ц. П. Агаян. - Сб. документов. - Т. 1. - (1801-1813). - Ер.: Изд-во АН АрмССР. - 1972. - 715 с. (АН АрмССР. Ин-т истории).
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Роль Советской России в образовании СССР: Коммунист. - Ер. - 1972. - 25 ноября.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Федерация Закавказских республик - яркое воплощение ленинской идеи дружбы народов: история СССР. - 1972. - № 5. - С. 32-39.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Բանաստեղծի և զորավարի մեծ բարեկամությունը։ [Հովհ. Թումանայնի և Անդրանիկի մասին]: Սովետ. Հայաստան. - 1973. - № 6. - էջ 23-26; № 7. - էջ 29-31:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Բանաստեղծի և զորավարի մեծ բարեկամությունը։ [Հովհ. Թումանայնի և Անդրանիկի մասին]: Զարթոնք. - Բեյրութ. - 1973. - 17, 18, 20, 21, 24, 25 նոյեմբերի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Բողոքում ենք, դատապարտում։ [Չիլիի Կոմկուսի գլխավոր քարտուղար Լուիս Կորվալանին զինվորական դատարանին հանձնելու առթիվ]: Սովետ. Հայաստան. - 1973. - 4 հոկտեմբերի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Գիտությունը Հայաստանում 50 տարում: Խմբ.` Ծ. Պ. Աղայան. - Եր. - 1973. - 953 էջ։ (ՀՍՍՀ ԳԱ Բնագիտ. և տեխն. պատմ. խորհուրդ):
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Отражение идей дружбы народов в документальных материалах архивов Армении: Вестн. архивов Армении. - 1973. - № 3. - С. 34-47.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Առաջաբան: Հայ ժողովրդի պատմություն. - Հ. 5. - Եր.։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ. - 1974. - էջ 7-10:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայ ժողովրդի պատմություն։ [8 հտ.]: Խմբկոլ.` Ծ. Պ. Աղայան և ուրիշ. - Հ. 4. - Եր. - 1974. - 735 էջ, 4 թ. քարտեզ։ (ՀՍՍՀ ԳԱ պատմության ին-տ):
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայ ժողովրդի պատմություն։ [8 հտ.]: Խմբկոլ.` Ծ. Պ. Աղայան և ուրիշ. - Հ. 5. - Եր. - 1974. - 735 էջ, 4 թ. քարտեզ։ (ՀՍՍՀ ԳԱ պատմության ին-տ):
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հեղափոխական կոմիտեները Հայաստանում։ Փաստաթղթերի և նյութերի ժողովածու։ (1920 թ. նոյեմբեր-1922 թ. հունվար): Խմբ.` Ծ. Պ. Աղայան. - Եր.։ Հայաստան. - 1974. - 375 էջ։ (ՍՄԿԿ Կենտկոմին առընթեր մարքսիզմ-լենինիզմի ին-տի հայկական ֆիլիալ։ ՀԿԿ կենտկոմի կուս. պատմ. ին-տ):
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Մաշտոցյան մրցանակի նոր դափնեկիրը։ [Վազգեն Հակոբյան]: սովետ. Հայաստան. - 1974. - 23 հունիսի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Յոթ օր Մոնղոլական ժողովրդական հանրապետությունում: Սովետ. Հայաստան. - 1974. - 23 նոյեմբերի:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
История государства и права Советской Армении: Ред.: Ц. П. Агаян. - Кн. 1. - Ер.-1974.-403 с.: (АН АрмССР. Ин-т философии и права).
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
К вопросу о формировании рабочего класса в Закавказье: Ист.-филол. журнал / АН АрмССР. - 1974. - № 3. - С. 51-64.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Некоторые особенности образования независимых советских республик Закавказья: Вестн. обществ. наук / АН АрмССР. - 1974. - № 8. - С. 3-15.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Образование независимых советских республик Закавказья - торжество ленинской национальной политики партии: Октябрьская революция и национальный вопрос. тезисы докладов науч. сессии. 3-5 июня 1974 г. - Ер.: Изд-во АН АрмССР. - 1974. - С. 49-51.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Под знаменем ленинских идей: Коммунист. - Ер. - 1974. - 21 января.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Предпосылки и условия развития капитализма и формирования рабочего класса в Закавказье: Формирования рабочего класса в Закавказье: Доклады и тезисы научных сообщений. 20-22 апр. 1974 г. - Тбилиси. - С. 10-33.
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Сумбатзаде А. С.
Хоштария Э. В.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Գեհենից վերածնունդ: Լրաբեր հաս. գիտ. / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1975. - № 4. - էջ 3-14:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ռուսաստանի պատմական դերը հայ ժողովրդի կյանքում։ (Զեկուցում, կարդացված ՀՍՍՀ ԳԱ ընդհանուր ժողովում, 1974 թ. դեկտ. 12-ին): Լրաբեր հաս. գիտ. / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1975. - № 2. - էջ 3-20:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Армения. (Основные направления исторических исследований в союзных республиках, на Дальнем востоке и в Сибири): Развитие советской исторической науки. 1970-1974. - М. - 1975. - С. 423-431. (АН СССР. Нац. комитет историков Советского Союза).
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Бессмертие народа. :К 60-летию геноцида армян): Коммунист. - Ер. - 1975. - 24 апреля.
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Гарибджанян Г. Б.
----------------------------------------
Aghayan, Tsatur Paveli.
Armenia. (Historical studies in Union Republics, Siberia and the Soviet Far East): Social Sciences. - 1975. - № 2. - P. 276-280.
----------------------------------------
Aghayan, Tsatur Paveli.
L'Arménia. (La recherche historique dans les républiques fédérées, en Sibérie et en Extréme-Orient): Sciences sociales. - 1975. - № 2. - P. 292-295.
----------------------------------------
Aghayan, Tsatur Paveli.
Armenia. (Les investigaciones historicas en las republicas federadas, en Siberia y en el Lejano Oriente): Ciencias sociales, - 1975. - № 2. - P. 300-303.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Լենինյան գվարդիայի աննկուն մարտիկն ու ականավոր տեսաբանը։ (Ս. Կասյանի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ): Բանբեր Երևանի համալսարանի. - 1976. - № 1. - էջ 56-67:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Լենինյան գվարդիայի աննկուն մարտիկը։ (Ս. Կասյանի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ): Սովետ. Հայաստան. - 1976. - 28 հունվարի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Մեծ Հոկտեմբերի պատմության անխոնջ մշակը։ [Ի. Ի. Մինցի ծննդյան 80-ամյակի առթիվ]: Լրաբեր հաս. գիտ. / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1976. - № 2. - էջ 93-100:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Մեծագույն սխրանքների նոր ծրագիր։ [ՍՄԿԿ 25-րդ համագումարի որոշումների մասին]: Երեկոյան Երևան. - 1976. - 28 փետրվարի:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Պատմական գիտությունների 14-րդ միջազգային կոնգրեսը: Պատմաբանասիր. հանդես / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1976. - № 1. - էջ 283-285:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
В. И. Ленин и создание Закавказских советских республик: Ер.: Изд-во АН АрмССР. - 1976. - 264 с. (АН АрмССР. Ин-т истории).
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Особенности социально-экономического развития Закавказья накануне победы Советской власти: Исторический опыт Великого Октября. - М.: Наука. - 1976. - С. 255-260.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
С русским народом навсегда: Коммунист. - Ер. - 1976. - 3 июня.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Роль России в исторических судьбах армянского народа: М.: Наука. - 1978. - 311 с.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Մայիսյան հերոսական ապստամբությունը։ [Ապստամբության 60-ամյակի առթիվ]: Պատմաբանասիր. հանդես / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1980. - № 2. - էջ 13-22:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Ռուսաստանի դերը հայ ժողովրդի պատմական ճակատագրում։ Արևելյան Հայաստանը Ռուսաստանին միանալու 150-ամյակին: Եր.։ Հայաստան. - 1981. - 385 էջ:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Победа Советской власти и возрождение армянского народа: М.: Мысль. - 1981. - 224 с.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հոկտեմբերը և հայ ժողովրդի ազատագրական պայքարը: Եր. - 1982. - 413 էջ:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
История армянского народа: (1900-1987 гг.): Учебник для 9-10 кл.: Ер.: Луйс. - 1988. - 224 с.
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Арутюнян Ш. Р.
Мнацаканян А. Н.
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Հայ ժողովրդի պատմության նկարազարդ ակնարկներ: Եր.։ Հայաստան. - 1989. - 319 էջ, 1 թ. քարտեզ:
----------------------------------------
Աղայան, Ծատուր Պավելի.
Անդրանիկ։ Դարաշրջան, դեպքեր, դեմքեր: Եր.։ ՀԲՀ հրատ. - 1994. - 814 էջ:
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Россия в судьбах армян и Армении: М.: Наука. - 1993-1994. - 317 с.
----------------------------------------
Агаян, Цатур Павлович.
Андраник и его эпоха: М.: Междунар. гуманит. фонд Арменов-я. - 1997. - 494 с.
----------------------------------------
Ակադեմիայի նոր համալրումը։ (Զրույց Հայկական ՍՍՀ գիտ. ակադ. ակադեմիկոս-քարտուղար Գ. Դավթյանի հետ)։ [Նորընտիր ակադեմիկոսների` այդ թվում Ծ. Պ. Աղայանի գիտական գործունեության համառոտ բնութագիրը]: Սովետական Հայաստան. - 1968. - 3 ապրիլի:
----------------------------------------
Աղայան Ծատուր Պավելի: Կենսամատենագիտություն. - Եր.։ Եր. Պետ. համալս. - 1983. - 103 էջ:
----------------------------------------
Աղայան Ծատուր Պավելի: Հայաստանի Հանրապետության գիտությունների ազգային ակադեմիայի անձնակազմը. - Եր.: Գիտություն. - 2003. - էջ 33:
----------------------------------------
Աղայան Ծատուր Պավելի: Հայկական համառոտ հանրագիտարան. - Եր. - 1990. - Հ. 1. - էջ 123:
----------------------------------------
Աղայան Ծատուր Պավելի: Հայկական սովետ. հանրագիտարան. - Հ. 1. - 1975. - էջ 242-243:
----------------------------------------
Աղայան Ծատուր Պավելի: Ով ով է. հայեր: Կենսագրական հանրագիտարան. - Եր. - 2005. - Հ. 1. - էջ 69:
----------------------------------------
Աղլաձե, Ա.
Գիրք կուսակցության և ժողովրդի հավատարիմ զավակի մասին. - Սովետ. Վրաստան. - 1967. - 14 դեկտեմբերի: Աղայան Ծ. Պ. Ներսիկ Ստեփանյան։ Եր.։ Հայաստան. - 1967. - 59 էջ։ Ռուս. լեզվ. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Անչաբաձե, Զ.
Արժեքավոր գիրք սովետական ժողովուրդների բարեկամության մասին. - Սովետ. Վրաստան. - 1971. - 13 մարտի: Աղայան Ծ. Անդրկովկասի ժողովուրդների դարավոր բարեկամությունը. - Եր. - 1970. - 380 էջ։ Ռուս. լեզվ . – Գրախոսություն:
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Աղաջանով Մ.
----------------------------------------
Ավագյան, Վ.
Հայ աշխատավորության հերոսական պայքարի պատմության էջերից. - Սովետ. դպրոց. - 1955. - 30 սեպտեմբերի: Աղայան Ծ. Ռևոլյուցիոն շարժումները Հայաստանում 1905-1907 թթ. - Եր. - 1955. - 46 էջ . – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Ավագյան, Վ.
Նոր աշխատություն 1905-1907 թթ. Հայաստանի ռևոլյուցիոն շարժումների մասին. - Գրական թերթ. - 1956. - 31 հունվարի: Աղայան Ծ. Ռևոլյուցիոն շարժումները Հայաստանում 1905-1907 թթ. - Եր. - 1955. - 46 էջ. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Արզումանյան, Մ.
Լրաբեր հասարակական գիտությունների / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1983. - № 11. - էջ 85-86: Աղայան Ծ. Պ. Հոկտեմբերը և հայ ժողովրդի ազատագրական պայքարը. - Եր.։ Եր. համալս. հրատ. - 1982. - 414 էջ . – Գրախոսություն:
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Զոհրաբյան Է.
----------------------------------------
Բարխուդարյան, Վլադիմիր.
Նոր աշխատություն 1905-1907 թթ. ռևոլյուցիոն շարժումների մասին. - Տեղեկագիր / ՀՍՍՀ ԳԱ, հաս. գիտ. - 1956. - № 6. - էջ 113-121: Աղայան Ծ. Ռևոլյուցիոն շարժումները Հայաստանում 1905-1907 թթ. - Եր. - 1955. - 297 էջ . – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Բարխուդարյան, Վլադիմիր.
Պատմաբանի դիմանկարը (Ծ.Պ. Աղայանի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ): Ազգ. - 2012. - 15 մարտի:
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Հովհաննիսյան Պ. Հ.
----------------------------------------
Գալոյան, Գալուստ.
Ծ. Պ. Աղայան։ (Ծննդյան 60-ամյակի առթիվ): Պատմաբանասիր. հանդես / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1971. - № 4. - էջ 299:
----------------------------------------
Գալոյան, Գալուստ.
Ծատուր Պավելի Աղայան: Լրաբեր հաս. գիտ. / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1982. - № 12. - էջ 95-97. - Մահախոսական
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Միքայելյան Վ.
Սիմոնյան Ա.
----------------------------------------
Գրիգորյանց, Ա.
Պատմաբանասիր հանդես / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1960. - № 2. - էջ 193-195: Աղայան Ծ. Պ., Խալեյան Ե. Մ. Ուրվագծեր Սովետական Հայաստանի պատմության. - Պր. 3. - Եր.։ ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ. - 1960. - 311 էջ. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Եղիազարյան, Ա.
Ճշմարտացի խոսք Ներսիկ Ստեփանյանի մասին. - Սովետ. Հայաստան. - 1967. - 11 օգոստոսի: Աղայան Ծ. Պ. Ներսիկ Ստեփանյան. - Եր.։ Հայաստան. - 1967. - 59 էջ. Ռուս. լեզվ. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Եղիազարյան, Ա.
Մեծ ընդգրկումների տեր մարդը. - Սովետ. Հայաստան. - 1970. - 9 սեպտեմբերի: Աղայան Ծ. Պ. Արշավիր Մելիքյան. - Եր.։ Հայաստան. - 1969. - 207 էջ. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Թավաքալյան, Ն. Ա.
Ծ. Պ. Աղայան։ [Ծննդյան 70-ամյակի առթիվ]: Պատմաբանասիր. հանդես / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1981. - № 4. - էջ 289-292:
----------------------------------------
Թավաքալյան, Ն. Ա.
Ծատուր Աղայան: Պատմաբանասիր. հանդես / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1982. - № 4. - էջ 229-230. – Մահապոսական:
----------------------------------------
Կարապետյան, Հ.
Գրական ադրբեջան. - 1962. - № 2. - էջ 123-125: Աղայան Ծ. Պ. Հայ և ադրբեջանական ժողովուրդների դարավոր բարեկամությունը. - Եր.։ Հայպետհրատ. - 1961. - 470 էջ. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Կուրտիկյան, Ս.
Ազգային-ազատագրական պայքարի տարեգրությունը. - Սովետ. գրակ. - 1976. - № 8. - էջ 119-130: Աղայան Ծ. Պ. Հայ ժողովրդի ազատագրական պայքարի պատմությունից. - Եր. - 1976. - 870 էջ. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Հայաստանի կոմպարտիան ՍՄԿՊ հավատարիմ և մարտական ջոկատն է. - Սովետ. Հայաստան. - 1964. - 7 հունվարի: Աղայան Ծ. Պ. և ուրիշ. Հայաստանի Կոմունիստական պարտիայի պատմության ուրվագծեր. - Եր.։ Հայպետհրատ. - 1964. - 550 էջ. Ռուս. լեզվ. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Հայրապետյան, Ա.
Գիրք հեղափոխականի և գրականագետի մասին. - Գրական թերթ. - 1970. - 27 մարտի: Աղայան Ծ. Պ. Արշավիր Մելիքյան. - Եր.։ Հայաստան. - 1969. - 207 էջ. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Հարությունյան, Ա.
Նա եզակի է, նա անկրկնելի է… - Բանվոր. - 1970. - 7 փետրվարի: Աղայան Ծ. Պ. Արշավիր Մելիքյան. - Եր.։ Հայաստան. - 1969. - 207 էջ. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Հեյդարով, Հ.
Դարերի խորքից։ [Ծ. Պ. Աղայանի «Հայ և ադրբեջանական ժողովուրդների դարավոր բարեկամությունը» գրքի լույս տեսնելու առթիվ]: Կոմունիզմի ուղիով. - Վեդի. - 1962. - 1 մայիսի:
----------------------------------------
Հովակիմյան, Վ.
Վաստակած գիտնականը։ (Ծ. Պ. Աղայանի ծննդյան 60-ամյակի առթիվ): Սովետ. Հայաստան. - 1972. - 16 փետրվարի:
----------------------------------------
Մամիկոնյան, Կ.
Արժեքավոր գիրք հայ և ադրբեջանական ժողովուրդների դարավոր բարեկամության մասին. - Կոմունիստ. - Բաքու. - 1962. - 8 ապրիլի: Աղայան Ծ. Պ. Հայ և ադրբեջանական ժողովուրդների դարավոր բարեկամությունը. - Եր.։ Հայպետհրատ. - 1961. - 470 էջ. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Մամիկոնյան, Կ.
Գիտնականի անցած ուղին։ [Ծ. Պ. Աղայանի` ՀՍՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս ընտրվելու առթիվ]: Շամխոր. - 1968. - 7 մայիսի:
----------------------------------------
Մամիկոնյան, Կ.
Ի փառս նրա։ [Ծ. Պ. Աղայանին ՀՍՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս ընտրելու առթիվ]: Դաշքյասան. - 1968. - 7 մայիսի:
----------------------------------------
Միքայելյան, Վ.
Արժեքավոր մենագրություն. - Սովետ. գրակ. - 1956. - № 7. - էջ 142-144: Աղայան Ծ. Պ. Ռևոլյուցիոն շարժումները Հայաստանում 1905-1907 թթ. - Եր.։ ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ. - 1955. - 297 էջ. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Նազարյան, Վ.
Իմ կենսագրության պայծառ էջը։ [Նամակ խմբագրությանը` «Բանվոր» թերթի 1970 թ. օգոստ. 1-ի համարում սահմանապաը Ալբերտ Նազարյանի մասին Ծ. Աղայանի գրած նամակի առթիվ]: Բանվոր. - Լենինական. - 1970. - 11 օգոստոսի:
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Նազարյան Մ.
----------------------------------------
Նորյան, Վ.
Բանվոր. - Լենինական. - 1967. - 5 օգոստոսի: Աղայան Ծ. Պ. Ներսիկ Ստեփանյան. - Եր.։ Հայաստան. - 1967. - 59 էջ։ Ռուս. լեզվ. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Պետրոսյան, Թ.
Պատմական սթափ հայացքով։ [«Հայ ժողովրդի ազատագրական պայքարի պատմությունից» գրքի մասին]: Գրքերի աշխարհում. - 1976. - 15 հունիսի:
----------------------------------------
Պարսամյան, Վարդան.
Բազմավաստակ գիտնականը և մանկավարժը։ (ՀՍՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս Ծ. Պ. Աղայանի ծննդյան 70-ամյակը): Լրաբեր հաս. գիտ. / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1982. - № 1. - էջ 101-105:
----------------------------------------
Պետրոսյան, Հովհաննես.
Աղայան Ծատուր Պավելի։ [Համառոտ կենսագրական տեղեկություններ և տպագիր աշխատությունների ցանկ]: Հայ գիտնականներ, հրապարակախոսներ, ժուռնալիստներ. - Եր. - 1960. - էջ 261-263:
----------------------------------------
Սովետական Հայաստան. - 1968. - 14 փետրվարի: Աղայան Ծ. Պ. և ուրիշ. Հայաստանի կոմկուսի պատմության ուրվագծերը. - Եր.։ Հայաստան. - 1967. - 822 էջ։ Ռուս. լեզվ. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Ստեփանյան, Գ.
Աղայան Ծատուր: Կենսագրական բառարան. - Հ. 1. - Եր.։ Հայաստան/ - 1973. - էջ 66-67:
----------------------------------------
Օգանոզով, Գ.
Բոցաշունչ հողափոխականի մասին. - Գրական թերթ. - 1967. - 25 օգոստոսի: Աղայան Ծ. Պ. Ներսիկ Ստոփանյան. - Եր.։ Հայաստան. - 1967. - 59 էջ. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Агаян Цатур Павлович: Большая советская энциклопедия. - 1969. - Т. 1. - С. 176.
----------------------------------------
Агаян Цатур Павлович: Национальная академия наук Республики Армении. Персональный состав. - Ер. - 2003. - С. 30.
----------------------------------------
Ананян, Жорес.
Вестник общественных наук / АН АрмССР. - 1979. - № 5. - С. 109-112: Агаян Ц. П. Роль России в исторических судьбах армянского народа. - М.: Наука. - 1978. - 311 с. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Аракелян, М.
Новое исследование о дружбе народов. - Лит. Армения. - 1973. - № 5. - С. 98-101: Агаян Ц. П. Вековая дружба народов Закавказья. - Ер.: Айастан. - 1972. - Ч. 2. - 406 с. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Арутюнов, Г.
Вопросы истории. - 1963. - № 9. - С. 106-108: Агаян Ц. П. Великий Октябрь и борьба трудящихся Армении за победу Советской власти. - Ер.: Изд-во АН АрмССР. - 1962. - 449 с. – Գրախոսություն:
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Поселянина О. К.
----------------------------------------
Арутюнян, Г.
Ценный труд о дружбе народов Закавказья. - Совет. Эрминистаны. - Ер. - 1971. - 1 июня: Агаян Ц. П. Вековая дружба народов Закавказья . - Ч. 1. - Ер.: Айастан. – 1970 . – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Барсегян, Х.
Коммунист. - Ер. - 1973. - 11 марта: Агаян Ц. П. Вековая дружба народов Закавказья. - Ч. 2. - Ер.: Айастан. - 1972. - 382 с. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Важные страницы дружбы. - Коммунист. - Баку. - 1962. - 3 февраля: Агаян Ц. П. Вековая дружба армянского и азербайджанского народов. - Ер.: Айпетрат. - 1961. - 470 с. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Гарибян, А.
Ученый-историк. [О Ц. П. Агаяне]: Коммунист. - Ер. - 1972. - 4 февраля.
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Барсегян Х.
----------------------------------------
Гайдаров, М.
Важный научный труд по истории Азербайджана. - Совет. Эрманистаны. - Ер. - 1957. - 5 февраля: Агаян Ц. П. Крестьянская реформа в Азербайджане в 1870 году. - Баку. – 1956. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Деренковский, Г. М.
История СССР. - 1972. - № 3. - С. 147-149: Агаян Ц. п. Вековая дружба народов Закавказья. - Ч. 1. - Ер.: Айастан. - 1970. - 382 с. – Գրախոսություն:
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Новосельцев А. П.
----------------------------------------
Жвания, Григорий.
Вестник общественных наук / АН АрмССР. - 1981. - № 12. - С. 90-92: Агаян Ц. П. Вековая дружба народов Закавказья. Ер.: Айастаню - 1970. - Ч. 1. - 382 с.; Ер. - 1972. - Ч. 2. - 407 с.; Ер. - 1978. - Ч. 3. - 284 с.; Ер. - 1980. - Ч. 4. - 287 с.. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Желтов, С.
Верный солдат партии. - Коммунист. - Ер. - 1967. - 11 августа: Агаян Ц. П. Нерсик Степанян. - Ер.: Айастан. - 1967. - 59 с. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Исмайлов, М.
Летопись дружбы народов Закавказья. - Баку. - 1971. - 1 июня: Агаян Ц. П. Вековая дружба народов Закавказья. - Ч. 1. - Ер.: Айастан. - 1970. - 382 с. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Казиев, М.
Дружба, закаленная в борьбе. - Бак. рабочий. - 1972. - 16 мая: Победа Советской власти в Закавказье. - Тбилиси: Мецниереба. - 1971. - 683 с. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Коммунист. - Ер. - 1968. - 14 февраля: Агаян Ц. П. и др. Очерки истории компартии Армении. - Ер.: Айастан. - 1967. - 822 с.
----------------------------------------
Компартия Армении - верный и боевой отряд КПСС. - Коммунист. - Ер. - 1964. - 7 января: Агаян Ц. П. и др. Очерки истории Компартии Армении. - Ер.: Айпетрат. - 1964. - 550 с. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Майсурадзе, Г.
Книга о вековой дружбе народов Закавказья. - Лит. Грузия. - 1972. - № 6. - С. 95-96: Агаян Ц. П. Вековая дружба народов Закавказья. - Ч. 1. - Ер.: Айастан. - 1970. - 382 с. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Мамиконян, К.
Коммунист. - Ер. - 1971. - 30 января: Агаян Ц. П. Вековая дружба народов Закавказья. - Ч. 1. - Ер.: Айастан. - 1970. - 382 с. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Монография об истории революционного движения в Армении: Коммунист. - Ер. - 1962. - 20 июля.
----------------------------------------
Мурадян, В.
Дружба народов. - Книжное обозрение. - 1972. - 24 ноября. - С. 7: Агаян Ц. П. Вековая дружба народов Закавказья. - Ч. 2. - Ер.: Айастан. - 1972. - 406 с. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Пенчковская, С. М.
В Отделении истории АН СССР. Всесоюз. координац. совещ.: Вопросы истории. - 1972. - № 3. - С. 136-144.
----------------------------------------
Саруханян, Н.
Новая книга. - Вестн. архивов Армении. - 1973. - № 1. - С. 255-259: Агаян Ц. П. Вековая дружба народов Закавказья. - Ч. 2. - Ер.: Айастан. - 1972. - 406 с. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Сейранян, П. А.
Вопросы истории. - 1958. - № 6. - С. 176-180: Агаян Ц. П. Крестьянская реформа в Азербайджане в 1870 году. - Баку: Изд-во АН Азерб. ССР. - 1956. - 403 с. – Գրախոսություն:
----------------------------------------
Тер-Акопян, Эм.
Известия АН АрмССР, обществ. наук. - 1957. - № 3. - С. 126-132: Агаян Ц. П. Крестьянская реформа в Азербайджане в 1870 году. - Баку. - 1956. - 404 с. – Գրախոսություն:
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Исмайлов М.
----------------------------------------
Трапезников, Г. Е.
Вопросы истории. - 1972. - № 4. - С. 152-155: Агаян Ц. П. Вековая дружба народов Закавказья. - Ч. 1. - Ер. - 1970. - 382 с. – Գրախոսություն:
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Хармандарян С. В.
----------------------------------------
Труд армянского ученого, посвященный истории Азербайджана: Коммунист. - Ер. - 1957. - 9 января.
----------------------------------------