 | Թոսունյան Աշոտ Գարեգինի(1955-) |
 |
|
ՆԵՐԿԱՅԱՑՆՈՒՄ Է ՀՀ ԳԱԱ ՍՓՅՈՒՌՔԻ ԲԱԺԻՆԸ
1989 թ. ավարտել է Մոսկվայի համամիութենական իրավաբանական ինստիտուտի իրավագիտության ֆակուլտետը (հեռակա), իսկ 1992 թ. ՌԴ կառավարման ազգային ակադեմիայի տնտեսագիտության բաժնում ստացել է 3-րդ բարձրագույն կրթությունը: Այդ ընթացքում Մոսկվայի իրավաբանական ինստիտուտում պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն և ստացել է իրավաբանական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան:
1995 թ. Թոսունյանը Մոսկվայի պետական իրավաբանական ակադեմիայում պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսություն՝ «Բանկային գործը և բանկային իրավաբանությունը Ռուսաստանում. փորձը, խնդիրները, հեռանկար» թեմայով:
2010 թ. ՌԴ նախագահի հրամանով նրան շնորհվել է «ՌԴ գիտության վաստակավոր գործչի» կոչում: 2011 թ. դեկտեմբերին ընտրվել է Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի թղթակից անդամ:
1977-1988 թթ. ընթացքում աշխատել է որպես գիտաշխատող, ավագ գիտաշխատող, իսկ ավելի ուշ՝ Դուբնայի միասնական միջուկային իստիտուտի հետազո տությունների բաժնի վարիչի տեղակալ: 1988 թ. Գարեգին Թոսունյանը, թողնելով գիտության ասպարեզը, աշխատանքի է անցնում Մոսկվայի քաղաքային գործադիր կոմիտեի գիտության և տեխնիկայի գլխավոր վարչությունում, ուր հիմնել և ղեկավարել է գիտաարտադրական ընկերություն:
1990 թ. Թոսունյանը հրավիրվեց ստեղծելու և ղեկավարելու տեխնոլոգիայի և գիտության զարգացման Մոսկվայի բանկը (Տեխնոբանկ): Լինելով Տեխնոբանկի ղեկավար՝ 1991 թ. Թոսունյանը մասնակցել է Ռուսաստանի բանկերի միության ստեղծմանը և հենց այդ ժամանակ էլ ընտրվել այդ միության փոխնախագահ: Մեկ տարի անց հիմնել է միջբանկային ֆինանսական տուն և ղեկավարել է տնօրենների խորհուրդը:
1994 թ. միջբանկային ֆինանսական տանը կից ստեղծել է գիտական հետազոտությունների կենտրոն, իսկ 1996 թ. միջμանկային ֆինանսական տան հիման վրա ստեղծել է տեղեկատվական գործակալություն: 1994 թ. Թոսունյանը առաջին անգամ ընտրվել է Ռուսաստանի բանկերի միության առաջին փոխնախագահ, մասնակցել է Մոսկվայի կառավարության լիազոր բանկերի խորհրդի ստեղծմանը:
1996 թ. Թոսունյանը ընդգրկվել է ՌԴ կառավարությանն առընթեր բանկային գործունեության խորհրդի կազմում, իսկ մեկ տարի անց՝ Մոսկվայի քաղաքապետ Յուրի Լուժկովը Թոսունյանին նշանակել է իր խորհրդականը ֆինանսաիրավական հարցերով (հասարակական հիմունքներով):
1997 թ. Թոսունյանը թողնում է Տեխնոբանկի կառավարման նախագահի պաշտոնը՝ մնալով Տեխնոբանկի տնօրենների խորհրդի նախագահի պաշտոնում: 1998 թ. նա դառնում է ՌԴ վարչապետ Եվգենի Պրիմակովի խորհրդականը ֆինանսակրեդիտային հարցերով: Պրիմակովի պաշտոնանկությունից հետո Թոսունյանը որոշ ժամանակ առաջին փոխվարչապետի՝ Խրիստենկոյի խորհրդականն էր, որից հետո նշանակվել է ՌԴ Պետդումայի կոմիտեի փորձագիտական խորհրդի նախագահի տեղակալ՝ ֆինանսական շուկայի և վարկային կազմակերպման հարցերով: Այդ պաշտոնից հեռանալուց հետո (2000 թ.) Թոսունյանը երկու տարի դասավանդել է ՌԴ կառավարման ազգային ակադեմիայում:
2002 թ. Գարեգին Թոսունյանը ընտրվել է Ռուսաստանի բանկերի միության նախագահ: Այդ ժամանակից էլ նա ղեկավարում է Մոսկվայի բանկերի միության խորհուրդը և ռուսական բոլոր շրջանների բանկային միությունների խորհուրդը: Նա նաև ՌԴ Դաշնային խորհրդի նախագահ Վալենտինա Մատվիենկոյի խորհրդականն է և Դաշնային խորհրդի միջշրջանային բանկային խորհրդի նախագահի տեղակալը:
2006 թ.-ից Թոսունյանը Ռուսաստանի արդյունաբերողների և փորձագետների միության խորհրդի անդամ է: Թոսունյանը ավելի քան 270 հոդվածների, 50 գրքերի, մենագրությունների և դասագրքերի հեղինակ է:
Թոսունյանը առաջինն էր Ռուսաստանում, որ մշակեց «Բանկային գործ» համալսարանական դասընթացի համակարգը: 1996 թ.-ից նա ՌԴ կառավարման ազգային ակադեմիայի «Բանկային կանոններ և ֆինանսականոնային կարգապահություն» ամբիոնի վարիչն է, իսկ 1997 թ.-ից ղեկավարում է Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի Պետականիրավունքի ինստիտուտի «Ֆինանսական և բանկային իրավունք» բաժինը:
Նրա գիտական ղեկավարությամբ պատրաստվել են 10-ից ավելի իրավագիտության դոկտորներ և թեկնածուներ: Նա Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի Պետական իրավունքի դոկտորական խորհրդի անդամ է, «Բանկային իրավունք» և «Իրավաբանության հարցեր» ամսագրերի խմբագրական կոլեգիայի անդամ, «Долговой эксперт» և «Национальный банковский журнал» ամսագրերի խորհրդի նախագահի տեղակալ: Գարեգին Թոսունյանը Ռուսաստանի ազատ տնտեսական միության փոխնախագահն է, Մենեջմենթի միջազգային ակադեմիայի ակադեմիկոս և փոխնախագահ: Որպես Ռուսաստանի բանկերի միության նախագահ հիմնական ուշադրությունը նա դարձնում էր գիտական, կրթական աշխատանքի, ֆինանսական գրագիտության բարձրացման հարցերին:
Ամեն ամիս, ինտերնետի միջոցով, անց է կացնում առցանց հանդիպում և բաց բանավեճ ուսանողների, դասախոսների համար: Նա տարբեր հեռուստա և ռադիոհաղորդումների մշտական հյուրն է, ԶԼՄ-ներում հաճախ է հիշվում նրա անունը՝ որպես ֆինանսական փորձագետ:
Գ. Թոսունյանը անց է կացնում հատուկ վարպետության դասեր՝ ինչպես Ռուս-հայկական (Սլավոնական) համալսարանի ուսանողների, այնպես ել Մոսկվայի Լոմոնոսովի անվան պետական համալսարանի հայ ուսանողական միության համար:
Գ. Թոսունյանը ակտիվ մասնակցություն է ունենում ֆինանսական օմբուդսմենի (հաշտարարի) ամենամյա գիտաժողովներին Հայաստանում, Երևանում հաճախակի հանդես է գալիս զեկույցներով՝ տարբեր ֆորումներում, այդ թվում նաև երիտասարդական:
Հաշվի առնելով Գարեգին Թոսունյանի գիտական ձեռքբերումները և սերտ կապերը Հայաստանի հետ, բարձր գնահատելով նրա ավանդը գիտության մեջ, ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիան 2008 թվականին նրան ընտրել է ԳԱԱ արտասահմանյան անդամ:
Խոսելով Հայաստանի հետ նրա սերտ համագործակցության մասին, չի կարելի չնշել այն, որ Ռուսաստանի բանկերի միությունը սերտորեն համագործակցում է Հայաստանի բանկերի միության հետ:
Օրերս լրացավ Գարեգին Թոսունյանի ծննդյան 60-ամյակը, որի կապակցությամբ սրտանց շնորհավորում ենք նրան և մաղթում քաջ առողջություն, բեղմնավոր աշխատանք և նորանոր ձեռքբերումներ:
ՀՀ ԳԱԱ սփյուռքի բաժնի գիտքարտուղար
«Գիտություն» 2015, հունիս, № 6