«Ինչ ստեղծել է Հրանտ Թամրազյան գրականագետն ու քննադատը, ստեղծել է գիտնականի խորաթափանցությամբ ու արվեստագետի ներշնչանքով, գեղեցկության առողջ ըմբռնումով ու հայրենասիրական ազնիվ կրքով...
Ի դեմս նրա մենք ունենք մի բարձր մտավորական, գրական, քաղաքացիական ու բարոյական մի տաղանդ, որ այնքան էլ հաճախակի հայտնվող երևույթ չէ» ։

ՎԱՀԱԳՆ ԴԱՎԹՅԱՆ

Հրանտ Սմբատի Թամրազյանը ծնվել է 1926 թ.սեպտեմբերի 26 – ին Իջևանի շրջանի Աչաջուր գյուղում / ՀՀ Տավուշի մարզ /։ Վախճանվել է 2001 թ. փետրվարի իննին Երևանում։
1943 թ. ավարտել է Աչաջուր գյուղի միջնակարգ դպրոցը։
1943-1948 թթ. սովորել և ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը։
1944-1945 թթ. սովորելուն զուգընթաց աշխատել է ՀՍՍՀ Ռադիոկոմիտեում՝ որպես թղթակցական ցանցի ղեկավար։
1945-1948 թթ. աշխատել է «Ավանգարդ» թերթում՝ բաժնի վարիչ։
1948-1952 թթ. սովորել է Երևանի պետական համալսարանի ասպիրանտուրայում՝ «Հայ գրականություն» մասնագիտացումով։
1952-1955 թթ. աշխատել է Հայաստանի Հրատպետկոմի գեղարվեստական գրականության բաժնում՝ որպես ավագ խմբագիր։
1954 թ. ընտրվել է Հայաստանի Գրողների միության անդամ։
1955 թ. ստացել է բանասիրական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան։
1955-1958 թթ. աշխատել է Երևանի պետական համալսարանում՝ սկզբում որպես հայ գրականության ամբիոնի դասախոս, այնուհետև՝ նույն ամբիոնի դոցենտ։
1962 թ. «Շիրվանզադեի կյանքն ու գործը» թեմայով ատենախոսության համար ստացել է բանասիրական գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճան։
1964 թ. արժանացել է պրոֆեսորի կոչման։
1968-1980 թթ. եղել է Երևանի պետական համալսարանի սովետահայ գրականության ամբիոնի վարիչը։
1970 թ. արժանացել է Հայկական ՍՍՀ Գիտության վաստակավոր գործչի պատվավոր կոչման։
1973 թ. «Երիտասարդ Չարենցը» աշխատության համար շնորհվել է Հայաստանի Գրողների միության գրական Առաջին մրցանակ։
1974 թ. արժանացել է ՀԽՍՀ Պետական մրցանակի՝ իններորդ դասարանի «Հայ գրականության» դասագրքի համար։
1986 թ. «Հայ քննադատություն» աշխատության առաջին և երկրորդ գրքերը արժանացել են Հայաստանի Գրողների միության՝ Միքայել Նալբանդյանի անվան գրական մրցանակին։
1986 թ. ընտրվել է ՀՍՍՀ ԳԱ թղթակից անդամ։
1986 թ. պարգևատրվել է «Ժողովուրդների բարեկամության շքանշանով»։
1996 թ. ընտրվել է Հայաստանի Հանրապետության Գիտությունների ազգային ակադեմիայի ակադեմիկոս։

Հրանտ Սմբատի Թամրազյանը ծնվել է 1926 թ. սեպտեմբերի 26-ին Իջևանի շրջանի Աչաջուր գյուղում / ՀՀ Տավուշի մարզ /։
1943 թ. ավարտելով Աչաջուր գյուղի միջնակարգ դպրոցը՝ ընդունվում է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը՝ սովորելուն զուգընթաց աշխատելով ՀՍՍՌ Ռադիոկոմիտեում։
Հրանտ Թամրազյանը 1952 թ. ավարտում է Երևանի պետական համալսարանի ասպիրանտուրան՝ «Հայ գրականություն» մասնագիտացումով։ 1955 թ. ստանալով բանասիրական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան՝ աշխատանքի է անցնում Երևանի պետական համալսարանում՝ սկզբում որպես հայ գրականության դասախոս, հետո՝ նույն ամբիոնի դոցենտ։
1954 թվականից նա Հայաստանի Գրողների միության անդամ էր։ 1962 թ. «Շիրվանզադեի կյանքն ու գործը» թեմայով ատենախոսության համար ստացել է բանասիրական գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճան։ Պրոֆեսորի կոչման է արժանացել 1964 թ.։
Պրոֆեսոր Հ. Թամրազյանը 21 տարի ղեկավարել է Երևանի պետական համալսարանի հայ գրականության ամբիոնը։
Կես դարից ավելի ակադեմիկոս Հրանտ Թամրազյանը եղել է հայ գրական կյանքի առաջին գծում և տիրական ազդեցություն է ունեցել գրականության ընթացքի վրա։
Ի սկզբանե գրականագետը հավասար հետաքրքրություն է ցուցաբերել հայ դասական գրականության նկատմամբ՝ անցյալի գրականության ուսումնասիրությունը դարձնելով ամուր հիմք՝ ժամանակակից գրական կյանքն իմաստավորելու համար։
Շիրվանզադեին նվիրված նրա առաջին աշխատությունը՝ «Շիրվանզադեի կյանքն ու գործը», Արսեն Տերտերյանի ուսումնասիրությունից հետո նոր խոսք էր գրականագիտության մեջ այդ ասպարեզում։ Հետագայում Հ. Թամրազյանի հետաքրքրությունները խորանալով ընդգրկեցին ողջ հայ գրականությունը՝ արևմտյանն ու արևելյանը, բոլոր դարաշրջանները. Խորենացուց մինչև Չարենց, մինչև Սփյուռքի գրողները՝ Հակոբ Ասատուրյանն ու Հակոբ Կարապենցը։
Պրոֆեսոր Թամրազյանի գիտական հարուստ ժառանգության մի մասը վերաբերում է հայ գրական մեծերից Թումանյանի, Չարենցի, Դեմիրճյանի, Տերյանի ստեղծագործությունների քննությանը։
Հրանտ Թամրազյանը Հովհաննես Թումանյանի ստեղծագործությունները քննում է լայն առնչությունների մեջ՝ շեշտելով Թումանյանի հոգևոր հարազատությունը հայոց միջնադարյան ավանդների, մասնավորապես Գրիգոր Նարեկացու հետ։
Բացահայտելով Թումանյանի էպիզմի առանձնահատկությունը՝ ընդգծում է, որ այն չի սահմանափակվում պատմողականությամբ կամ արտաքին աշխարհի օբյեկտիվ նկարագրությամբ, ինչը էպիզմի պարզունակ ըմբռնումն է։ Գրականագետը ցույց է տալիս, որ Թումանյանն առանց հեղինակային նվազագույն միջամտության շարժման մեջ է դնում ողջ տիեզերքը, ուր ամեն մի իր, առարկա, մարդ ու կենդանի գործում է ինքնուրույն, ապրում է սեփական կյանքով, իր բնական միջավայրում՝ հարազատ իր էությանը. «... Հենց այդ էպիկականի հատկանիշի շնորհիվ էլ Թումանյանի միասնական աշխարհում ամեն մի արարած ունի իր ձայնը, իր բախտն ու մտածմունքը, իր վարքն ու բնավորությունը»։
Հրանտ Թամրազյանը Թումանյանի մեծությունը բնութագրող ընդհանրացում է անում. «Ընդհանուր առմամբ ՝ հենց Թումանյանը կարողացավ ազատագրվել կենցաղի կապանքներից, բարձրանալ ստորոտից դեպի բարձունք, այսինքն՝ մտավ գեղարվեստական ընդհանրացումների ոլորտը՝ իմաստավորելով մարդկային հարաբերությունները, բացահայտելով հոգու գաղտնիքները, հայտնագործելով կերպարների բնական ու հուզական աշխարհը»։
Ակադեմիկոս Թամրազյանը ընթերցողին տանում և հաղորդակից է դարձնում հայ պոեզիայի կեսդարյա ուղու ներքին խմորումներին, ստեղծագործական որոնումներին, հայ գրականությանը տևական փառք բերող բանաստեղծական հաղթանակների պատմությանը, սքանչանում Թումանյան, Տերյան , Չարեց լուսավոր անունների պոեզիայի առանձնահատկությունների բացահայտումներով, համոզվում, որ նրանցից մեկի բացակայությունը անկատար կարող էր դարձնել հայ պոեզիան՝ նվազեցնելով և՛ նրա կենսունակությունը, և՛ ստեղծագործական ոգու թռիչքը։
Թումանյան-Տերյան-Չարենց բանաստեղծական շղթան պրոֆեսոր Թամրազյանի ուսումնասիրություններում ի հայտ է գալիս ժառանգական կապերով, ստացած և թողած ավանդներով, ստեղծագործական առնչություններով։
Եղիշե Չարենց Մարդը, Բանաստրղծը, Արվեստագետը շուրջ քսան տարի զբաղեցրել է Հ. Թամրազյանի միտքը՝ դառնալով գրականագետի վերլուծության ու գնահատանքի նյութը. Նա իր կյանքի վերջին քառորդ դարն ապրել է Չարենցով՝ բնավ չնվազեցնելով հայ մյուս մեծերի նկատմամբ ունեցած գիտական հետաքրքրությունը։
Չարենցի վերականգնումից հետո, երբ նրա անունն սկսեց նորից շռնդալից հնչել, նրա մասին գրվեցին բազմաթիվ գրքեր, ուսումնասիրություններ, մենագրություններ, հոդվածներ։
Թամրազյանն իր առջև խնդիր է դրել, ինչպես ինքն է նշում. «... ընտրել Չարենցի կյանքի և ստեղծագործության նշանակալից և շիկացած կետերը, կյանքի կարևոր դրվագները, առավել ուժեղ և ազդեցիկ երկերը, որոնք նոր սկիզբ են դարձել մայրենի գրականության զարգացման ճանապարհին և ազդել նաև հասարակական մտքի շարժման ընթացքի վրա»։
Անդրադառնալով բանաստեղծի ստեղծագործական թռիչքի բարձրակետերին՝ Թամրազյանն ստեղծել է Չարենցի աշխարհայացքային , ստեղծագործական զարգացումների ամբողջ զիգզագները, անցման փուլերն արտահայտող, տրամաբանական ճիշտ կառուցվածք ունեցող ամբողջական գրականագիտական աշխատություններ։ Չարենցին նվիրված երկերում Թամրազյանը հատուկ ուշադրություն է դարձնում Չարենցի անհատականության ձևավորմանը։ Քայլ առ քայլ հետևելով Չարենցի ստեղծագործական ուղու «շիկացած» կետերին՝ Թամրազյանը նկատում և առանձնացնում է մի հատկանշական գիծ, մի նրբերանգ , որն ընդգծում է բանաստեղծի յուրահատկությունը և նրա բերած նպաստը հայ պոեզիային։ Գրականագետը իր ասելիքը հաճախ հիմնավորում է զուգահեռների միջոցով, զուգահեռներ ոչ միայն հայ, այլև համաշխարհային ճանաչում ունեցող գրողների, մասնավորապես Ապոլիների հետ։
Չարենցին նվիրված ուսումնասիրությունների «շիկացած» կետերից են «Երկիր Նաիրի» վեպի և «Խմբապետ Շավարշը» պոեմի վերլուծությունները, ինչն ապացույցն է Հ. Թամրազյանի՝ ազգային ճակատագրի նկատմամբ զգայուն վերաբերմունքի, իսկ Վահան Տերյանի «Երկիր Նաիրի» շարքի և Չարենցի «պոեմանման վեպի» նույնանունությունն արդեն իսկ նրանց միջև զուգահեռ անցկացնելու պահանջ է առաջացնում՝ դրդելով խոսել նրանց առնչությունների և հակասությունների մասին։
Հ. Թամրազյանը հստակորեն սահմանագծում է այն ավանդները, որ Չարենցը ժառանգել է իր նախորդից՝ Տերյանից ու նաև այն լիցքը, որ վեպում, թաքուն թե բացահայտ, ուղղված է Տերյանի դեմ։ Չարենցը Տերյանից ժառանգել է «Հոգևոր Հայաստանի գաղափարը», քանի որ «Երկիր Նաիրի» ձևակերպումն ունի նախ և առաջ հոգևոր, և ոչ ֆիզիկական, նյութական ու տարածքային իմաստ։ Նաիրի երկիրը հենց Տերյանի շնորհիվ է մեր գիտակցության մեջ Հայաստան աշխարհի հոգևոր տարբերակը դարձել։ Եվ, վերլուծելով Վահան Տերյանի «Հոգևոր Հայաստան» հոդվածը, Թամրազյանը եզրակացնում է. «Վահան Տերյանը իր հետնորդին՝ Չարենցին , թողնում է երկու ավանդ՝ հոգևոր Հայաստանը և հայրենասիրության մակերեսային ըմբռնումների ու քաղաքականության քննադատությունը, վերլուծման սթափ հայացքը ։ Ուրեմն՝ անվիճելի էր նախորդից զատվելու ճամփաբաժանի խնդիրը, որից էլ ծնվում են բարդություններ, արգելքներ, և ծագում է հոգևոր պայքարի անհրաժեշտությունը» , - գրում է Թամրազյանը։ Թամրազյանի բնորոշմամբ՝ «Չարենցը Տերյանի աշխարհն է մտնում «մռայլ ծիծաղով», պսակազերծում է երազից, ցավից , լուսե պատրանքներից հյուսած բանաստեղծական մթնոլորտը», նա ցույց է տալիս Նաիրյան երկրի մյուս երեսը։ Վեպի գաղափարական շեշտադրման և կերպավորման մեջ շարունակվում է Չարենցի վեճը Տերյանի հետ։ Դա հատկապես վերաբերում է Մազութի Համոյի կերպարին, որի ճառերը «ոճավորվում են Տերյանի բանաստեղծական խոսքերով»։ «Չարենցը հենց այս լեզվագարությունն ու անհիմն ոգևորությունն է երգիծում», - գրում է Թամրազյանը։
Պատմական այս հանգամանքների լույսի տակ է գրականագետը քննում խմբապետ Շավարշի վարքագիծը և պոեմն ամբողջությամբ։ Թամրազյանն իրավացիորեն վերանայում է պոեմի երգիծական անվանումը՝ այն համարելով հոգեբանական պոեմ։ Նա «Խմբապետ Շավարշը» համեմատում է «Դեպի լյառն Մասիս» պոեմի հետ։ Երկու պոեմների ծնունդն էլ մի գիշերվա հոգեկան ապրումների միջոցով ստեղծված մի ամբողջ կյանքի պատմություն է։ Թամրազյանը քայլ առ քայլ հետևում է գրական հերոսի /Շավարշի/ հոգեկան վայրիվերումներին, ցույց է տալիս դրանց ակունքները, կերպարի բնավորության և վարքագծի լույսն ու ստվերը։
«Խմբապետ Շավարշի» քննությունը չարենցագիտության նվաճումներից է, որի նշանակությունը չի նվազել ցայսօր։ Այն նաև պրոֆեսոր Թամրազյանի գրականագիտական ժառանգության առավել արժեքավոր էջերից է։
Դժվար է մեկ առ մեկ անդրադառնալ Հրանտ Թամրազյան գրականագետի ու քննադատի ծանրակշիռ վաստակը կազմող բոլոր ստեղծագործություններին, այն ամենին, որ վերլուծությունն են մեր նոր ու ժամանակակից գրականության նշանավոր երևույթների՝ կապված Դուրյանի ու Թումանյանի, Իսահակյանի ու Վարուժանի, Տերյանի ու Բակունցի և շատ ուրիշ հեղինակների կյանքի ու ստեղծագործության հետ՝ այդ ամենին անդրադառնալով նորովի, աշխատելով հաղթահարել սովորության և ավանդույթի ուժը, գրական երևույթներին նայել արվեստի ըմբռնման սեփական տեսանկյունից, առաջնորդվել սեփական զգացողություններով, որոնք միշտ եղել են առողջ, սթափ, հետևաբար՝ անվրեպ։
1953 թվականից ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ, ՀԽՍՀ Պետական մրցանակի, Հայաստանի ԳՄ Մ. Նալբանդյանի անվան մրցանակի դափնեկիր, 1996 թվականից ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս, «Ժողովուրդների բարեկամության» շքանշանակիր Հրանտ Սմբատի Թամրազյանը նաև Ուսուցիչ էր, գիտնական-մանկավարժ, ինչպես ռուս քննադատ Ալեքսանդր Գոռլովսկին է նկատել. «...Հրանտ Թամրազյանը իր հոգեկան խառնվածքով արվեստագետ է»։ Թամրազյանը արվեստի բարձրագույն չափանիշներով էր առաջնորդվում՝ քննելով հայ միջնադարյան, արևմտահայ ու արևելահայ, ժամանակակից բանաստեղծների գործերը, չխնայելով ճշմարիտ քննադատական խոսքը, ստույգ նկատառումները հանուն կատարյալ գրականության բարձր մակարդակի ապահովման։
Կյանքում և աշխատանքում նա ազնիվ ընկեր էր, լավ խորհրդատու, անշահախնդիր սատարող, բարձր և յուրօրինակ մտավորական։

Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Երիտասարդ բանաստեղծի հասունությունը։ (Հրաչյա Հովհաննիսյանի մասին): Ավանգարդ. - 1949. - 25 հունւսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ընդդեմ գրական խոտանի։(Վ. Արամունու և Ց. Շողենցի բանաստեղծությունների ժողովածուների մասին): Գրական թերթ. - 1949. - 17 օգոստոսի:
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Հովհաննիսյան Հր.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Խանդավառ երգիչը։ (Թաթուլ Հուրյանի «Բանաստեղծություններ և պոեմներ» գրքի մասին): Ավանգարդ. - 1949. - 30 նոյեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հովհաննես Հովհաննիսյան։ (Մահվան 20-ամյակի առթիվ): Ավանգարդ. - 1949. - 28 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Նոր-Այրի «Նովելներ և վիպակներ» գիրքը: Գրական թերթ. - 1949. - 24 հոկտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Նոր ճանապարհի համար։(Գևորգ Էմինի «Նոր ճանապարհ» գրքի մասին): Գրական թերթ. - 1949. - 24 օգոստոսի:
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Աղաբաբյան Ս.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Առաջին գիրքը։ (Շահեն Թաթիկյանի «Հաղթանակի օրը» գրքի մասին): Գրական թերթ. - 1950. - 31 օգոստոսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բանաստեղծուհու նոր գիրքը։ (Սիլվա Կապուտիկյանի «Այս իմ երկիրն է» գրքի մասին): Սովետական գրականություն և արվեստ. - 1950. - № 3. - էջ 121-127:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ դրամատուրգիայի հիմնադիրը։ (Գ. Սունդուկյանի ծննդյան 125-ամյակի առթիվ): Ավանգարդ. - 1950. - 13 հուլիսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Մեծ թեման փակուղու առաջ։ (Քր. Թափալցյանի «Պատերազմ» վեպի 2-րդ հատորի մասին): Գրական թերթ. - 1950. - 10 ապրիլի:
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Աղաբաբյան Ս.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բանաստեղծությունների երեք ժողովածու։ (Վահագն Դավթյանի, Հր. Հովհաննիսյանի և Պարույր Սևակի առաջին ժողովածուների մասին): Սովետական գրականություն և արվեստ. - 1951. - № 10. - էջ 142-149:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հովհաննես Շիրազի «Գիրք խաղաղության և սիրո» գիրքը: Գրական թերթ. - 1951. - 29 ապրիլի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Համո Սահյանի «Սլացքի մեջ գիրքը: Ավանգարդ. - 1951. - 8 մարտի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բանվոր դասակարգը կյանքում և վեպերում: Սովետական գրականություն և արվեստ. - 1951. -№ 7. - էջ 102-114:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հաղթանակի պայծառ հավատով։(Զ. Մարգարյանի «Ակնարկներ և պատմվածքներ» գրքի մասին): Գրական թերթ. - 1951. - 10 հոկտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հարազատ երկրի համար։(Ա. Շահբազի «Ակնարկներ և պատմվածքներ» գրքի) մասին: Ավանգարդ. - 1952. - 3 հունվարի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
«Երիտասարդ գրող» ալմանախը: Սովետական գրականություն և արվեստ. - 1952. - № 1. - էջ 149-152:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Պոեզիայի կենսական ուժը։ (Ս.Կապուտիկյանի «Իմ հարազատները) գրքի մասին: Ավանգարդ. - 1952. - 15 մարտի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Կյանքի հետ, կյանքի համար։(Ս.Կապուտիկյանի ստեղծագործական ուղին): Սովետական գրականություն և արվեստ. - 1952. - № 4. - էջ 134-143:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Պետրոս Դուրյան։ (Ծննդյան 100-ամյակի առթիվ): Ավանգարդ. - 1952. - 20 մայիսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Շիրվանզադեն և ռեալիստական դրամատուրգիայի մի քանի հարցեր: Գրական թերթ. - 1952. - 9 օգոստոսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գրական խալտուրայի և անսկզբունքայնության դեմ։(Ա. Սարոյանի «Խաղաղության երթը» գրքի մասին): Սովետական գրականություն և արվեստ. - 1953. - № 2. - էջ 142-148:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Պոեզիան և կյանքը։[Պոեզիայի հարցերը քննարկման արդյունքում]: Գրական թերթ. - 1953. - 10 հունիսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ետպատերազմյան սովետահայ պոեզիան։ (ՀՍԳ 3-րդ համագումարում կարդացված զեկուցումից): Գրական թերթ. - 1954. - 25 հուլիսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Մեծ բովանդակություն բարձր արվեստի համար: Սովետական գրականություն և արվեստ. - 1954. - № 4. - էջ 98-121:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Շիրվանզադեի դրամատուրգիան: Եր.։ Հայպետհրատ. - 1954. - 212 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Շիրվանզադեի դրամատուրգիան: Սովետական գրականություն և արվեստ. - 1954. - № 1. - էջ 129-151; № 2. - էջ 111-140:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Պոեզիայի ժողովրդայնության համար։(Զեկուցում՝ Հայաստանի սովետական գրողների 3-րդ համագումարում): Սովետական գրականություն և արվեստ. - 1954. - № 9. - էջ 115-128:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Սովետահայպ ոեզիայի զարգացման կենսական հարցերը։(Քննարկում՝ՀՍԳ միությունում): Գրական թերթ. - 1954. - 13 փետրվարի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ալեքսանդր Շիրվանզադե։ (Մահվան 20-ամյակի առթիվ): Սովետական Հայաստան. - 1955. - 7 oգոստոսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Առաջին խիզախումը։(Ալ. Շիրվանզադեի «Հրդեհ նավթագործարանում» պատմվածքի մասին): Գրական թերթ. - 1955. - 7 օգոստոսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գուսան Աշոտ։ [Առաջաբան]: ԳուսանԱշոտ, Գուսանի սերը. - Եր. - 1955. - էջ 37:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ժողովրդի ազնիվ, իմաստուն քնարը։ (Ավետիք Իսահակյանի ծննդյան 80-ամյակի առթիվ): Գրական թերթ. - 1955. - 29 հոկտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ժողովրդի գրողը։(Վրթանես Փափազյան): Գրական թերթ. - 1955. - 30 ապրիլի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ժողովրդի գրողը։ (Վրթանես Փափազյանի մասին): Գրական թերթ. - 1955. - 30 ապրիլի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ժողովրդի մեծ գրողը։ (Ալեքսանդր Շիրվանզադեի մահվան 20-ամյակի առթիվ): Եր. - 1955. - 2 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
Упрощённая картина большой жизни: (О книге А. Араксманяна "Свобода в издании"): Коммунист. - 1955. – 9 сентября.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ալեքսանդր Շիրվանզադե։ Կյանքն ու գործունեությունը: Եր.։ ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ. - 1956. - 180 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Արսեն Տերտերյանի «Պերճ Պռոշյան» աշխատությունը: Սովետական գրականություն. - 1956. - № 3. - էջ 149-153:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Արևի, գարնան ու սիրո երգիչը։ (Միսաք Մեծարենցի ծննդյան 70-ամյակի առթիվ): Գրական թերթ. - 1956. - 31 հունվարի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ընդդեմ սուբյեկտիվ քննադատության: Սովետական Հայաստան. - 1956. - 4 օգոստոսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Լուրջ գործի սկզբին։ (Հակոբ Սալախյանի «Եղիշե Չարենց» գրքի մասին): Սովետական գրականություն. - 1956. - № 9. - էջ 152-155:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Պոեզիայի մայրուղիներով։ (Համո Սահյանի «Բարձունքի վրա» գրքի մասին): Գրական թերթ. - 1956. - 22 հուլիսի:
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
Драматургия Ширванзаде: [Пер. с арм. Г. Татосян]: Ер.: Айпетрат. - 1956. - 139 с.
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
Прямой разговор: (О поэзии Советской Армении): Дружба народов. - 1956. - № 5. - С. 159-165.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Կոնֆլիկտն ու կերպարները մեր վեպերում։ (Ս. Խանզադյանի «Հողը», Ս. Այվազյանի «Լեռնցիներ», Քր. Թափալցյանի «Ոսկե հովիտ»): Սովետական գրականություն. - 1957. - № 1. - էջ 124-151:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ գրականության պատմություն։ Դասագիրք միջն. դպր. 9-րդ դասարանի համար: Եր.։Լույս. - 1957-1968. - 2347 էջ [էջերի ընդհանուր քանակը]:
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
Александр Ширванзаде: (Критико-биографический очерк): Ширванзаде Ал. Собрание сочинений. - М.: Известия. - 1957. - Т. 1. - С. 5-29.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ալեքսանդր Շիրվանզադե։ (Ծննդյան 100-ամյակի առթիվ): Լույս Փարիզի. - 1958. - 8 նոյեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Եղիշե Չարենցը և սովետահայ պոեզիան: Սովետական գրականություն. - 1958. - № 1. - էջ 99-110:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ընդդեմ անսկզբունք բանավեճի և մերժելի բարքերի։ (Նախահամագումարյան ամբիոն): Գրական թերթ. - 1958. - 17 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայրենի գրականության հպարտությունը։ (Ալ. Շիրվանզադեի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ): Գրական թերթ. - 1958. - 14 նոյեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայրենի գրականության հպարտությունը։ (Շիրվանզադեի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ): Գրական թերթ. - 1958. - 14 նոյեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Մեծ կյանքի ճանապարհին։ (Շիրվանզադեի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ): Գրական Ադրբեջան. - 1958. - № 5. - էջ 85-104:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Նորից մի պիեսի և նրա բեմադրության մասին։ (Գ. Բորյանի «Նույն հարկի տակ» պիեսի մասին ): Սովետական արվեստ. - 1958. - № 5. - էջ 54-62:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Շիրվանզադե։ Համառոտ ակնարկ: Եր.։ Հայպետհրատ. - 1958. - 143 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Վ. Դավթյանի «Լուսաբացը լեռներում» գիրքը: Սովետական գրականություն. - 1958. - №7. - էջ 175-182:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Տրադիցիայի ուժը։ (Ալ. Շիրվանզադեի մասին): Տեղեկագիր ՀՍՍՀ ԳԱ / Հասարակական գիտություններ. - 1958. - № 10. - էջ 11-18:
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
Ал. Ширванзаде: (Критико-биографический очерк): Ер.: Айпетрат. - 1958. - 98 с.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Կենսական հարցեր։ (Ժամանակակից հայ պոեզիայի մասին): Գրական թերթ. - 1959. - 10 ապրիլի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Պոեզիայի ժողովրդայնության մասին։ (Զեկուցում Հայաստանի սովետական գրողների 4-րդ համագումարում): Գրական թերթ. - 1959. - 11 հունվարի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Առողջ սկզբունքի, ճշմարիտ խոսքի համար: Գրական թերթ. - 1960. - 8 հունվարի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ժողովրդի հետ, ժողովրդի համար։ (Գեղամ Սարյանի ստեղծագործական կյանքի 40-ամյակը): Սովետական գրականություն. - 1960. - № 11. - էջ 161-172:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Շիրվանզադեն և նրա նախորդները։ (Քննադատական ռեալիզմի պատմությունից): Սովետական գրականություն. - 1960. - № 7. - էջ 123-142:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Սովետահայ գրականության զարգացման ուղիները 30-ական թվականներին: Գրական թերթ. - 1960. - 14 հոկտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Սովետահայ դրամատուրգիայի ավանդը: Սովետական արվեստ. - 1960. - № 11. - էջ 50-53:
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Աղաբաբյան Ս.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Սովետահայ դրամատուրգիայի ավանդը: Սովետական արվեստ. - 1960. - № 12. - էջ 34-38:
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Աղաբաբյան Ս.
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
Ал. Ширванзаде и развитие реализма в армянской литературе: Из истории литератур народов Закавказья. - Ер. - Изд-во Ер. ун-та. - 1960. - С. 139-161.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գեղամ Սարյան։ [Առաջաբան]: Գեղամ Սարյան. Երկերի ժողովածու. - Եր. - 1961. - Հ. 1. - Էջ 5-22:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ժողովրդային պոեզիայի արգասավոր ուղին։ (Սովետահայ պոեզիայի պատմությունից): Սովետական գրականություն. - 1961. - № 2. - էջ 101-120:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Շիրվանզադե։ Կյանքը և գործը: Եր.։ Հայպետհրատ. - 1961. - 592 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Պատմական թեմատիկան և «Մխիթար սպարապետը»: Գրական թերթ. - 1961. - 25 օգոստոսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Սովետահայ գրականությունը 30-ական թվականներին: Սովետահայ գրականության պատմություն. - Եր.։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ. - 1961. - Հ. 1. - էջ 499-626:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գրական ուղիներում: Եր.։ Հայպետհրատ. - 1962. - 313 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հսկաներն ու թզուկները։ (Բեյրութում լույս տեսնող «Սփյուռք» շաբաթաթերթի և նրա խմբագիր Ս. Սիմոնյանի հոդվածի մասին): Գրական թերթ. - 1963. - 1 փետրվարի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Մեծ բանաստեղծի ավանդները։ (Եղիշե Չարենցի «Երկերի» 1-ին հատորի մասին): Սովետական Հայաստան. - 1963. - 11 հոկտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Սովետահայ գրականության զարգացման ուղիների մասին: Գրական թերթ. - 1963. - 20 սեպտեմբերի, 27 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Քննադատությունը գիտության և արվեստի ճանապարհին: Սովետական գրականություն. - 1963. - № 9. - էջ 131-144:
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
С позиций исторической правды: [О книге С. Ханзадяна «Мхитар Спарапет»]: Дружба народов. - 1963. - № 9. - С. 273-276.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Սիամանթո: Սովետական գրականություն. - 1964. - № 6. - էջ 109-142:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Սիամանթո: Եր.։ Հայպետհրատ. - 1964. - 247 էջ:
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
О путях развития советской армянской литературы: Литературная Армения. - Ер. - 1964. - № 1. - С. 67-73.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Երկու խոսք մի հարցաթերթիկի առթիվ։ (Սովետահայ գրականության խնդիրների մասին): Սովետական գրականություն. - 1956. - № 7. - էջ 123-131:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հրաչյա Քոչարի «Սպիտակ գիրքը»: Գրական թերթ. - 1965. - 7 մայիսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ակադեմիկոս Արսեն Տերտերյանի կյանքի և գիտական գործունեության համառոտ ակնարկ: Տերտերյան Ա.Հ. Կենսամատենագիտություն. - Եր.։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ. - 1966. - էջ 7-51:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Անտիպ էջեր Հրաչյա Քոչարի արխիվից: Բանբեր Հայաստանի արխիվների. - 1966. - № 3. - էջ 205-233:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Եկեք պարզ խոսենք... (Հայ գրականության դասավանդման հարցերը 9-10-րդ դասարաններում): Հայոց լեզուն և գրականությունը դպրոցում. - 1966. - № 1. - էջ 35-41:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Խոսք պոեզիայի ճանապարհի մասին: Գրական թերթ. - 1966. - 15 ապրիլի, 22 ապրիլի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ գրականություն։ Դասագիրք միջնկարգ դպրոցի IX-XI դասարանների համար: 8-րդ հրատ. - Եր.։ Լույս. - 1966. - 226 էջ:
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
Литература 30-их годов: История армянской советской литературы. - М.: Наука. - 1966. - С. 129-178.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Անտիպ էջեր Հրաչյա Քոչարի արխիվից: Բանբեր Հայաստանի արխիվների. - 1967. - № 2. - էջ 193-206:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ելույթ՝ Գուրգեն Մահարու «Այրվող այգեստաններ» վեպի մասին: Բանբեր Երևանի համալսարանի. - 1967. - № 2. - էջ 206-261:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ժամանակակից հայ պոեզիայի զարգացման մի քանի խնդիրներ: Սովետական գրականություն. - 1967. - № 2. - էջ 130-138; № 3. - էջ 116-138:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Խոհեր Չարենցի անցած ճանապարհի մասին: Գրական թերթ. - 1967. - 21 հուլիսի, 28 հուլիսի, 4 օգոստոսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Սիրո և ցավի պոեզիան։ (Վ. Դավթյանի «Գինու երգը» գրքի մասին): Սովետական գրականություն. - 1967. - № 5. - էջ 108-118:
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
О современной армянской поэзии: Литературная Армения. - 1967. - № 2. - С. 80-92; № 9. - С. 120-121.
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
Ширванзаде. Жизнь и творчество: М.: Советский писатель. - 1967. - 387 с.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Իսկական գրողի հանապարհը։ (Հրանտ Մաթևոսյանի մասին): Սովետական Հայաստան. - 1968. - 22 մարտի:
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
Раздумье о творческом пути Чаренца: Литературная Армения. - 1968. - № 6. - С. 63-76.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Թումանյանը քննադատ։ (Ծննդյան 100-ամյակի առթիվ): Բանբեր Երևանի համալսարանի. - 1969. - № 2. - էջ 19-32:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ գրականություն։ Դասագիրք միջնակարգ դպրոցի 9-րդ դասարանների համար: Լրացված բարեփոխված հրատ. - Եր.։ Լույս. - 1969. - 252 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հովհաննես Թումանյան։ (Բնութագրական փորձ։ Հովհաննես Թումանյանի ծննդյան 100-ամյակի արթիվ): Սովետական գրականություն. - 1969. - № 9. - էջ 20-46:
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
Ованес Туманян - критик: Ованес Туманян: (Материалы всесоюз. межуниверситет. науч. конференции). - Ер. - 1969. - С. 52-75.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ գրականություն։ Դասագիրք միջնակարգ դպրոցի 9-րդ դասարանների համար: Լրացված բարեփոխված հրատ. - Եր.։ Լույս. - 1970. - 252 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Սովետահայ քննադատության պատմությունից: Սովետական գրականություն. - 1970. - № 7. - էջ 133-156:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Մաքուր մարդու մասին։ (Հակոբ Սալախյանի մահվան երկրորդ տարելիցի առթիվ): Գրական թերթ. - 1971. - 10 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հեղափոխությունը և ազգային պոեզիան: Բանբեր Երևանի համալսարանի. - 1971. - № 1. - էջ 3-12:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Սովետահայ գրականությունը 50 տարում: Եր.։ Երևանի համալսարանի հրատ. - 1971. - էջ 5-100:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Տաղանդի ծնունդը։(Ալեքսանդր Շիրվանզադե): Եր.։ Հայաստան. - 1971. - 124 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ալեքսանդր Շիրվանզադե: Հայ նոր գրականության պատմություն. - Եր.։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ. - 1972. - Հ. 4. - էջ 183-250:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բանաստեղծի ճանապարհը։ (Հր. Հովհաննիսյանի «Բանաստեղծություններ» գրքի 1–2 հատորների մասին): Գրական թերթ. - 1972. - 4 օգոստոսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գիտնականի վաստակը։ (Սուրեն Աղաբաբյանի մասին): Սովետական Հայաստան. - 1972. - 10 փետրվարի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Խոհեր քննադատության մասին: Սովետական Հայաստան. - 1972. - 7 մարտի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Չարենցի մահվան տեսիլները: Սովետական գրականություն. - 1972. - № 6. - էջ 18-34:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Եղիշե Չարենցը: Կահիրե։ Ատլաս. - 1973. - էջ 7-8:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Լուսավոր տաղանդ։ [Առաջաբան]: Դավթյան Վ. Երկերի ժողովածու. - Եր. - 1973. - Հ. 1. - էջ 3-18:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Չարենցի մահվան տեսիլները: Չարենցյան ընթերցումներ. - Եր. - 1973. - Հ. 1. - էջ 41-71:
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
На литературных путях. Размышления об армянской поэзии / Пер. М. Малхазовой: М.: советский писатель. - 1973. - 279 с.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Արվեստի արգասավոր ուղիներով։ [Մկրտիչ Սարգսյանի ծննդյան 50-ամյակը]: Գրական թերթ. - 1974. - 21 հունիսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բակունցի ստեղծագործության գնահատության շուրջ։ (Ռ. Իշխանյանի «Ակսել Բակունցի կյանքը և արվեստը» գրքի մասին): Սովետական գրականություն. - 1974. - № 11. - էջ 98-109:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բոցավառ կյանքի պատմություն։ (Ալբերտ Արիստակեսյանի «Պարույր Սևակ» գրքի մասին): Գրական թերթ. - 1974. - 22 նոյեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գիտությունը բանաստեղծության բարդ ուղիներում։ [Ալմաստ Զաքարյանի «20-րդ դարի սկզբի հայոց բանաստեղծությունը» գրքի մասին]: Գրական թերթ. - 1974. - 1մարտի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Երիտասարդ Չարենցը: Եր.։ Հայաստան. - 1974. - 217 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հովհաննես Շիրազ: Թամրազյան Հ. Հովհաննես Շիրազի մասին. - Եր. - 1974. - էջ 37-73:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հովհաննես Շիրազ: Սովետական գրականություն. - 1974. - № 4. - էջ 115-128:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Մեծարենց - սպասման հիվանդը: Գարուն. - 1974. - № 12. - էջ 58-66:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Չարենցը և հեղափոխությունը (1917-1920 թթ.): Չարենցյան ընթերցումներ. - Եր. - 1974. - Հ. 2. - էջ 3-31:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բանաստեղծը և դարը։ (Ավ. Իսահակյանի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ): Գարուն. - 1975. - № 10. - էջ 15-30:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բարոյական տաղանդ։ (Էդուարդ Թոփչյանի մահվան առթիվ): Գրական թերթ. - 1975. - 5 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գրական դիմանկարներ և հոդվածներ: Եր.։ Հայաստան. - Հ. 1. - 428 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ժամանակակից հայ պոեզիայի զարգացման մի քանի խնդիրներ: Սովետական գրականություն. - 1975. - № 2. - էջ 130-138; № 3. - էջ 116-133:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Խոշոր գիտնականը, անզուգական մարդը։(Արամ Ինճիկյանի հիշատակին): Գրական թերթ. - 1975. - 28 մարտի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայրենական պատերազմը և հայ գրականությունը: Սովետական գրականություն. - 1975. - № 9. - էջ 112-136:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հրաչյա Քոչար։ [Առաջաբան]: Քոչար Հ. Ընտիր երկեր 2 հատորով. - Եր. - 1975. - Հ. - էջ 5-22:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ռուբեն Զարյանի «Հուշապատումը»: Սովետական գրականություն. - 1975. - № 12. - էջ 110-113:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Դերենիկ Դեմիրճյան։Կյանքն ու ստեղծագործությունը: Եր.։ Հայաստան. - 1976. - 182 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ինքնատիպ գիրք, ինքնատիպ անհատականություն։ (Զորի Բալայանի և նրա «Գոտեմարտ» գրքի մասին): Գրական թերթ. - 1976. - 20 օգոստոսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Կրկին Բակունցի ստեղծագործության գնահատության շուրջ։ (Ռ. Իշխանյանի «Ակսել Բակունցի կյանքը և արվեստը» գրքի մասին): Գրական թերթ. - 1976. - 15 հոկտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Արգասավոր ճանապարհ։ (Մկրտիչ Մկրյանի ծննդյան 70-ամյակի առթիվ): Սովետական Հայաստան. - 1977. - 7 դեկտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գեղեցիկի բարձունքներում։ (Վահագն Դավթյանի «Կոմունիստներ» բանաստեղծության և «Տաղարան» բանաստեղծական շարքի մասին): Սովետական Հայաստան. - 1977. - 25 օգոստոսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Դերենիկ Դեմիրճյան։ Կյանքն ու ստեղծագործությունը: Եր.։ Սովետական գրող. - 1977. - 221 էջ, 2 թ. նկար:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Եթե Բաբելոնում թարգմանիչներ լինեին։ (Լևոն Մկրտչյանի «Եթե Բաբելոնում թարգմանիչներ լինեին» գրքի մասին): Սովետական Հայաստան. - 1977. - 2 մարտի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Եղիշե Չարենցի «Երկիր Նաիրի» վեպը։ (Չարենցի ծննդյան 80-ամյակի առթիվ): Պատմաբանասիրական հանդես. - 1977. - № 4. - էջ 23-43:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
«Երեքի» դեկլարացիան, գրական փորձը և Եղիշե Չարենցը: Գարուն. - 1977. - № 11. - էջ 62-72:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայկական համամարդկայնության պատմիչը։ (Դերենիկ Դեմիրճյանի մասին): Սովետական Հայաստան. - 1977. - 18 մայիսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Մի փոքրիկ գլուխգործոց։ (Հովհ. Թումանյանի «Բարձրից» բանաստեղծության մասին): Գրական թերթ. - 1977. - 25 փետրվարի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Չարենցի յոթ խորհուրդը: Չարենցյան ընթերցումներ. - Եր. - 1977. - Հ. 3. - էջ 3-25:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Չարենցի «շեղումներից» մեկը։ (Ծննդյան 80-ամյակի առթիվ): Սովետական գրականություն. - 1977. - № 11. - էջ 115-124:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Տաղանդի անակնկալները։ (Վ. Անանյանի մասին): Գրական թերթ. - 1977. - 25 փետրվարի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բանաստեղծը և ճակատագիրը: Եր.։ Սովետական գրող. - 1978. - 389 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գրականագետի ազնիվ վաստակը։ (Էդուարդ Թոփչյանի մասին): Գրական թերթ. - 1978. - 6 հունիսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Զորայր Խալափյանի նոր վեպը։ [Առաջաբան]: Խալափյան Զ. Եվ վերադարձնելով ձեր դիմանկարը. - Եր. - 1978. - էջ 3-8:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Էջեր հայ քննադատական մտքի պատմությունից. Գրիգոր Արծրունի: Բանբեր Երևանի համալսարանի. - 1978. - № 2. - էջ 134-154:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ինճիկյան Արամ Մկրտիչի: Հայկական սովետական հանրագիտարան. - Եր. - 1978. - Հ. 4. - էջ 346:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Սիամանթոյի տառապանքի և երազների խորհուրդը։ (Ծննդյան 100-ամյակի արթիվ): Սովետական Հայաստան. - 1978. - 24 դեկտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Շիրվանզադե։ Կյանքը և գործը: 2-րդ բարեփոխված հրատ. - Եր. - 1978. - 499 էջ:
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
На литературных путях. Размышление об армянской поэзии: М.: Советский писатель. - 1978. – 27 с.
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
Ширванзаде А.М.: Большая советская энциклопедия. - М.: Советская энциклопедия. - 1978. - Т. 29. - С. 411-412.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բարձ ներշնչումների գիտնականը։ (Ռուբեն Զարյանի մասին): Հայրենիքի ձայն. - 1979. - 24 հոկտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գեղեցկության երգիչն ու սերմնացանը։ (Ա. Բակունցի մասին): Սովետական Հայաստան. - 1979. - 4 հուլիսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
«Երկիր Նաիրի» վեպը: Չարենցյան ընթերցումներ. - 1979. - Հ. 4. - 111-142:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Նալբանդյանը քննադատ: Բանբեր Երևանի համալսարանի. - 1979. - № 3. - էջ 15-40:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Տաղանդի հմայքը։ (Սիլվա Կապուտիկյանի ծննդյան 60-ամյակի առթիվ): Երեկոյան Երևան. - 1979. - 19 հունվարի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Արվեստի մի գեղեցիկ էջ։ (Աբիգ Ավագյան։ Գրական դիմանկար): Գրական թերթ. - 1980. - 1 մայիսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բարձ ներշնչումների գիտնականը։ (Ռուբեն Զարյանի մասին): «Ռուբեն Զարյան» ժողովածու. - Եր. - 1980. - էջ 46-51:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գիտության մեծ երախտավորը։ (Առաջաբան): Տերտերյան Ա. Երկեր. - Եր. - 1980. - էջ 3-24:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գուրգեն Մահարու երգը: Սովետական Հայաստան. - 1980. - № 5. - էջ 36-37:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Սովետահայ գրական կյանքի առաջին տարիները: Սովետական Հայաստան. - 1980. - № 8. - էջ 11, 14:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Սովետահայ գրականության պատմություն: Երևանի պետական համալսարան. - Եր. - Եր. համալս. հրատ., 1980. - 688 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
ՎԵրջաբանի փոխարեն։ [Վերջաբան]: Անանյան Վ. Ու՞ր են տանում կածանները. - Եր. - 1980. - էջ 583-591:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Եղիշե Չարենց: Եր.։ Սովետական գրող. - 1981. - 472 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ գրական քննադատության քրեստոմատիա: Եր. – 1981:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ուրվագծեր հայ գրական քննադատության պատմության։ [Առաջաբան]: Հայ գրական քննադատության քրեստոմատիա. - Եր. - 1981. - Հ. 1. - էջ 5-99:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ականավոր գիտնականը, մանկավարժը։ (Արսեն Տերտերյանի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ): Սովետական Հայաստան. - 1982. - 26 դեկտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Արսեն Տերտերյան։ Գիտնականը և մանկավարժը: Եր.։ Եր. համալսարանի հրատ. - 1982. - 93 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Արվեստի մի գեղեցիկ էջ։ [Առաջաբան]: Ավագյան Ա. Հ. Վերջին հանգրվան. - Եր. - 1982. - էջ 3-9:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ գրականություն։ Դասագիրք միջնակարգ դպրոցի 9-րդ դասարանների համար: Լրացված բարեփոխված հրատ. - Եր.։ Լույս. - 1982. - 252 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ գրականության դասավանդման շուրջ: Հայոց լեզուն և գրականությունը դպրոցում. - 1982. - № 2. - էջ 5-15:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ գրականության դասավանդման մի քանի հարցեր: Սովետական դպրոց. - 1982. - 18 փետրվարի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Մի հին բանավեճի առիթով: Սովետական գրականություն. - 1982. - № 10. - էջ 133-140:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Նույն աքասիաների շուքի տակ։ (Միսաք Մեծարենցի և Ա. Հարությունյանի բանաստեղծությունների քննություն): Սովետական Հայաստան. - 1982. - № 2. - էջ 26-34:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Շիրվանզադե: Հայկական սովետական հանրագիտարան. - 1982. - Հ. 8. - էջ 517-519:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Պետրոս Դուրյանի ոճի խնդիրը: Գրական թերթ. - 1982. - 28 օգոստոսի. - № 34:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Տաղանդի հավերժ կենսունակությունը։ (Վահագն Դավթյանի ծննդյան 60-ամյակի առթիվ): Գրական թերթ. - 1982. - 24 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բացառիկ սիրո գաղտնիքը։ (Էդուարդ Աղայանի մասին): Երևանի համալսարան. - 1983. - 23 ապրիլի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Կյանքի պես ճշմարիտ, կյանքի պես հարատև։ (Ալ. Շիրվանզադեի ծննդյան 125-ամյակի առթիվ): Սովետական Հայաստան. - 1983. - 28 ապրիլի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ գրականության ուժը և հպարտությունը։ (Ալ. Շիրվանզադեի ծննդյան 125-ամյակի առթիվ): Գրական թերթ. - 1983. - 29 ապրիլի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ քննադատություն։ Հ. 1. Գրական մտքի ակունքները և ձևավորումը. V դար: Եր.։ Սովետական գրող. - 1983. - 441 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայրենի եզերքի ասքը։ (Հրանտ Մաթևոսյանի մասին): Գարուն. - 1983. - № 4. - էջ 59-65:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հրապարակախոսի ձայնը։ (Մարգո Ղուկասյանի մասին): Գրական թերթ. - 1983. - 21 հոկտեմբերի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Նաև՝ մեծ քաղաքացի։ (Ալ. Շիրվանզադեի ծննդյան 125-ամյակի առթիվ): Գրական թերթ. - 1983. - 29 ապրիլի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ցաված սրտի և լուսավոր երազների գիրքը։ [Առաջաբան]: Դումբաձե Նոդար. Հավերժության օրենքը. - Եր. - 1983. - էջ 5-20:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
«Քաոսը» և հայ ռեալիզմը: Սովետական գրականություն. - 1983. - № 4. - էջ 87-103:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Խաչատուր Աբովյանի գրական-քննադատական հայացքները: Բանբեր Երևանի համալսարանի. - 1984. - № 3. - էջ 3-15:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Մտորումներ մայրամուտից առաջ։ (Համո Սահյանի ծննդյան 70-ամյակի առթիվ): Գրական թերթ. - 1984. - 24 հունվարի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
«Նարեկը» Մեծարենցի հայացքով։ (Գ. Նարեկացու «Մատյան ողբերգության» պոեմի մասին): Սովետական Հայաստան. - 1984. - № 4. - էջ 24-26:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Սովետահայ գրականության պատմություն: 2-րդ բարեփոխված հրատ. - Եր.։ Լույս. - 1984. - 608 էջ:
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
Книга о исстрадавшемся сердце и светлых мечтаниях: [О книге Нодара Думбадзе «Закон вечности»]: Литературная Армения. - 1984. - № 2. - С. 98-102.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բանաստեղծի սխրանքը։ (Վ. Տերյանի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ): Հայրենիքի ձայն. - 1985. - 22 մայիսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գեղարվեստական ոճի և հոգեբանական ռեալիզմի խնդիրը։ (Վ. Տերյանի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ): Գրական թերթ. - 1985. - 24 մայիսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ քննադատություն։ Գիրք 2. - VI-XV դար: Եր.։ Սովետական գրող. - 1985. - 1985. - 539 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Պոեզիայի երկրային ակունքները և սիրո վեպը...։ (Վահան Տերյանի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ): Գրական թերթ. - 1985. - 17 մայիսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Վահան Տերյան: Եր.։ Սովետական գրող. - 1985. - 229 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Րաֆֆու քննադատական հայացքները։ (Րաֆֆու ծննդյան 150-ամյակը): Բանբեր Երևանի համալսարանի. - 1985. - № 3. - էջ 3-22:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գեղարվեստական լեզվի և բովանդակության նոր ըմբռնումները հայոց միջնադարում: Սովետական գրականություն. - 1986. - № 9. - էջ 107-120:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Էջեր հայ քննադատության պատմությունից։ (Մեսրոպ Թաղիադյան): Բանբեր Երևանի համալսարանի. - 1986. - № 2. - էջ 11-23:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ընտիր երկեր։ Բանաստեղծության հազարամյա խորհուրդը: Հոդվածների ժողովածու. - Եր.։ Սովետական գրող. - 1986. - 527 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Շիրվանզադեի գրական-քննադատական հայացքները: Հայոց լեզուն և գրականությունը դպրոցում. - 1986. - № 6. - էջ 43-50:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Եղիշե Չարենցը: Եր.։ Արևիկ. - 1987. - 490 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ժողովրդական կյանքի վիպասանությունը։ [Առաջաբան]: Սահինյան Ա . Ընտիր երկեր 3 հատորով. - Եր. - 1987. - Հ. 1. - էջ 3-22:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Արդար չափ ու կշիռ։ [Առաջաբան]: Ազատյան Ե. Գրական-գեղարվեստական սևեռումներ. - Լավերն (ԱՄՆ, Կալիֆորնիա). - 1988. - էջ 1-7:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գեղարվեստական լեզվի և բովանդակության նոր ըմբռնումները հայոց միջնադարում: Երևանի պետական համալսարան. - Եր. - 1988. - 73 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Եղիշե Չարենց։ [Բնութագրական փորձ]: Չարենցյան ընթերցումներ. - Եր. - 1988. - Հ. 5. - էջ 53-78:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Լևոն Շանթի երկերուն գինեձոնը։ (Պրոֆ. Հրանտ Թամրազյանի խոսքը): Նոր կյանք. - 1988. - Ժ տարի, թիվ 11. - 8 մարտի։ [Լոս Անջելես]:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Խոսք հիշատակի։ (Սուրեն Աղաբաբյանի մասին): Չարենցյան ընթերցումներ. - Եր. - 1988. - Հ. 5. - էջ 133-134:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Այս բանաստեղծը։ Բոցավառ կյանքի պատմություն: Ղողանջ հիշատակի։Պարույր Սևակի մահվան 20-րդ տարելիցին. - Եր.։ Նաիրի. - 1991. - էջ 68-71:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հակոբ Ասատուրյան։ (Բնութագրական փորձ): Գրական թերթ. - 1991. - 22 մարտի:
----------------------------------------
Тамразян, Грант Смбатович.
История армянской критики: Ереван. гос. ун-т. -Ер.: Изд-во Ергосунта. - 1991. - 480 с.
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ քննադատություն. Գիրք 3, XIX դար: Եր.։ Սովետական գրող. - 1992. - 686 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հակոբ Ասատուրյան։ Կյանքը և գործը: Երևանի պետական համալսարան. - Եր.։ Եպհ հրատ. - 1993. - 144 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ գրականություն։ Դասագիրք հանրակրթական դպրոցի 10-րդ դասարանների համար: Եր.։ Լույս. - 1993. - 320 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հանճարների հետ շա՜տ զգույշ պետք է լինել...: Հայություն. - 1993. - Նոյեմբեր 3-1. - № 14:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Պատմական ճանապարհի և խղճի մասին: Հայություն. - 1993. - Հուլիս. - № 10. - էջ 2:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ս. Կարապենցի աշխարհը: Հայաստանի Հանրապետություն. - 1993. - 15, 16 հուլիսի. - էջ 7:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Ավանդների զուգադրում հազարամյա հեռանկարի վրա։ (Նարեկացի – Թումանյան): Հայաստանի Հանրապետություն. - 1994. - 13, 14 դեկտեմբերի. - էջ 6:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բանաստեղծի հարստությունը. ալեկոծ հոգին և շքեղ տեսիլքը։ [Առաջաբան]: Իշխան Մ. Ուխտագնացություն. - Եր. - 1994. - էջ 3-26:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բանաստեղծի հարստությունը. ալեկոծ հոգին և շքեղ տեսիլքը։[Առաջաբան]: Հայաստանի Հանրապետություն. - 1994. - 13 հուլիսի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
«Գառնիկ ախպեր» հեքիաթ-պոեմի ստեղծման պատմությունից: Բանբեր Երևանի համալսարանի. - 1994. - № 2. - էջ 46-54:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գիտնականի մեծ ճանապարհը։ (Էդվարդ Ջրբաշյան – 70): Գրական թերթ. - 1994. - 25 մարտի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Իմաստուն կանխատեսումներ։ Մի էջ Թումանյանի քաղաքական երգիծանքից: Հայաստանի Հանրապետություն. - 1994. - 14 ապրիլի. - էջ 6:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հանճարի ուժը և հարստությունը։ (Հովհաննես Թումանյանի մասին): Հայաստանի Հանրապետություն. - 1994. - 8 դեկտեմբերի. - էջ 6:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Մի խաղաղ վեճ ստեղծման առեղծվածի շուրջ։ (Հովհ. Թումանյանի և Վ. Տերյանի մասին): Հայաստանի Հանրապետություն. - 1994. - 11 մայիսի. - էջ 6:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Դուրյանի վերջին տաղը՝ «Ի՜նչ կ’ըսեն»: Երեկոյան Երևան. - 1995. - 4 հոկտեմբերի. - էջ 4, 7:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հովհաննես Թումանյան։ Բանաստեղծը և մտածողը: Եր.։ Նաիրի. - 1995. - 508 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
«Առաջընթացի դեմ չի՛ կարելի կրակել, չի՛կարելի ...»: Երեկոյան Երևան. - 1996. - 14 սեպտեմբերի. - էջ 5:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բանաստեղծի հոգու հավերժական լույսը։ [Վահագն Դավթյանի մահվան արթիվ]: «Նոր դար» լրագիր. - 1996. - 28 փետրվարի:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ քնարերգուներ։ Ժողովածու. - Եր.։ Նաիրի. - 1996: Գիրք 1. Պետրոս Դուրյան, Միսաք Մեծարենց, Դանիել Վարուժան, Ռուբեն Սևակ. - Եր.։Նաիրի, 1996. - 334 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Խոհեր անցած օրերի մասին: «Նոր դար» ամսագիր. - 1997. - № 3-4. - էջ 260-264:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Խոսք Չարենցի մասին։ [Ծննդյան 100-ամյակի արթիվ]: Հանդես Երևանի համալսարանի. - 1997. - № 3. - էջ 6-15:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Խոսք Չարենցի մասին: Հայաստանի Հանրապետություն. - 1997. - 22, 23 հոկտեմբերի. - էջ 5, 7:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Վերածնության և մեծ ճանապարհի պոեզիան։ [Ե. Չարենցի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ]: Հայություն. - 1997. - էջ 1. - № 6:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Գրական դիմանկարներ, հոդվածներ։ Հ. 2: Եր.։ Հայաստան. - 1998. - 419 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ քնարերգուներ։ Ժողովածու. - Եր.։ Նաիրի. - 1996: Գիրք 2. Հայրենի ավանդները և նորօրյա փորձը. - Եր.։ Նաիրի. - 1999. - 329 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Բանք իմաստասիրաց: Եր. - 2001:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Նահապետ Քուչակի բանաստեղծական աշխարհը / Աշխատասիրությամբ՝ ակադ. Հրանտ Թամրազյանի: Եր.։ Երևանի համալսարանի հրատ. - 2001. - 647 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հուշերիս հետ։ [Հուշեր, օրագրային էջեր, գնահատանքի խոսքեր]: Եր.։ Նաիրի. - 2002. - 279 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ գրականություն 9 / Խմբ.՝ Վ. Գաբրիելյան: Եր.։ Լույս. - 2006. - 168 էջ:
ДОП.ТОЧКИ ДОСТУПА:
Բախչինյան Հ. և ուրիշներ
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Հայ գրականություն 10 / Խմբ.՝ Վ. Գաբրիելյան: Եր.։ Լույս. - 2006. - 198 էջ:
----------------------------------------
Թամրազյան, Հրանտ Սմբատի.
Երկեր / Կազմ.՝ Հրաչյա Թամրազյանի; Առաջաբանը Ժ. Քալանթարյանի: Եր.։ Նաիրի. - 2009. - Հ. 2. - 984 էջ:
----------------------------------------

Ադդարյան, Գ.
Գրական ընդմիջում։ (Հր. Թամրազյանի ծննդյան 60-ամյակը): Գարուն. - 1987. - № 1. - էջ 42-43:
----------------------------------------
Ադդարյան, Գ.
Հայ գրաքննադատության փայլուն դեմքը՝ Հրանդ Թամրազյան։(Ծննդյան 60-ամյակը): Ազգային մշակույթ (Բեյրութ). - 1986. - 2 նոյեմբերի:
----------------------------------------
Աթաբեկյան, Ս.
Դարը և բանաստեղծությունը. - Սովետական գրականություն. - 1972. - № 6. - էջ 156-160: Թամրազյան Հր. Պոեզիայի պատմության քառուղիներում. - Եր.։ Հայաստան. - 1971. - 268 էջ. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Աթաբեկյան, Սերգեյ Աթաբեկի.
Թումանյանագիտությունը նոր հանգրվանում. - Հայաստան. - 1995. - 17, 19 հոկտեմբերի: Թամրազյան Հր. Հովհաննես Թումանյան. բանաստեղծը և մտածողը. - Եր. - 1995. - 508 էջ. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Աթաբեկյան, Սերգեյ Աթաբեկի.
Հրանտ Թամրազյան։ (Ծննդյան 50-ամյակի առթիվ): Երևանի համալսարան. - 1976. - № 3. - էջ 35-38:
----------------------------------------
Աղաբաբյան, Ս.
Արժեքավոր աշխատություն Շիրվանզադեի մասին. - Սովետական Հայաստան. - 1955. - 24 սեպտեմբերի: Թամրազյան Հր. Շիրվանզադեի դրամատուրգիան. - Եր.։ Հայպետհրատ. - 1954. - 212 էջ. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Աղաբաբյան, Ս.
Մեծարժեք մենագրություն Շիրվանզադեի մասին։ («Շիրվանզադեի կյանքը և գործը»): Սովետական Հայաստան. - 1964. - № 2. - էջ 35-36:
----------------------------------------
Աղաբաբյան, Ս.
Սիամանթոյի մեկնաբանությունը։ (Հր. Թամրազյանի «Սիամանթո» գրքի մասին): Գրական հերկերում. - Եր.։ Հայաստան. - 1974. - էջ 258-265:
----------------------------------------
Անանյան, Գ.
Նոր գիրք Չարենցի մասին. - Սովետական գրականություն. - 1974. - № 2. - էջ 119-121: Թամրազյան Հր. Երիտասարդ Չարենցը. - Եր.։ Հայաստան. - 1974. - 218 էջ. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Անանյան, Գառնիկ Գուրգենի.
Վաստակաշատ ճանապարհ։ (Հրանտ Թամրազյանի ծննդյան 50-ամյակի առթիվ): Սովետական դպրոց. - 1976. - 23 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Ասլանյան, Մ.
Հր Թամրազյանի հրապարակային դասախոսությունը Եղիշե Չարենցի մասին: Նոր կյանք (Լոս անջելես). - 1988. - № 11. - 3 մարտի:
----------------------------------------
Ասմարյան, Լ.
Բանաստեղծության մեծ աշխարհը։ [Հր. Թամրազյանի «Բանաստեղծության հազարամյա խորհուրդը» գրքի մասին]: Երեկոյան Երևան. - 1987. - 28 մայիսի:
----------------------------------------
Ավետիսյան, Զավեն Վասիլի.
Վերընթերցված հայ քննադատությունը. - Հայաստանի Հանրապետություն. - 1993. - 28 հոկտեմբերի. - էջ 6: Թամրազյան Հր. Հայ քննադատություն. - Գիրք 3. - Եր. - 1992. - 686 էջ. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Բաբայան, Ա.
Մեծ գրողի ճշմարտացի դիմանկարը։ (Հր. Թամրազյանի «Շիրվանզադե. կյանքը և գործը» գրքի մասին): Սովետական գրականություն. - 1962. - № 1. - էջ 137-142:
----------------------------------------
Բաղդասարյան, Ա.
Լրաբեր հասարակական գիտությունների / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1975. - № 11. - էջ 112-114: Թամրազյան Հ. Ս. Գրական դիմանկարներ և հոդվածներ. - Եր.։Հայաստան. - 1975. - Հ. 1. - 428 էջ. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Գաբրիելյան, Վ.
Կյանքի և գրականության սիրով։ (Պրոֆ. Հր. Թամրազյանի ծննդյան 50-ամյակը): Երևանի համալսարան. - 1976. - 2 հոկտեմբերի:
----------------------------------------
Գալստյան, Գ.
Գիտական բարձր մակարդակով։ (Հր. Թամրազյանի մասին): Ասպարեզ (Լոս Անջելես). - 1988. - 25 մարտի:
----------------------------------------
Գալստյան, Հ.
Բանաստեղծի վերակենդանացած երիտասարդությունը։ (Հր. Թամրազյան «Երիտասարդ Չարենցը»): Հայրենիքի ձայն. - 1974. - 17 հուլիսի:
----------------------------------------
Գեղամյան, Սեյրանուհի.
Գիրք սփյուռքահայ գրողի մասին։ [Հր. Թամրազյանի «Հակոբ Ասատուրյան» գրքի մասին]: Հանդես Երևանի համալսարանի. - 1993. - № 3. - էջ 54-55:
----------------------------------------
Գիմ Դա (Գրիշ Դավթյան)
Դոկտոր պրոֆեսոր Հրանդ Թամրազյանը «Համազգայինի» հարկի տակ: Ասպարեզ (Լոս անջելես). - 1988. - 25 մարտի:
----------------------------------------
Գրիգորյան, Ա.
Պատասխան քննադատին։ («Գրականագիտական մոլոր ուղիներում» հոդվածի առիթով): Գրական թերթ. - 1962. - 16 փետրվարի:
----------------------------------------
Դանիելյան, Կ.
Գրական մաքառում և ինքնահաստատում. - Գրական թերթ. - 1986. - 5 սեպտեմբերի: Թամրազյան Հ. Ս. Հայ քննադատություն։. - Գիրք 2. VI-XV դար. - Եր.։ Սովետական գրող, 1985. - 539 էջ. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Դավթյան, Ռ.
Արժեքավոր ուսումնասիրություն Դերենիկ Դեմիրճյանի մասին։ (Հր. Թամրազյանի «Դերենիկ Դեմիրճյան» գրքի մասին): Ավանգարդ. - 1977. - 9 դեկտեմբերի:
----------------------------------------
Դավթյան, Ռ.
Մեծ գրողի հմայիչ կերպարը. - Ավանգարդ. - 1977. - 14 փետրվարի: Թամրազյան Հ. Դերենիկ Դեմիրճյան. - Եր.։ Հայաստան. - 1976. - 182 էջ. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Դավթյան, Վ.
Խորաթափանց ներշնչանքով։ (Հր. Թամրազյանի ծննդյան 60-ամյակը): Սովետական Հայաստան. - 1986. - 6 օգոստոսի:
----------------------------------------
Դավթյան, Վ.
Խորաթափանց արվեստագետ գրականագետը։ (Հր Թամրազյանի ծննդյան 60-ամյակը): Նավասարդ (Լոս Անջելես). - 1986. - Թիվ 63. - էջ 17-21:
----------------------------------------
Դավթյան, Վ.
Պատմության դասերը. - Գրական թերթ. - 1981. - 17 հուլիսի: Թամրազյան Հ. Ս. Սովետահայ գրականության պատմություն. - Եր.։ Եր. համալսարանի հրատ. - 1980. - 688 էջ. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Դավթյան, Վ. Ա.
Ակունքների մոտ։ [Հր. Թամրազյանի «Երիտասարդ Չարենը» գրքի մասին]: Գրքերի աշխարհ. - 1974. - 15 հուլիսի:
----------------------------------------
Դավթյան, Վ. Ա.
Գնահատելի և ողջունելի։ («Հակոբ Ասատուրյան» գրքի մասին): Ազգ. - 1993. - 1 դեկտեմբերի. - № 23:
----------------------------------------
Դարբինյան, Հր.
Գրականագիտական լուրջ նվաճում։ (Հր. թամրազյանի «Շիրվանզադե. կյանքը և գործը» գրքի մասին): Գրական թերթ. - 1961. - 15 դեկտեմբերի:
----------------------------------------
Դեմիրճյան, Պ.
Չարենցի ոգեղեն աշխարհը. - Գրական թերթ. - 1981. - 2 հոկտեմբերի: Թամրազյան Հ. Եղիշե Չարենց. - Եր.։ Սովետական գրող, - 1981. - 472 էջ:
----------------------------------------
Դեմիրճյան, Պ.
Եվ դարձյալ բանաստեղծության գաղտնիքը։ («Բանաստեղծության հազարամյա խորհուրդը» գրքի մասին): Գրական թերթ. - 1987. - 19 հունիսի:
----------------------------------------
Դոլուխանյան, Ա.
Հայ միջնադարի գրական-քննադատական միտքը։ («Հայ քննադատություն» գրքի Ա և Բ հատորների մասին): Գարուն. - 1987. - № 8. - էջ 56-57:
----------------------------------------
Դևրիկյան, Վարդան Գևորգի.
Գիրք բանաստեղծի և մտածողի մասին. - Էջմիածին. - 1995. - 17 հունիսի. - էջ 6: Թամրազյան Հր. Հովհաննես Թումանյան. Բանաստեղծը և մտածողը. - Եր. - 1995. - 508 էջ. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Զարդարյան, Հ.
Սիամանթոն և իր ոճը։ (Հր. Թամրազյանի «Սիամանթո» գրքի մասին): Զարդարյան Հ. Մեր կյանքը. - Եր.։ Սովետական գրող. - 1982. - էջ 247-264:
----------------------------------------
Էմին, Գ.
Բանավեճ՝ սովետահայ պոեզիայի զարգացման կենսական հարցերի շուրջ։ [Բանավեճ՝Հր. Թամրազյանի ստեղծագործությունների վերաբերյալ]: Գրական թերթ. - 1954. - 13 փետրվարի:
----------------------------------------
Ղարիբջանյան, Գ.
Գիրք Չարենցի մասին։ (Հր. Թամրազյան «Եղիշե Չարենց»): Սովետական գրականություն. - 1982. - № 2. - էջ 136-142:
----------------------------------------
Մաթևոսյան, Հրաչյա.
Գրականության հոգս ու բույրով։ (Հրանտ Թամրազյանի ծննդյան 50-ամյակը): Գրական թերթ. - 1986. - 12 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Մաթևոսյան, Հրանտ.
Գեղեցկությունների պաշտպանը։ (Հր. Թամրազյանի ծննդյան 60-ամյակի առթիվ): Գրական թերթ. - 1986. - 12 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Մաթևոսյան, Ջ.
Երիտասարդ Չարենցը։ (Հր. Թամրազյանի «Երիտասարդ Չարենցը» գրքի մասին): Բանվոր (Լենինական). - 1974. - 16 հուլիսի:
----------------------------------------
Մաղալյան, Վլադիմիր Սարգսի.
Գիրք սփյուռքահայգրողի մասին։ [Հր. Թամրազյանի «Հակոբ Ասատուրյան» գրքի մասին]: Երևանի համալսարան. - 1993. - 30 նոյեմբերի:
----------------------------------------
Մարտիրոսյան, Ա.
Համարձակ հետազոտողի հղացումը. - Գրքերի աշխարհ. - 1986. - № 1: Թամրազյան Հ. Հայ քննադատություն. Գիրք 2. VI-XV դար. - Եր.։ Սովետական գրող. - 1985. - 539 էջ. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Մարության, Ա.
Ավանգարդ. - 1974. - 17 հուլիսի: Թամրազյան Հ. Ս. Երիտասարդ Չարենցը. - Եր. - 1974. - 217 էջ. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Մելքոնյան, Մ.
Մեծատաղանդ պոետի ջահելությունը։ (Հր. Թամրազյանի «Երիտասարդ Չարենցը» գրքի մասին): Երեկոյան Երևան. - 1974. - 16 օգոստոսի. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Մկրյան, Մ.
Սովետահայ գրականության գիտական պատմություն։ (Հր. Թամրազյանի «Սովետահայ գրականության պատմություն» գրքի մասին) : Սովետական Հայաստան. - 1981. - 1 փետրվարի:
----------------------------------------
Մնացականյան, Լ.
Հիմնարար ուսումնասիրություն։ («Հայ քննադատություն» եռահատորի մասին): Գրական թերթ. - 1996. - 19 հուլիսի:
----------------------------------------
Մնացականյան, Վ.
Գաղափարը և նրա մարմնավորումը։ (Բանավեճ. քննարկվում են նաև Հր. Թամրազյանի հոդվածները): Գրական թերթ. - 1974. - 2 օգոստոսի:
----------------------------------------
Մնացականյան, Վ.
Նոր խոսք Չարենցի մասին. - Գրական թերթ. - 1974. - 2 օգոստոսի: Թամրազյան Հ. Ս. Երիտասարդ Չարենցը. - Եր.։ Հայաստան. - 1974. - 217 էջ. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Մուրադյան, Ն.
Գրական դիմանկարներ։ (Հր. Թամրազյանի «Գրական դիմանկարներ, հոդվածներ» գրքի մասին): Գրական թերթ. - 1976. - 6 փետրվարի:
----------------------------------------
Մուրադյան, Ս.
Հայ գրականության նվիրյալը։ (Հր. Թամրազյանի ծննդյան 60-ամյակի առթիվ): Սովետական դպրոց. - 1986. - 18 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Մուրադյան, Ս.
Հրանտ Թամրազյան – 60: Երիտասարդ գիտաշխատող. - 1986. - № 3. - էջ 32-34:
----------------------------------------
Նազինյան, Ա.
Մեծարժեք մենագրություն Շիրվանզադեի դրամատուրգիայի մասին։ (Հր. Թամրազյանի «Շիրվանզադեի դրամատուրգիան» գրքի մասին): Կոմունիստ (Բաքու). - 1955. - 16 նոյեմբերի:
----------------------------------------
Ներսիսյան, Լ.
Ջերմորեն հանձնարարում եմ. - Գրքերի աշխարհ. - 1986. - № 1. - էջ 4: Թամրազյան Հ. Ս. Հայ քննադատություն. - Եր.։Սովետական գրող. - 1985. - Գիրք 2. - 539 էջ. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Պետրոսյան, Երվանդ Մարկոսի.
Թումանյանական աշխարհը տանող նոր ճանապարհ։ (Տպավորություններ Հր. Թամրազյանի «Հովհաննես Թումանյան. բանաստեղծը և մտածողը» մենագրությունից): Հայաստանի Հանրապետություն. - 1995. - 17 հոկտեմբերի:
----------------------------------------
Պետրոսյան, Ե.
Գիրք Սիամանթոյի մասին։ (Հր. Թամրազյանի «Սիամանթո» գրքի մասին): Սովետական դպրոց. - 1970. - 11 փետրվարի:
----------------------------------------
Ջրբաշյան, Էդ.
Մի մենագրության դրական փորձը. - Սովետական գրականություն. - 1955. - № 11. - էջ 138-141: Թամրազյան Հ. Շիրվանզադեի դրամատուրգիան. - Եր.։ Հայպետհրատ. - 1954. - 212 էջ. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Սահինյան, Հ.
Ինքնադրոշմ, պատկերավոր։ («Հայ քննադատություն» գրքի Ա հատորի մասին): Գրքերի աշխարհ. - 1983. - № 6:
----------------------------------------
Սահինյան, Հ.
Փնտրված անուն։ (Հր. Թամրազյանի 50-ամյակը): Գրական թերթ. - 1976. - 10 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Սարգսյան, Մ.
Բազմավաստակ գիտնականը։ (Հր. Թամրազյանի ծննդյան 60-ամյակը): Գրական թերթ. - 1986. - 12 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Սարինյան, Ս.
Շիրվանզադեի դրամատուրգիան։(Հր. թամրազյանի «Շիրվանզադեի դրամատուրգիան» գրքի մասին): Գրական թերթ. - 1955. - 5 մարտի:
----------------------------------------
Սիմոնով, Կ.
Զեկուցում Հայաստանի սովետական գրողների 3-րդ համագումարում։ (Բանավեճ՝ Հր. Թամրազյանի հետ): Գրական թերթ. - 1954. - 6 օգոստոսի:
----------------------------------------
Տայան, Ա.
Մի գեղեցիկ հուշարձան։ (Հր. Թամրազյանի «Սիամանթո» գրքի մասին): Սովետական Հայաստան. - 1965. - 12 նոյեմբերի:
----------------------------------------
Ուլուբաբյան, Բ.
Թարմ ու խորաթափանց հայացքով։(«Հայ քննադատություն» գրքի Բ հատորի մասին): Գրքերի աշխարհ. - 1986. - № 1:
----------------------------------------
Ուլուբաբյան, Բ.
Խիզախ ու լուրջ ճանապարհ։ (Հր. Թամրազյանի ծննդյան 50-ամյակի առթիվ): Հայրենիքի ձայն. - 1976. - 15 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Ուլուբաբյան, Բ.
Քննդատության ակունքները։ («Հայ քննադատություն» գրքի Ա հատորի մասին): Գրական թերթ. - 1983. - 16 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Փանոսյան, Ս.
Հայ քննադատության հազարամյա ուղին. - Սովետական գրականություն. - 1986. - № 5. - էջ 135-138: Թամրազյան Հ. Հայ քննադատություն. Գիրք 2. VI-XV դար. - Եր.։ Սովետական գրող. - 1985. - 539 էջ:
----------------------------------------
Քալանթարյան, Ժ.
Ակունքների մոտ։ («Հայ քննադատություն» գրքի Ա հատորի մասին): Հայրենիքի ձայն. - 1984. - 1 օգոստոսի:
----------------------------------------
Քալանթարյան, Ժ.
Գրականության ուղին՝ պատմության լույսի տակ։ (Հր. Թամրազյանի «Սովետահայ գրականության պատմություն» գրքի մասին): Սովետական գրականություն. - 1981. - № 5. - էջ 136-139:
----------------------------------------
Օհանյան, Ա.
Կեսդարյան սպասումից հետո։ (Հր. Թամրազյանի «Սիամանթո» գրքի մասին): Սովետական Հայաստան. - 1965. - № 8. - էջ 29-30:
----------------------------------------
Ֆարմանյան, Տ.
Սկիզբը սքանչացումն է։ (Հարցազրույց Հր. Թամրազյանի հետ՝ ծննդյան 60-ամյակի առթիվ): Երեկոյան Երևան. - 1986. - 25 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Ֆելեքյան, Հ.
Անվանի գիտանականի վաստակը։ (Հր Թամրազյանի ծննդյան 50-ամյակը): Սովետական Հայաստան. - 1976. - 7 սեպտեմբերի:
----------------------------------------
Ֆելեքյան, Հ.
Մտորումներ հայ պոեզիայի մասին. - Սովետական Հայաստան. - 1973. - 10 օգոստոսի: Тамразян Гр. На литературных путях. Размышление об армянской поэзии. - М.: Советский писатель. - 1973. - 278 с. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Ֆելեքյան, Հ.
Շիրվանզադեի մասին՝ ազնիվ կրքով ու ոգևորությամբ. - Երևան. - 1961. - 21 դեկտեմբերի: Թամրազյան Հ. Շիրվանզադե. Կյանքը և գործը. - Եր.։ Հայպետհրատ. - 1961. - 591 էջ. - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Армянское литературоведение: (О книге Гр. Тамразяна «История армянской критики»): Республика Армения. - 1992. - 14 февраля.
----------------------------------------
Арутюнов, Л.
Творческое наследие Ширванзаде: (О монографии Гр. Тамразяна «Ширванзаде. Жизнь и творчество». - М.: Советский писатель, 1967.) / Перевод с арм. Н. Гончар: Вопросы литературы. - М. - 1968. - № 3. - С. 200-204.
----------------------------------------
Петросян, А.
Ширванзаде и его предшественники. - Вопросы литературы. - М. - 1962. - № 10. - С. 207-210: (О монографии «Ширванзаде. Жизнь и творчество». - Ер. - 1961 (на арм. яз.). - Գրախոսություն:
----------------------------------------
Тамразяну Г. С. – 50 лет: (Поздравление союза писателей СССР и редакции «Литературной газеты»): Литературная газета. - М. - 1976. - 22 сентября.
----------------------------------------
Тамразяну Г. С. – 60 лет: (Поздравление союза писателей СССР и редакции «Литературной газеты»): Литературная газета. - 1987. - 20 мая.
----------------------------------------
Hrand Tamrasian: Review of National Literatures – ARMENIA. - New York: Published for the Council on National Literatures by Griffon House Publications. - 1984. - P. 13.
----------------------------------------