ՈրոնումAcademiciansForeign members

Cover Image
փակիր այս գիրքըՊողոսյան Կարեն Սուրենի (1932-2016)
Դիտել փաստաթուղթըԿ. Ս. ՊՈՂՈՍՅԱՆԻ ԿՅԱՆՔԻ ԵՎ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՏԱՐԵԹՎԵՐԸ
Դիտել փաստաթուղթըԿ. Ս. ՊՈՂՈՍՅԱՆԻԻ ԳԻՏԱԿԱՆ, ԳԻՏԱԿԱԶՄԱԿԵՐՊԱԿԱՆ ԵՎ ՄԱՆԿԱՎԱՐԺԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՌՈՏ ԱԿՆԱՐԿ
Բացիր այս թղթապանակը և դիտիր բովանդակությունըՄԱՏԵՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ

«Ակադեմիկոս Կ.Ս. Պողոսյանի աշխատանքները վերաբերում են խաղողի վազի ցրտադիմացկունության ֆիզիոլոգիական առանձնահատկություններին, ՀՀ խիստ ցամաքային կլիմա ունեցող մարզերում վազի բարձրաբուն (առանց այգեթաղի) մշակությանը։ Մշակել է բազմամյա բույսերի ցրտադիմացկունության մեխանիզմի տեսական հիմունքները։ Մասնակցել է խաղողի ցրտադիմացկուն (մինչև -28 աստիճան) նոր սորտերի ստեղծմանը»։


ՀՀ ԳԱԱ Նախագահություն

Կարեն Սուրենի Պողոսյանը ծնվել է 1932 թ. նոյեմբերի 21-ին, Երևանում, ծառայողի ընտանիքում: Վախճանվել է 2016 թ. մարտի 26-ին:
1940 թ. ընդունվել է Վ. Վ. Մայակովսկու անվ. թիվ 7 ռուսական դպրոց:
1950 թ. ընդունվել է Մոսկվայի Մ. Վ. Լոմոնոսովի անվ. պետական համալսարանի կենսաբանահողագիտական ֆակուլտետ:
1955 թ. ավարտել է հիշյալ ֆակուլտետի գենետիկայի և սելեկցիայի ամբիոնը և՝ գործուղվել Հայաստան:
1956 թ. ընդունվել է աշխատանքի ՀԽՍՀ Գյուղ. նախարարության «Պատվո նշան»-ի շքանշանակիր Խաղողագործության, գինեգործության և պտղաբուծության գիտահետազոտական ինստիտուտի Բույսերի ֆիզիոլոգիայի և կենսաքիմիայի բաժնում որպես լաբորանտ:
1957 թ. ընդունվել է ասպիրանտուրա՝ բույսերի ֆիզիոլոգիա մասնագիտությամբ:
1960 թ.ավարտել է ասպիրանտուրան:
1960-1966 թթ. ՀԽՍՀ Գյուղ. նախարարության «Պատվո նշան»-ի շքանշանակիր Խաղողագործության, գինեգործության և պտղաբուծության գիտահետազոտական ինստիտուտի Բույսերի ֆիզիոլոգիայի և կենսաքիմիայի բաժնում աշխատել է որպես կրտսեր գիտաշխատող:
1961 թ. պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն «Խաղողի վազի ձմեռման և կոփման ֆիզիոլոգիական առանձնահատկությունները» թեմայով, որի համար նրան շնորհվել է կենսաբանական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան:
1965 թ.՝ ԽՄԿԿ անդամ:
1966-1969 թթ. ՀԽՍՀ Գյուղ. նախարարության Խաղողագործության, գինեգործության և պտղաբուծության գիտահետազոտական ինստիտուտի Բույսերի ֆիզիոլոգիայի և կենսաքիմիայի բաժնում աշխատել է որպես ավագ գիտաշխատող:
1969 թ. վերապատրաստման նպատակով գործուղվել է Հոկայդոյի համալսարանի (ք. Սապպորո, Ճապոնիա) ցածր ջերմաստիճանների ինստիտուտ:
1969-1974 թթ., գործուղումից վերադառնալուց հետո, շարունակել է աշխատել որպես ավագ գիտաշխատող:
1973 թ. պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսություն «Խաղողի վազի ցրտադիմացկունության ֆիզիոլոգիան» թեմայով:
1974 թ. շնորհվել կենսաբանական գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճան:
1974-1988 թթ.՝ ՀԽՍՀ Գյուղ. նախարարության խաղողագործության, գինեգործության և պտղաբուծության գիտահետազոտական ինստիտուտի Բույսերի ֆիզիոլոգիայի և կենսաքիմիայի բաժնի վարիչ:
1975 թ. լույս է տեսել «Խաղողի բույսի ցրտադիմացկունության ֆիզիոլոգիական առանձնահատկությունները» մենագրությունը (Физиологические особенности морозоустойчивости виноградного растения. Монография. Ер.: Изд. АН Арм. ССР. – 1975. –240 с.):
1980 թ-ից նա, համատեղության կարգով, դասավանդել է Երևանի պետական համալսարանի Ֆիզիոլոգիայի ամբիոնում (կենսաբանության ֆակուլտետ), կարդացել է մասնագիտական դասընթացներ՝ «Ցրտադիմացկունության ֆիզիոլոգիա» և «Բույսերի ջրային ռեժիմը»:
1981 թ. Գյուղատնտեսական գիտությունների Վ. Ի. Լենինի անվ. համամիութենական ակադեմիայի կողմից արժանացել է Կ. Ա. Տիմիրյազևի անվ. Ոսկե մեդալի՝ վերոհիշյալ մենագրության համար:
1988 թ-ից՝ ՀԽՍՀ Գյուղ. նախարարության Խաղողագործության, գինեգործության և պտղաբուծության գիտահետազոտական ինստիտուտի Խաղողի սելեկցիայի, ֆիզիոլոգիայի և կենսաքիմիայի բաժնի վարիչ:
1989 թ. շնորհվել է պրոֆեսորի գիտական կոչում՝ բույսերի ֆիզիոլոգիա մասնագիտությամբ:
1990 թ. ՀՀ Գյուղատնտեսական գիտությունների ակադեմիան, իր կանոնադրության հիման վրա, Կ. Ս. Պողոսյանին ընտրել է Ակադեմիայի թղթակից-անդամ:
1996 թ. Կ. Ս. Պողոսյանը ընտրվել է ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս «Կենսաբանություն» մասնագիտության գծով:

Կարեն Սուրենի Պողոսյանը ծնվել է 1932 թ. նոյեմբերի 21-ին, Երևանում, ծառայողի ընտանիքում: 1940 թ. ընդունվել է Վ. Վ. Մայակովսկու անվ. թիվ 7 ռուսական դպրոց: 1950 թ. ընդունվել է Մոսկվայի Մ. Վ. Լոմոնոսովի անվ. պետական համալսարանի կենսաբանահողագիտական ֆակուլտետ: 1955 թ. ավարտել է հիշյալ ֆակուլտետի գենետիկայի և սելեկցիայի ամբիոնը և՝ գործուղվել Հայաստան:
1956 թ. փետրվարի 21-ին, որպես լաբորանտ, ընդունվել է աշխատանքի ՀԽՍՀ Գյուղ. նախարարության Խաղողագործության, գինեգործության և պտղաբուծության գիտահետազոտական ինստիտուտի Բույսերի ֆիզիոլոգիայի և կենսաքիմիայի բաժնում:
1957 թ. ընդունվել է ասպիրանտուրա՝ բույսերի ֆիզիոլոգիա մասնագիտությամբ: Նրա գիտական ղեկավարը եղել է կենսաբանական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, ԽՍՀՄ ԳԱ թղթակից-անդամ Ի. Ի. Թումանովը: 1960-1966 թթ.,ասպիրանտուրան ավարտելուց հետո, ՀԽՍՀ Գյուղ. նախարարության «Պատվո նշան»-ի շքանշանակիր Խաղողագործության, գինեգործության և պտղաբուծության գիտահետազոտական ինստիտուտի Բույսերի ֆիզիոլոգիայի և կենսաքիմիայի բաժնում աշխատել է որպես կրտսեր գիտաշխատող:
1961 թ. դեկտեմբերին Կ. Ս. Պողոսյանը պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն «Խաղողի վազի ձմեռման և կոփման ֆիզիոլոգիական առանձնահատկությունները» թեմայով, որի համար նրան շնորհվել է կենսաբանական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան:
1965 թ.՝ ԽՄԿԿ անդամ:
1966-1969 թթ. ՀԽՍՀ Գյուղ. նախարարության Խաղողագործության, գինեգործության և պտղաբուծության գիտահետազոտական ինստիտուտի Բույսերի ֆիզիոլոգիայի և կենսաքիմիայի բաժնում աշխատել է որպես ավագ գիտաշխատող:
1969 թ. վերապատրաստման նպատակով գործուղվել է Հոկայդոյի համալսարանի (ք. Սապպորո, Ճապոնիա) ցածր ջերմաստիճանների ինստիտուտ, որտեղ, պրոֆեսոր Ա. Սակայի ղեկավարությամբ, անցել է գիտական փորձառություն (ստաժավորում), ուսումնասիրել է պտղատու կուլտուրաների և խաղողի վազի ցրտադիմացկունության հարցերը՝ հաշվի առնելով դրանց հյուսվածքների գենետիկական և ֆենոտիպային առանձնահատկությունները և ֆիզիոլոգիական վիճակը:
Գործուղումից վերադառնալուց հետո, 1969-1974 թթ., շարունակել է աշխատել որպես ավագ գիտաշխատող:
Խաղողի հարուստ գենոֆոնդի վրա ժամանակակից մեթոդների օգտագործմամբ կատարված մի շարք արժեքավոր հետազոտությունների արդյունքում Կ. Ս. Պողոսյանը, 1973 թ., պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսություն «Խաղողի վազի ցրտադիմացկունության ֆիզիոլոգիան» թեմայով: 1974 թ. Կ. Ս. Պողոսյանին շնորհվել կենսաբանական գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճան:
1974-1988 թթ. ղեկավարել է ՀԽՍՀ Գյուղ. նախարարության խաղողագործության, գինեգործության և պտղաբուծության գիտահետազոտական ինստիտուտի Բույսերի ֆիզիոլոգիայի և կենսաքիմիայի բաժնը:
Դոկտորական ատենախոսությունում Կ. Ս. Պողոսյանը բազմակողմանիորեն և գիտականորեն հիմնավորած ներկայացրել է խաղողի վազի աճման և զարգացման, առանձնահատկությունները խիստ կոնտինենտալ կլիմայի պայմաններում, ֆիզիոլոգիական և կենսաքիմիական փոփոխությունները վազի վեգետացիայի և հանգստի շրջանում, ցրտադիմացկունության ձևավորումը ցածր ջերմաստիճանային պայմաններում, կոփման փուլերի անցման սպեցիֆիկան և, առաջին անգամ, խաղողի և մի շարք պտղատեսակների տարբեր ծագում ունեցող սորտերի ադապտացիոն (հարմարվողական) ունակությունը կոփման և ձմեռման ընթացքում՝ ցածր ջերմաստիճանների արագ փոփոխման պայմաններում: Նա բացահայտել է վազի ցրտակայուն վիճակը թուլացնող պատճառները, ցրտադիմացկունության հատկանիշի ժառանգման աստիճանը հիբրիդային սերնդում, ինչպես նաև ցածր ջերմաստիճանների տարբեր ազդեցությունները խաղողի վազի և պտղատու կուլտուրաների առանձին օրգանների վրա:
Առանձին կարևորություն են ներկայացնում բույսերի՝ ցրտից վնասվելու մեխանիզմի պարզաբանման ուղղությամբ կատարված հետազոտությունները: Նա բացահայտել է խաղողի վազի և տարբեր պտղատեսակների հյուսվածքներում գերսառեցման և սառցակալման պրոցեսների առանձնահատկությունները, ինչպես նաև հյուսվածքների ջրակալման և բջիջներում ու ներբջջային տարածություններում սառցակալման դինամիկայի միջև գոյություն ունեցող փոխադարձ կապը: Համաշխարհային գրականության մեջ առաջին անգամ Կ. Ս. Պողոսյանն է տվել խաղողի վազի հյուսվածքների կենսունակության կամ լրիվ վնասվելու տեսական հիմունքները՝ կրիտիկական ջերմաստիճանների և աճեցման տարբեր պայմաններում: Ելնելով կատարված ֆիզիոլոգոկենսաբանական խոր ուսումնասիրություններից և հաշվի առնելով խաղողի բույսի հետերոզիգոտությունը և գենոտիպային սպեցիֆիկան, օգտագործելով հիբրիդիզացիայի դիագնոստիկայի էքսպրես մեթոդներ ցրտա-ձմեռնադիմացկուն նոր սորտերի ստացման համար, մշակել է զույգերի ընտրության նոր մոտեցում, որը թույլ է տալիս ծնողական ձևերի կամ հիբրիդների ընտրությունը կատարել ոչ էմպիրիկ, հենվելով տվյալ զույգի գենոտիպային կառուցվածքի վրա, և ցրտադիմացկուն ու կոմպլեքս դիմացկուն սորտերի ստեղծումը տանել ավելի նպատակային և արդյունավետ:
Կ. Ս. Պողոսյանն առաջինն է մշակել և հրատարակել խաղողի վազի և պտղատեսակների ցրտադիմացկունության աստիճանի արագ գնահատման լաբորատոր մեթոդը, որը լայն կիրառում է գտել նախկին ԽՍՀՄ և մի շարք սոցիալիստական երկրների(Հունգարիա, Բուլղարիա, Չեխոսլովակիա) գիտահետազոտական ինստիտուտներում: Մեթոդի առավելությունը կայանում է նրանում, որ արդեն առաջին1-2 տարվա ընթացքում կարելի է բազմակողմանիորեն գնահատել ամբողջ սելեկցիոն նյութի ձմեռնադիմացկունության հատկանիշը, բացահայտել գենոֆոնդի պոտենցիալ ցրտադիմացկունությունը՝պարզաբանելով ելանյութային ծնողական ձևերի կոմպլեքս դիմացկուն սորտերի ստացման զուգակցման ընդունակությունը, հետագայում, նպատակային սելեկցիոն աշխատանքներում, դրանք օգտագործելու համար:
Կ. Ս. Պողոսյանի կողմից պարզաբանվել է, որ ցրտադիմացկունության հատկանիշը դոմինանտ է այն հիբրիդների մոտ, որոնք ստացվել են եվրոպաամուրական հիբրիդների խաչասերումից, ինչպես նաև, ցույց է տվել այն հնարավոր ճանապարհները, որոնց միջոցով կարելի է ստանալ ցրտադիմացկուն սորտեր Վ. Վինիֆերա տեսակի միջտեսակային հիբրիդիզացիայից:
1975 թ. լույս է տեսել Կ. Ս. Պողոսյանի «Խաղողի բույսի (վազի) ցրտադիմացկունության ֆիզիոլոգիական առանձնահատկությունները» մենագրությունը (Физиологические особенности морозоустойчивости виноградного растения. Монография. Ер.: Изд. АН Арм. ССР. – 1975. –240 с.):
Նրա՝ գիտականապես հիմնավորված և պրակտիկ ուսումնասիրությունների հիման վրա կատարվել է կոմպլեքս դիմացկուն կամ իմունադիմացկուն խաղողի ցրտահիվանդադիմացկուն սորտերի ստացման համար դոնոր սորտերի, միջտեսակային հիբրիդների էլիտային ձևերի ընտրություն, հաշվի առնելով խաչասերվող զույգերի տվյալ հատկանիշի տրանսգրեսիոն ընդունակությունը: Այս ուսումնասիրությունները բացառիկ նշանակություն ունեն ոչ միայն գենոֆոնդի դիմացկունության արագ գնահատման, այլև՝սելեկցիոն պրոցեսների կրճատման համար:
Կ. Ս. Պողոսյանի կողմից ստեղծվել են գիտական նոր և ուրույն երկու ուղղություն.
ա) անբարենպաստ պայմանների հանդեպ խաղողի և պտղատեսակների դիմացկունության ֆիզիոլոգիական հիմունքները և այդ դիմացկունության մեխանիզմի բացահայտումը բջջային և հյուսվածքային մակարդակով, ինչպես նաև էնդոգեն և էկզոգեն կարգավորիչների ազդեցությունը աճի, զարգացման և ցրտադիմացկունության վրա,
բ) ֆիզիոլոգիական և կենսաքիմիական պարամետրերի օգտագործումը խաղողի և պտղատեսակների սելեկցիոն աշխատանքներում, նպատակ ունենալով հայտնաբերել ցրտահիվանդադիմացկուն, բարձր արդյունավետ ծնողական դոնոր ձևեր:
Վերոհիշյալ ուղղությունները մեծ ճանաչում են գտել և լայնորեն կիրառվում են ԱՊՀ երկրների, Գերմանիայի, Բուլղարիայի, Հունգարիայի խաղողագործության և պտղաբուծության գիտահետազոտական ինստիտուտներում: Կ. Ս. Պողոսյանի համահեղինակությամբ ստեղծված խաղողի կոմպլեքս ցրտահիվանդադիմացկուն 6 սորտի ձեռքբերման հայտ են ներկայացրել ԱՄՆ-ի, Գերմանիայի և Հունգարիայի խաղողագործության ինստիտուտները:
Նա համահեղինակ է խաղողի ցրտադիմացկուն նոր 8 սորտի (Չարենցի, Զովունի, Արտագես, Ուշակերտ, Լուսակերտ,Արտաշատի կարմիր, Անուշահյութ, Տավրոսի), որոնք ընդունված են (անցել են պետական սորտափորձարկում) պետական սորտափորձարկման և մասնակից՝ 20 կոմպլեքս դիմացկուն նոր սորտերի, որոնցից 3-ը՝ Մեղրաբույրը, Կարմրենին և Ներկառատը, բաց ձմեռման պայմաններում, դիմանում են մինչև -27-29ᵒС սառնամանիքի, օժտված են բարձր բերքատվությամբ և՝ տեսակավոր բնական հյութերի արտադրության համար գինենյութի և հումքի բարձր որակով: Նա մշակել է հիբրիդային սերմնաբույսերի ցրտադիմացկունության աստիճանի արագ որոշման ֆիզիոլոգիական պարամետրերը, ինչն արագացնում է ցրտադիմացկուն սորտերի ստեղծման սելեկցիոն պրոցեսը, հայտնաբերել է ցրտադիմացկունության հատկանիշի ժառանգման դոնորներ՝ սելեկցիոն նպատակներով:
Նա մշակել է խաղողի մատերի երկարատև պահպանման ֆիզիոլոգիական բնույթը, ինչը շատ կարևոր է անբարենպաստ գարնանային տարիներին խաղողի աճեցվող տնկանյութի պահպանման համար:
Կ. Ս. Պողոսյանի ղեկավարությամբ իրականացվել են խորացված աշխատանքներ՝ բազմացման արագացված մեթոդների կատարելագործման ուղղությամբ, ինչն ապահովել է սելեկցիոն նոր և, դեռևս, քիչ տարածված սորտերի բարձրորակ տնկանյութի ստացումը, ինչպես նաև մինչև -25ᵒС ցրտադիմացկուն և միչև 2-3 բալ հիվանդադիմացկուն սեղանի նոր սորտերի ստացման ուղղությամբ: Հետազոտությունների հիման վրա սեղանի 5 էլիտային ձևերը ընտրվել են՝ հանրապետության որոշ միկրոգոտիներում չթաղվող այգեգործության համար:
Բազմամյա կուլտուրաների ցրտադիմացկունության ֆիզիոլոգիայի և կենսաքիմիայի պրոբլեմներին նվիրված ավելի քան 26 զեկուցումով Կ. Ս. Պողոսյանը հանդես է եկել միջազգայի կոնֆերանսներում, կոնգրեսներում և գիտաժողովներում՝ Բուլղարիայում, Գերմանիայում, Հունգարիայում, Ճապոնիայում, ԱՄՆ-ում, Մեծ Բրիտանիայում: Նրա ավելի քան 150 հոդվածները տպագրվել են միջազգային հեղինակավոր մասնագիտական հանդեսներում:
Մեծ գնահատանքի է արժանի նաև Կ. Ս. Պողոսյանի մանկավարժական գործունեությունը. 1980 թ-ից նա, համատեղության կարգով, դասավանդել է Երևանի պետական համալսարանի Ֆիզիոլոգիայի ամբիոնում (կենսաբանության ֆակուլտետ), կարդացել է մասնագիտական դասընթացներ՝ «Ցրտադիմացկունության ֆիզիոլոգիա» և «Բույսերի ջրային ռեժիմը»:
Կ. Ս. Պողոսյանը մեծ ներդրում ունի նաև գիտական կադրերի պատրաստման գործում. նրա ղեկավարած բաժնում պաշտպանվել են 12 թեկնածուական ( 9-ը՝ նրա անմիջական ղեկավարությամբ) և 2 դոկտորական ատենախոսություն:v 1981 թ. Կ. Ս. Պողոսյանը, Գյուղատնտեսական գիտությունների Վ. Ի. Լենինի անվ. համամիութենական ակադեմիայի կողմից, արժանացել է Կ. Ա. Տիմիրյազևի անվ. Ոսկե մեդալի՝ “Физиологические особенности морозоустойчивости виноградного растения” մենագրության համար:
1988 թ-ից՝ ՀԽՍՀ Գյուղ. նախարարության Խաղողագործության, գինեգործության և պտղաբուծության գիտահետազոտական ինստիտուտի Խաղողի սելեկցիայի, ֆիզիոլոգիայի և կենսաքիմիայի բաժնի վարիչ:
1989 թ. նրան շնորհվել է պրոֆեսորի գիտական կոչում՝ բույսերի ֆիզիոլոգիա մասնագիտությամբ:
1990 թ. ՀՀ Գյուղատնտեսական գիտությունների ակադեմիան, իր կանոնադրության հիման վրա, Կ. Ս. Պողոսյանին ընտրել է Ակադեմիայի թղթակից-անդամ:
1996 թ. Կ. Ս. Պողոսյանը ընտրվել է ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս «Կենսաբանություն» մասնագիտության գծով:
Կ. Ս. Պողոսյանը եղել է ՀՀ ԳԱԱ Բնական գիտությունների բաժանմունքի կենսաբանական պրոբլեմների գիտական խորհրդի, ՀՀ ԳԱԱ նախագահությանն առընթեր Ընդհանուր և կիրառական կենսաբանության խորհրդի, ինչպես նաև, թեկնածուական և դոկտորական գիտական աստիճաններ շնորհող մասնագիտացված երկու խորհրդի անդամ, Ուկրաինայի հանրապետության Կրիոկենսաբանական կոորդինացիոն խորհրդի անդամ, Ռուսաստանի դաշնության ԳԱ նախագահությանն առընթեր «Ֆոտոսինթեզը և պրոդուկցիոն պրոցեսները» («Фотосинтез и продукционный процесс») պրոբլեմային խորհրդի անդամ, ԽՍՀՄ Բարձրագույն որակավորման հանձնաժողովի (ВАК СССР) «Գյուղատնտեսություն և անտառտնտեսություն» սեկցիայի փորձագետ:
Կ. Ս. Պողոսյանը եղել է Մոլդովայի Հանրապետությունում հրատարակված եռահատոր «Խաղողագործության հանրագիտարան»- ի (Энциклопедия виноградарства. Кишинев: Изд-во МСЭ, 1986—1987.) խմբագրական կոլեգիայի անդամ: Այդ հանրագիտարանում տպագրվել են Կ. Ս. Պողոսյանի, խաղողի զարգացմանը և ցրտադիմացկունությանը նվիրված, մի շարք հոդվածներ:
Բուլղարիայի ԳԱ հրատարակչության կողմից հրատարակված «Խաղողի ֆիզիոլոգիան և նրա մշակման հիմունքները» եռահատոր մենագրությունում (Физиология винограда и основы его возделывания. Коллективная монография в 3-х томах. - София: Изд-во Болгарской Академии наук, 1981. - Т. 1. - 332 с.; 1983. - Т. 2. - 383 с.; 1984. - Т. 3. - 328 с. Стоев К. Д. и др.) ուրույն տեղ է գրավում Կ. Ս. Պողոսյանի կողմից ներկայացված «Ցածր ջերմաստիճանների պայմաններում խաղողի դիմացկունության ձևավորման ֆիզիոլոգիական առանձնահատկությունները» մեծածավալ բաժինը:
Կ. Ս. Պողոսյանը ընտրվել է Ռուսաստանի՝ բույսերի ֆիզիոլոգների ընկերության (Общество физиологов растений России (ОФР)) պատվավոր անդամ, Թուրինի գյուղատնտեսական գիտությունների ակադեմիայի (ք. Թուրին, Իտալիա) թղթակից-անդամ, Իտալիայի՝ խաղողի և գինու ակադեմիայի անդամ, Խաղողագործության և գինեգործության միջազգային ակադեմիայի անդամ:

Подбор опылителей для некоторых функционально-женских сортов винограда. Бюллетень Арм. НИИ ВВиП. МСХ Арм. ССР. – 1958. - № 2.
----------------------------------------
Некоторые особенности заливания виноградной лозы. Агробиология. МСХ СССР. – 1960. - № 5. – С. 688-695.
----------------------------------------
Температура и сроки осеннего закаливания у винограда в условиях Арм. ССР. Виноделие и виноградарство СССР. – М.: Пищепромиздат, 1960, № 6. – С. 21-26.
----------------------------------------
Углеводный обмен виноградной лозы в период закаливания. Изв. АН Арм. ССР. Биологические науки. – 1960. – Т. 13, № 9. – С. 81-88.
----------------------------------------
Устойчивость виноградной лозы к пониженным температурам в зависимости от характера зимовки. Бюллетень Арм. НИИ ВВиП. МСХ Арм. ССР. – 1960. - № 5.
----------------------------------------
Физиологические особенности закаливания и зимовки виноградной лозы. Автореферат канд. диссертации канд. биол. наук. Ер.: Изд-во АН Арм. ССР. – 1961.
----------------------------------------
Поведение виноградной лозы при зимовке в различных условиях. Виноделие и виноградарство СССР. – М.: Пищепромиздат, 1962. - № 8. – С. 26-31.
----------------------------------------
О сравнительной морозостойкости некоторых сортов и гибридов винограда в условиях каменистых почв Араратской котловины. Изв.с/х наук Арм. ССР. – 1964. - № 1. – С. 31-40. Соавт.: Р. П. Акопян.
----------------------------------------
Взаимосвязь зимней повреждаемости почек и нагрузки кустов винограда. Айастани колтнтесакан. – 1965. – 4/П-(606). Соавт.: А. С. Мелконян.
----------------------------------------
Морозостойкость винограда при различной формировке кустов. Виноделие и виноградарство СССР. – М.: Пищепромиздат, 1965. - № 7. Соавт.: Г. К. Широян.
----------------------------------------
О морозостойкости виноградной лозы при выращивании в различных климатических условиях. Садоводство, виноградарство и виноделие Молдавии. – 1965. - № 7. Соавт.: С. А. Погосян.
----------------------------------------
Поведение виноградного растения при оттепелях и последующих морозах. Агробиология. – 1965. - № 1. – С. 127-130. Соавт.: И. А. Склярова.
----------------------------------------
Зимний фитоклимат и морозостойкость виноградной лозы. Доклады ВАСХНИЛ, ИЛ. – 1966. - № 12. – С. 18-21. Соавт.: Р. С. Мкртчян.
----------------------------------------
Тезисы докладов конференции молодых научных сотрудников и аспирантов / НИИ виноградарства, виноделия и плодоводства МСХ АрмССР, Республ. правление научно-тех. о-ва с/х. - Ереван : Б. и., 1966. - 52 с. Редкол.: С. С. Хачатрян, А. С. Мелконян, К. С. Погосян.
----------------------------------------
Физиологические особенности закаливания виноградной лозы. Сб. докладов конф. молодых ученых при ВАСХНИЛ МСХ СССР, ЦК ВЛКСМ. – Москва. – 1966.
----------------------------------------
Влияние ретарданта на рост, вызревание и морозостойкость виноградной лозы. Материалы 1-ой Закавказской конф. “Физиология растений”. – Баку. – 1967. – С. 163-165.
----------------------------------------
Дыхание виноградной лозы в период годичного цикла развития. ДАН Арм. ССР. – 1967. – Т. 44, № 4. – С. 187-192.
----------------------------------------
Изменение энергии дыхания и активности окислительных ферментов в годичном цикле виноградного растения. ДАН Арм. ССР. – 1967. – Т. 45, № 5. – С. 222-228. Соавт.: И. А. Склярова.
----------------------------------------
Морозостойкость виноградной лозы в зависимости от сроков и темпов нарастания морозов. Биологический журнал Армении. – 1967. – Т. 20, № 5. – С. 61-71.
----------------------------------------
Морозостойкость виноградной лозы в зависимости от формировки куста. Виноделие и виноградарство СССР. – 1967. - № 7. – С. 30-35. Соавт.: С. А. Погосян, Г. К. Широян.
----------------------------------------
Морозостойкость сортов виноградной лозы в зависимости от условий закаливания. Физиология растений. – 1967. - № 6. – 1057-1064. Соавт.: М. М. Саркисова.
----------------------------------------
О морозостойкости некоторых сортов и гибридов винограда в условиях открытой зимовки. Труды Арм. НИИ ВВиП. АН Арм. ССР. – Ер. - 1967. – Вып. 8. – С. 218-242.
----------------------------------------
Влияние низких минусовых температур на интенсивность дыхания побегов винограда и на активность их окислительных ферментов. Биологический журнал Армении. – 1968. – Т. 21, № 7. – С. 72-78. Соавт.: И. А. Склярова.
----------------------------------------
Влияние ретарданта ССС на рост, вызревание и морозостойкость виноградной лозы. ДАН Арм. ССР. – 1968. – Т. 47, № 1. – С. 49-55.
----------------------------------------
Закаливание как один из основных факторов высокой морозостойкости виноградной лозы. Тезисы докл. конф. по физиол. устойч. раст. – Киев: Наукова думка, 1968.
----------------------------------------
Влияние ретарданта ССС на рост и развитие виноградной лозы. Биологический журнал Армении. – 1969. – Т. 22, № 5. – С. 28-35.
----------------------------------------
Морозостойкость виноградного куста при высокоштамбовой формировке. Виноделие и виноградарство СССР. – 1969. - № 2. – С. 26-30. Соавт.: С. А. Погосян.
----------------------------------------
Физиолого-биохимические и гистохимические изменения при закаливании виноградной лозы. Журн. Сельскохозяйственная биология. – 1969. – Т. 4, № 2. – С. 241-246. Соавт.: И. А. Склярова.
----------------------------------------
Frost resistance in Grape. Low Temperature, Sciece S.B.V. – 1969. – V.27. – PP. 125-142.
----------------------------------------
Биологические и физиолого-биохимические особенности виноградной лозы в связи с условиями происхождения видов рода Vitis. Сб. “Физиология зимистойких и засухоустойчивых плодовых и винограда”. – Кишинёв. – 1970. – Вып. 3. – С. 3-17. Соавт.: Михайлов, Кириллов, Михайлюк, Вокарь, Негру.
----------------------------------------
Виноградарство и виноделие Японии. Виноделие и виноградарство СССР. –1970. - № 8, 21, 24. Соавт.: С. Ивано.
----------------------------------------
Научные исследования по морозоустойчивости культуры винограда в Японии. Новости с/х науки и практики. – 1970. - № 10. – С. 26-30.
----------------------------------------
Содержание незамерзшей воды и динамика льдообразования в побегах винограда. Биологический журнал Армении. –1970. – Т. 23, № 12. – С. 42-49. Соавт.: О. А. Красавцев.
----------------------------------------
Содержание сахаров в однолетних побегах винограда в зависимости от действия отрицательных температур. Известия с/х наук. – 1970. - № 7. – С. 51-55. Соавт.: Ж. Карапетян.
----------------------------------------
Влияние быстроты замораживания на выживаемость тканей виноградной лозы. Физиология растений. – 1971. – Т. 18, Вып. 1. – С. 177-183.
----------------------------------------
Зависимость морозоустойчивости виноградной лозы от степени оводнённости её тканей. Доклады ВАСХНИЛ . – 1971. - № 1. – С. 18-20.
----------------------------------------
Локализованные повреждения морозами виноградного растения и характер его восстановления. ДАН Арм. ССР. – 1971. – Т. 52, № 4. – С. 251-256.
----------------------------------------
Восстановление виноградного куста в зависимости от характера и степени повреждаемости морозами. “Физиология виноградной лозы”. Первый международный симпозиум по физиологии винограда. – София, Болгария.: Изд-во БАН, 1977.
----------------------------------------
Влияние быстроты оттаивания на выживаемость виноградного растения. Физиология растений. 1972. – Т. 19. Вып. 6. – С. 1204-1210. Соавт.: А. Сакаи.
----------------------------------------
Влияние режима отрицательных температур на морозостойкость виноградного растения. Биологический журнал Армении. – 1972. – Т. 25, № 10. – С. 49-55. Соавт.: А. Сакаи.
----------------------------------------
Влияние ретарданта ССС на рост и развитие виноградного растения. Сб. “Физиологически активные вещества в садоводстве”. – Москва. – 1972. Соавт.: М. М. Саркисова.
----------------------------------------
Колебание температуры в виноградном растении и его морозостойкость. Вестник с/х наук. – 1972. - № 11. - С. 78-84. Соавт.: А. Сакаи.
----------------------------------------
Лабораторный метод оценки морозостойкости виноградной лозы: Метод. указ. – Ер.: Б. и., 1972. - 28 с. Сост.: К. С. Погосян.
----------------------------------------
Определение морозостойкости винограда методом замораживания. Тезисы докладов “Методы оценки устойч. растений к неблагоприятным условиям среды”. – Ленинград. – 1973. – С. 43-45.
----------------------------------------
Лабораторные методы оценки морозоустойчивости виноградной лозы. Сб. “Селекция винограда”. – Ер.: Айастан, 1974. – С. 106-113.
----------------------------------------
Методы оценки морозоустойчивости виноградной лозы. Методическое указание по селекции винограда. - Ер.: Айастан, 1974. – С. 63-74.
----------------------------------------
Влияние скорости и продолжительности охлаждения на морозоустойчивость виноградной лозы. Тезисы докл. XII Международного ботанического конгресса. – Ленинград. – 1975. – Т. 2. – С. 485.
----------------------------------------
Изучение морозостойкости виноградной лозы методами локализованного замораживания отдельных частей растений. Сб. “Методики по определению морозоустойчивости плодовых и винограда”. – Киев. – 1975.
----------------------------------------
Связь между морозоустойчивостью виноградной лозы и оводнённостью ее тканей. Биологический журнал Армении. – 1975. – Т. 28, № 4. – С. 23-28. Соавт.: И. А Склярова, Ж. Карапетян.
----------------------------------------
Физиологические особенности морозоустойчивости виноградного растения. Монография. Ер.: Изд. АН Арм. ССР. – 1975. –240 с.
----------------------------------------
Caracteres physioligiques de la resistance au froid des differentes varetes of forms de vigne. “Vitis” ФРГ. – 1975. - В. 13. – PP. 287-291.
----------------------------------------
Влияние синтетических ростовых препаратов на глубину покоя, водный режим и изменение метаболизма виноградной лозы. Биологический журнал Армении. –1976. – Т. 29, № 2. – С. 90-96. Соавт.: Э. А. Арутюнян, И. А. Склярова.
----------------------------------------
Физиолого-биохимические изменения в однолетних побегах винограда в зависимости от влажности почвы и степени оводненности тканей. Труды Арм. НИИ ВВиП. АН Арм. ССР. – Ер. - 1976. – Вып.Т. 13. – С. 231-240. Соавт.: Ж. Карапетян, И. А. Склярова.
----------------------------------------
Թափանցելով բուսական աշխարհի գաղտնարանները. Հայաստանի գյուղատնտեսություն. – 1977. - № 9. – Էջ 11-12.
----------------------------------------
Изучение физиологических биохимических особенностей растений. Изв. с/х наук. МСХ Арм. ССР. – 1977. – № 9. - С. 39-40.
----------------------------------------
Об особенностях роста и развития молодого виноградного растения в зависимости от уровня влагообеспеченности. Биологический журнал Армении. –1977. – Т. 30, № 3. – С. 22-27. Соавт.: И. А. Склярова, Ж. Карапетян.
----------------------------------------
Физиологические основы морозоустойчивости винограда. Юбилейный сб. Труды Арм. НИИ ВВиП. АН Арм. ССР. – Ер. - 1977. – Вып. 14. – С. 209-230.
----------------------------------------
О морозоустойчивости элитных сеянцев винограда. Журн. Садоводство, виноградарство и виноделие в Молдавии. – 1978. - № 11. – С. 23-26.
----------------------------------------
Физиология морозостойкости виноградного растения. Тезисы докл. науч. метод. совещ. по морозоустойчивости винограда. – 19-20 сентября 1978 г. – Ер. – 1978. – С. 38-40.
----------------------------------------
Влияние низких закалочных температур на изменение эндогенных регуляторов роста в виноградной лозе. Биологический журнал Армении. – 1979. – Т. 32. - № 10. – С. 943-947. Соавт.: Э. А. Арутюнян, Р. Оганесян.
----------------------------------------
Влияние режима отрицательных температур и условий минерального питания на морозоустойчивость винограда. Биологический журнал Армении. – 1980. – Т. 33, № 12. – С. 1295-1300. Соавт.: Э. А. Арутюнян, И. А. Склярова.
----------------------------------------
Изучение морозоустойчивости винограда в зависимости от уровня влагообеспечённости растения. Вестник с/х наук. – 1980. - № 3. – 103-107. Соавт.: Ж. Г. Карапетян.
----------------------------------------
О механизме повреждаемости виноградного растения от низких температур. Тезисы докл. научной конф., посвящ. 60-летию Советской Армении. – Ер. – 1980. – С. 23-25.
----------------------------------------
Физиологические исследования морозоустойчивости винограда. Тезисы докл. на Юбилейной сессии “Научно-технич. прогресс в виноград. и винод.” посвящ. 70-летию Молд. ин-та ВВиП. – Кишинёв. - 1980. – С. 143-153.
----------------------------------------
Агроуказания по виноградарству (на арм.). – Ер.: Айастан, 1981. – С. 19-26.
----------------------------------------
Влияние минеральных удобрений на вызревание однолетних побегов и закладку соцветий у винограда. Садоводство, виноградарство и виноделие в Молдавии. – 1981. - № 8. – С. 34-36. Соавт.: И. А. Склярова, Э. А. Арутюнян.
----------------------------------------
Влияние режима минерального питания на виноградное растение в связи с его морозоустойчивостью. Биологический журнал Армении. – 1981. – Т. 34, № 6. – С. 560-566. Соавт.: Э. А. Арутюнян, И. А. Склярова.
----------------------------------------
Влияние сложных удобрений на сравнительную морозоустойчивость и динамику изменений эндогенных регуляторов роста винограда. Биологический журнал Армении. – 1981. – Т. 34, № 2. – С. 164-169. Соавт.: Э. А. Арутюнян, Р. Оганесян.
----------------------------------------
Выращивание корнесобственных саженцев винограда после длительного хранения черенков. Ж. Среда и питание расстений. Агрохим. исслед.” АН Арм. ССР. – 1981. – Т. 22. – С. 56-67. Соавт.: Р. Оганесян, Ж. Карапетян, Р. Бзнуни. DL- ում՝Институт проблем гидропоники им. Г. С. Давтяна НАН РА. Сообщения. коренсобственных.
----------------------------------------
Длительное хранение черенков и саженцев винограда в холодильн. камерах. Рекомендац. МСХ СССР по внед. достиж. науки и передового опыта в производстве. – М. - 1981. - № 4. – С. 13-15. Соавт.: М. М. Саркисова.
----------------------------------------
Многолетнее воздействие ретарданта ССС на рост, развитие и морозостойкость винограда. Тезисы докл. I Всесоюзн. конф. по регуляторам роста и развития растений. – М. – 1981. – С. 131-132.
----------------------------------------
О механизме устойчивости виноградного растения к низким температурам. Тезисы докл. Всесоюз. конф. “Проблемы и пути повышения устойчивости растений к экстрем. условиям среды”. – Ленинград. – 1981. – СС. 35-37, 190-191.
---------------------------------------
Խաղողի տնկանյութի (կտրոնների և միամյա տնկիների) երկարատև պահպանման մասին: Հրահանգ արտադրության համար. – 1982:
----------------------------------------
Инструкция по применению ретарданта ТУР (хлорхолинхлорид) в виноградарстве и плодоводстве. МСХ Арм. ССР. Арм. НИИ ВвиП. – Ер. – 1982. – С. 1-8. Соавт.: М. М. Саркисова, Р. Оганесян.
----------------------------------------
О физиологических особенностях зимостойкости винограда при высокоштамбовой формировке куста. Научная конференция по технологии возделывания винограда на высоком штамбе в условиях Арм.ССР: тезисы докладов. – Ереван. – 1982. - С. 21-23.
----------------------------------------
Потенциальная и практическая плодоносность винограда Спитак Араксени и Неркени. Биологический журнал Армении. – 1982. – Т. 35, № 8. – С. 636-640. Соавт.: Э. А. Арутюнян, И. А. Склярова.
----------------------------------------
Рекомендации по длительному хранению посадочного материала (черенков и однолетн. саженцев) винограда. МСХ Арм. ССР. Арм. НИИ ВвиП. – Ер. – 1982. – С. 1-8. Соавт.: М. М. Саркисова.
----------------------------------------
Сравнительное изучение морозоустойчивости винограда в зависимости от режима минерального питания. Труды Арм. НИИ ВвиП. ?– Ер. – 1982. – С. 62-78. Соавт.: Э. А. Арутюнян, И. А. Склярова.
----------------------------------------
Խաղողագործության և պտղաբուծության մեջ ռետորդանտ ՏՈւՐ (քլորքոլինքլորիդ) –ի կիրառման մասին: Հրահանգ արտադրության համար. – 1983 թ.:
----------------------------------------
Влияние водного режима в осенне-зимний период на морозоустойчивость виноградной лозы. Тезисы докл. II Межд. симпозиума по физиологии винограда. – София, НРБ. – 1983. – С. 161-162. Соавт.: Ж. Карапетян.
----------------------------------------
Импеданс тканей виноградной лозы и её морозоустойчивость. Биологический журнал Армении. – 1983. – Т. 36, № 2. – С. 130-135. Соавт.: Э. А. Арутюнян, И. А. Склярова.
----------------------------------------
Морозостойкость новых сортов винограда в зависимости от их происхождения и фитоклимата. Перспективы генетики и селекции винограда на иммунитет. – Киев. – 1983. – С. 105-119. Соавт.: Г. Хачатрян.
----------------------------------------
Атомно-морфологическая характеристика глазков у сортов и гибридов винограда разного происхождения. Биологический журнал Армении. – 1984. - Т. 37. - № 2. – С. 144-147. Соавт.: И. А. Склярова, Н. Р. Зохрабян.
----------------------------------------
Влияние режима минерального питания на морозостойкость виноградной лозы. Сб. “Вопросы морозоустойчивости винограда”. – Ер. – 1984. – Ч. II. – С. 61-69. Соавт.: Э. А. Арутюнян.
----------------------------------------
Динамика вызревания и морозостойкости однолетних побегов у сортов и гибридов винограда. Биологический журнал Армении. – 1984. - Т. 37. - № 7. – С. 538-542.
----------------------------------------
Морозоустойчивость виноградной лозы в связи с водным режимом в осенне-зимний период. Физиолого-биохимическая регуляция адаптивных реакций растений и агрофитоценоз. – Кишинёв. – 1984. – С. 106-107. Соавт.: Ж. Карапетян, Г. Хачатрян.
----------------------------------------
Особенности морозостойкости и вымерзание тканей виноградного растения. Физиология и биохимия культурных растений. – Киев. – 1984. – Т. 16, № 25. – С. 171-176. Соавт.: Э. А. Арутюнян, Ж. Карапетян, О. Красавцев.
----------------------------------------
О сравнительной морозостойкости некоторых сортов и элитных форм винограда различного происхождения в условиях юго-запада Узбекистана. Сб. “Вопросы морозоустойчивости винограда”. – Ер. – 1984. – Ч. I. – С. 61-68.
----------------------------------------
О физиологических особенностях зимостойкости винограда при высокоштамбовой формировке куста. Сб. “Технология возделывания винограда на высоком штамбе в условиях Арм. ССР”. – Ер. – 1984. – С. 107-117.
----------------------------------------
Содержание незамерзшей воды в побегах винограда в зависимости от минерального питания. Биологический журнал Армении. – 1984. - Т. 37. - № 9. – С. 779-783. Соавт.: Э. А. Арутюнян.
----------------------------------------
Физиологические особенности формирования устойчивости винограда к низким температурам. – Физиология винограда и основы его возделывания. – София: Изд-во Болг. АН, 1984. – Т. 3. – С. 200-215.
----------------------------------------
Физиология морозоустойчивости виноградного растения. Сб. “Вопросы морозоустойчивости винограда”. – Ер. – 1984. – Ч. II. – С. 7-17.
----------------------------------------
Biological principls of grope cultivation in high-stemmed under the continental climate conditions of southers USSR. The International symposium on Cool climate viticulture and Enology Ores one state university OSU. Agr. Exper. St. Techn, Publ. – 1985. – PP. 217-227.
----------------------------------------
Витрификация клеток. Энциклопедия виноградарства. Кишинев: Изд-во МСЭ, 1986. – Том. 1 - С. 259.
----------------------------------------
Вымерзание виноградного растения. Энциклопедия виноградарства. Кишинев: Изд-во МСЭ, 1986. – Том. 1 - С. 285.
----------------------------------------
Действие физико-химических соединений на морозостойкость многолетних растений. II республиканская конф., посвящ. проблемам физико-химической биологии. – Ер. – 1986. – С. 104-105. Соавт.: М. А. Амбарцумян, Г. Нерсесян.
----------------------------------------
Закаливание виноградного растения. Энциклопедия виноградарства. Кишинев: Изд-во МСЭ, 1986. – Том. 1- С. 414-415.
----------------------------------------
Застудневание протопласта. Энциклопедия виноградарства. Кишинев: Изд-во МСЭ, 1986. – Том. 1- С. 425.
----------------------------------------
Зимостойкость винограда. Энциклопедия виноградарства. Кишинев: Изд-во МСЭ, 1986. – Том. 1 - С. 433.
----------------------------------------
Изменение импеданса виноградной лозы при низких отрицательных температурах. Биологический журнал Армении. – 1986. – Т. 39, № 3. – С. 235-240. Соавт.: Э. А. Арутюнян.
----------------------------------------
Изменение электропроводности тканей виноградного растения у различных по морозоустойчивости сортов винограда. Биологический журнал Армении. – 1986. – Т. 39, № 2. – С. 180-182. Соавт.: Э. А. Арутюнян, Г. Вартанян.
----------------------------------------
Калориметрия виноградного растения. Энциклопедия виноградарства. Кишинев: Изд-во МСЭ, 1986. – Том. 1- С. 495.
----------------------------------------
Морозостойкость новых сортов винограда в зависимости от их происхождения и фитоклимата. Тезисы докладов Всесоюз. научно-технического совещания “Перспективы генетики и селекции винограда на фитоиммунитет”. – М. – 1986. – С. 28-29. Соавт.: Г. Хачатрян.
----------------------------------------
Новые морозоустойчивые сорта винограда в различных условиях выращивания. Виноделие и виноградарство СССР. – 1986. - № 3. – С. 20-23. Соавт.: Р. Оганесян.
----------------------------------------
Об организации фотосинтетического аппарата у различных сортов винограда. Вестник МГУ. Серия 16. Биология. – 1986. - № 1. – С. 26-31. Соавт.: Т. Е. Кренделева, Г. А. Храмова, С. А. Марутян.
----------------------------------------
Отзывчивость виноградного растения на многолетнее воздействие ретарданта ССС. Тезисы докладов Всесоюз. научно-технического совещания “Перспективы генетики и селекции винограда на фитоиммунитет”. – М. – 1986. – С. 12-13. Соавт.: Ж. Карапетян, Р. А. Абаджян.
----------------------------------------
Степень дифференциации и плодоносность почек у сортов и гибридов различного происхождения. Сб. “Новое в развитии виноградарства Арм. ССР в свете задач продовольственной порграммы”. – Ер. – 1986. – С. 66-72. Соавт.: Н. Р. Зохрабян.
----------------------------------------
Устойчивость виноградной лозы к весенним заморозкам в связи с режимом минерального питания. Биологический журнал Армении. – 1986. – Т. 39, № 7. – С. 589-593. Соавт.: Э. Арутюнян, Г. Хачатрян.
----------------------------------------
Международный симпозиум по анаэробиозу растений: «Растение и кислородный стресс». – Москва, 9-13 сентября 1985 г. - Биологический журнал Армении. Хроника. – 1987. – Т. 40, №1. – С. 87-91. Б. Б. Вартапетян, К. С. Погосян.
----------------------------------------
Морозостойкость новых сортов винограда при аномальных погодных условиях в зимне-весенний период. Научно-технич. прогресс в производстве винограда, плодов и продуктов их переработки. – Ер. – 1987. – С. 27-35. Соавт.: Г. Хачатрян, И. Склярова, Ж. Карапетян, Т. Нерсесян.
----------------------------------------
Углеводный обмен и морозоустойчивость различных по происхождению гибридов винограда. Доклады ВАСХНИЛ. Год ? Соавт.: Ж. Петросян, Н. Зохрабян.
----------------------------------------
Физиолого-биохимические факторы и их влияние на морозоустойчивость виноградного растения. Вестник сельскохозяйственной науки. – 1987. - № 6. – С. 57-62. Соавт.: Н. Зохрабян.
----------------------------------------
Խաղողի և պտղատու կուլտուրաների գենոֆոնդի ցրտա-ձմեռնադիմացկունության գնահատումըէքսպրես-դիագնոստիկ մեթոդով: Հրահանգ արտադրության համար. – 1989:
----------------------------------------
Некоторые особенности морозоустойчивости винограда при весенних морозах и заморозках. Наука и проблемные вопросы производства винограда и плодов в свете перестройки. Сб. научных трудов. – Ер. – 1989. – С. 33-39. Соавт.: Ж. Карапетян, Р. А. Мкртчян.
----------------------------------------
Водный режим растений в условиях открытой гидропоники = Բույսերի ջրային ռեժիմը բացօթյա հիդրոպոնիկայի պայմաններում. – Ер. - 1991. - 168 с. / С. Х. Майрапетян, Дж. Алексанян; Отв. ред.: К. С. Погосян; АН Армении. Ин-т агрохим. пробл. и гидропоники.
----------------------------------------
О развитии виноградарства в Республике Армения. Виноделие и виноградарство. – 1991. – № 4. – С. 41-44.
----------------------------------------
Перспективы возделывания новых сортов винограда на высоком штамбе. Тезисы докл. Респ. конф. “Достижения и перспективы развития науки в условиях формирования рыночных отношений”. – Ер. – 1991. – С. 64-66.
----------------------------------------
Результаты селекции винограда в Арм. НИИВВиП. Энциклопедия виноградарства.1991. - № 6. – С.64-66.
----------------------------------------
Оценка морозоустойчивости некоторых новых сортов и элитных форм винограда по импедансу тканей. Биологический журнал Армении. – 1994. – Т. 47, № 1. – С. 62-64. Соавт.: К. Сафарян.
----------------------------------------
Степень дифференциации и плодоносности почек у некоторых новых сортов и элитных форм винограда. Депонировано в Арм. НИИНТИ 29.07.1994, № 20, С. 94. Соавт.: И. Склярова, К. Сафарян.
----------------------------------------
Новые направления в селекции винограда. Создание гетерозисных сортов в Армении и Крыму. Виноградарство и виноделие. – Ялта. – 1995. - № 1. – С. 28-35. Соавт.: М. Мелконян, А. Трошин.
----------------------------------------
The effect of freering rate and durationon frost resistance of grape plants. Journal of wine Journal of Wine Research. – London. - 1995. – Vol. 5. – PP. 26-31.
----------------------------------------
Водный режим саженцев винограда при выращивании в условиях открытой гидропоники. Институт проблем гидропоники им. Г. С. Давтяна НАН РА. Сообщения. – 1997. – Т. 28. – С. 103. Соавт.: А. С. Давтян ; Дж. С. Алексанян.
----------------------------------------
Фитоклимат и фотосинтез некоторых новых сортов винограда. Институт проблем гидропоники им. Г. С. Давтяна НАН РА. Сообщения. – 1997. – Т. 28. – С. 42-50. Соавт.: А. А. Гевондян, Л. М. Малхасян.
----------------------------------------
Оптимизация минерального питания растений в условиях гидропоники. – Ер.: Гитутюн, 1999. - 230 с. С. Х. Майрапетян, А. О. Татевосян ; [Отв. ред. К.С. Погосян] ; РАН АН? Инс-т проблем гидропоники им. Г.С. Давтяна.
----------------------------------------
Технология спирта из растительного сырья: Переработка вторичных продуктов спиртокурения для животноводства. Ер.: ВМВ-ПРИНТ, 2008. - 168 с. А. Н. Казумян; Отв. ред.: К. С. Погосян.
----------------------------------------
Гидропоническое производство виноградных саженцев. Институт проблем гидропоники им. Г. С. Давтяна НАН РА. Сообщения. – 2009. – Т. 32. – С. 52-56. Соавт.: М. А. Бабаханян.
----------------------------------------
Продуктивность саженцев различных по морозоустойчивости сортов винограда в зависимости от условий их выращивания. Институт проблем гидропоники им. Г. С. Давтяна НАН РА. Сообщения. – 2009. – Т. 32. – С. 57-61. Соавт.: М. А. Бабаханян, Л. Э. Оганесян, Р. С. Оганесян, Ж. Г. Карапетян.
----------------------------------------
Агробиологические особенности зимостойкости сортов винограда в условиях Араратской равнины и предгорной зоны Армении. - Ер.: Мекнарк, 2010. - 117 с. Соавт.: Р. О. Оганесян, Г. Г. Мелян.
----------------------------------------
О физиологическом механизме морозостойкости виноградного растения при разных условиях зимовки. Биолог. журн. Армении. – 2014. – Т. 66, № 1. – С. 82-88.
----------------------------------------

Золотая медаль им. К. А. Тимирязева (за работы в области физиологии и биохимии растений) присуждена доктору биологических наук Карену Суреновичу Погосяну за монографию “Физиологические особенности морозоустойчивости виноградного растения”. Вестник сельскохозяйственной науки. – 1981. - № 8. O нем